Reklama

Najnowsze wiadomości

Aktualności7 marca 202312:43

Na Jeruzalem w Raciborzu spoczywają uczestnicy słynnych akcji zbrojnych

Na Jeruzalem w Raciborzu spoczywają uczestnicy słynnych akcji zbrojnych - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
Reklama
Racibórz:

W najbliższą środę (8 marca) w Belwederze zostaną ogłoszone nazwiska 20 ofiar odnalezionych i zidentyfikowanych przez Instytut Pamięci Narodowej. Szczątki pięciu z nich zostały odnalezione na terenie cmentarza „Jeruzalem” w Raciborzu.

Zespół Biura Poszukiwań i Identyfikacji prowadził prace poszukiwawcze na tym cmentarzu w latach 2020-22. Ich celem było odnalezienie szczątków ofiar komunizmu, straconych i zmarłych w raciborskim więzieniu w latach 1947-52. W wyniku przeprowadzonych badań podjęto szczątki 15 osób. Dotarcie do rodzin ofiar oraz wykorzystanie systemu CODIS doprowadziły do bardzo szybkiej identyfikacji dziewięciu z nich.

Historia raciborskiego więzienia

Więzienie Centralne w Raciborzu przyjmowało po wojnie skazanych z całej Polski, w tym także karanych za działalność niepodległościową. Większość osadzonych, którzy w latach 1945-1956 zmarli, prawdopodobnie z powodu epidemii gruźlicy w zimnych, przepełnionych celach – pogrzebano na cmentarzu „Jeruzalem”.

Biuro Poszukiwań i identyfikacji IPN stanęło zatem przed rzadką okazją odnalezienia w jednym miejscu np. uczestników słynnych akcji zbrojnych na Kielce z sierpnia 1945 r. i Radomsko z kwietnia 1946 r.; partyzanta plutonu KWP-NSZ „Wędrowiec” i specjalisty od ucieczek rodem z poakowskiej „Organizacji Makopola”; żołnierza kpt. Hedy „Szarego” i bliskiego współpracownika st. sierż. Dziemieszkiewicza „Roja” – ofiar komunizmu z Podlasia, Mazowsza, Lubelszczyzny, Kielecczyzny, Ziemi Sandomierskiej, Łódzkiej i Górnego Śląska. Koncentrowano się na odnalezieniu szczątków 15 ofiar komunizmu, w tym 7 żołnierzy Podziemia Niepodległościowego (ZWZ-AK, DSZ, WiN, KWP, NSZ), 6 współpracowników Podziemia (ZWZ-AK, DSZ, WiN, ROAK, NZW, LCL), członka antykomunistycznej organizacji młodzieżowej i ofiary przymusowej kolektywizacji wsi.

Raciborska nekropolia jest wyjątkowa ze względu na zachowane na jej tyłach, w niemal nienaruszonym stanie, powojenne pochówki, co umożliwiło badanie archeologiczne w pierwotnym ułożeniu spoczynkowym. Mimo to, nie było to proste przedsięwzięcie. Największą trudnością prac było odtworzenie układu 4 ostatnich kwater cmentarza, których granice dawno się zatarły. Duża część obszaru była zasypana 1,5 metrową warstwą ziemi, część zarosła gęstwiną ciernistych krzewów, w których ręcznie wycinano korytarze, aby dotrzeć do typowanych miejsc. Równocześnie zastosowano kilka metod typowania, które wzajemnie się uzupełniały. Analizowano układ nielicznych istniejących oznaczonych mogił, linii działek, położenie zachowanych częściowo betonowych stel z numerkami, a nawet karp, czyli pozostałości ściętych dawniej drzew – świadków historii nekropolii. Niezwykle przydatna okazała się georeferencja kilku powojennych zdjęć lotniczych przy pomocy specjalistycznego oprogramowania, czyli precyzyjne nałożenie ich na współczesne zdjęcia satelitarne (w różnych porach roku) oraz zdjęcia wykonane z drona. Jednocześnie prześledzenie ok. 1000 zapisów w starych księgach cmentarnych (cofając się niekiedy aż do przełomu XIX i XX wieku, pozwoliło zrekonstruować skomplikowany kształt i nazewnictwo dawnych kwater oraz położenie nieistniejących alejek. Odtworzono w ten sposób nie tylko zasięg dawnych kwater, ale również kolejność pochówków w rzędach.

Poszukiwania i identyfikacje

Badanie archeologiczne potwierdziło wyniki typowania, przy czym udało się także w nielicznych przypadkach przezwyciężyć trudności wynikające z anomalii w odtworzonym układzie. Precyzyjne dokumentowanie przez archeologów zarysów jam grobowych, układu spoczynkowego szczątków i odnalezionych artefaktów – pomogło odróżnić regularne pochówki od więziennych. Praca antropologów, w tym badanie szczątków in situ, pozwoliła potwierdzić sekwencje pochówków i podjąć szczątki 15 poszukiwanych ofiar komunizmu. Poddano je dalszym badaniom, w tym identyfikacji genetycznej.

W lipcu 2022 roku w Belwederze IPN ogłosił identyfikację 4 ofiar komunizmu, odnalezionych na raciborskiej nekropolii: śp. śp. Stanisława Chmielewskiego, Józefa Jankowskiego, Antoniego Kielocha i Wacława Laskowskiego.

Sylwetki zidentyfikowanych 

Skuteczne poszukiwania IPN na cmentarzu „Jeruzalem” w Raciborzu przyniosły pewien społeczny oddźwięk – odnalezione ofiary zostały upamiętnione odsłoniętym w 2021 r. przed więzieniem niezwykłym pomnikiem, a przy okazji tegorocznych obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych, na – jak się ją ostatnio nazywa – raciborskiej „Łączce”, postawiono brzozowy krzyż – symbol żołnierzy Podziemia Niepodległościowego.



Autor: źródło: IPN/ Adam Kondracki/BPiI, [email protected]

Bądź na bieżąco z nowymi wiadomościami. Obserwuj portal naszraciborz.pl w Google News.

Reklama
Reklama

Komentarze (0)

Komentarze pod tym artykułem zostały zablokowane.

Reklama
Reklama

Najczęściej czytane artykuły

Aktualności13 września 202510:23

Tak powstaje nowy most na Odrze pod Raciborzem - najnowszy raport z prac

Tak powstaje nowy most na Odrze pod Raciborzem - najnowszy raport z prac - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
10
Powiat:

W sierpniu prace wkroczyły w kolejny etap, którym jest nasuwanie gotowych elementów. Według planu, obiekt będzie oddany do użytku na początku 2027 roku.

red., źródło: ZDW Katowice
Aktualności13 września 202516:11

Dzień Kultury Niemieckiej w Łubowicach. Zjechali członkowie DFK z całego regionu

Dzień Kultury Niemieckiej w Łubowicach. Zjechali członkowie DFK z całego regionu - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
Powiat:

W sobotę, 13 września 2025 r., w Górnośląskim Centrum Kultury i Spotkań im. Eichendorffa w Łubowicach zorganizowano Dzień Kultury Niemieckiej połączony z jubileuszem 35-lecia działalności DFK, organizacji mniejszości niemieckiej w województwe śląskim.

waw
Reklama
Aktualności13 września 202515:57

Szkoła Podstawowa nr 2 na Płoni świętuje 80 lat. Jubileusz z historią, mszą i festynem

Szkoła Podstawowa nr 2 na Płoni świętuje 80 lat. Jubileusz z historią, mszą i festynem - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
Racibórz:

W 2025 roku Szkoła Podstawowa nr 2 im. Noblistów Polskich na raciborskiej Płoni obchodzi wyjątkowy jubileusz – 80 lat istnienia. Uroczystości rozpoczęły się w sobotę, 13 września, w południe od części oficjalnej w murach placówki, po której uczestnicy wzięli udział w mszy świętej. Świętowanie zakończył festyn rodzinny w farskich ogrodach.

waw
Aktualności13 września 202516:19

Deszcz nie przegonił modelarzy. Trwa RC AirShow [FOTO i WIDEO]

Deszcz nie przegonił modelarzy. Trwa RC AirShow [FOTO i WIDEO] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
Racibórz:

120 pilotów stawiło się nad Ulgą, by wziąć udział w 18. edycji imprezy, jednej z największych tego typu w kraju. Pierwsi uczestnicy przyjechali już w czwartek. Jednak to weekend wypełniony jest atrakcjami. Impreza relacjonowana jest na żywo, a w naszej krótki relacji zobaczycie m.in. start i lot modelu F15 Krzysztofa Majewskiego z Przemyśla.

(waw)
Reklama
Reklama
Aktualności14 września 202516:22

Borucin świętuje plony. Dożynki z morawską tradycją i nowoczesnym akcentem [FOTO i WIDEO]

Borucin świętuje plony. Dożynki z morawską tradycją i nowoczesnym akcentem [FOTO i WIDEO] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
Krzanowice:

Borucin, wieś w gminie Krzanowice znana z pielęgnowania morawskich tradycji i silnie zakorzenionej kultury rolnej, obchodził dziś dożynki. To święto plonów, które od pokoleń jednoczy mieszkańców, w tym roku ponownie przyciągnęło wielu uczestników i gości.

waw
Reklama
Aktualności14 września 202516:29

Pogrzebień gospodarzem dożynek gminnych. Jeden z największych korowodów w powiecie [FOTO i WIDEO]

Pogrzebień gospodarzem dożynek gminnych. Jeden z największych korowodów w powiecie [FOTO i WIDEO] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
Kornowac:

Największa wieś w gminie Kornowac – Pogrzebień – była dziś gospodarzem dożynek gminnych. Choć poranek przyniósł opady i wprowadził nieco nerwowości w przygotowaniach, o godzinie 14.30, kiedy ruszał korowód, zza chmur wyszło słońce, a święto plonów rozpoczęło się w pełnej oprawie.

waw
Reklama
Reklama
Aktualności13 września 202522:32

Chevrolet dachował na trasie Rudy – Sośnicowice

Chevrolet dachował na trasie Rudy – Sośnicowice - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
fot. Kamil Kania, Racibórz112
Kultura i edukacja13 września 202522:50

Benefis Elżbiety i Andrzeja Biskupów w Raciborzu – muzyka, teatr i wspomnienia [FOTO]

Benefis Elżbiety i Andrzeja Biskupów w Raciborzu – muzyka, teatr i wspomnienia [FOTO] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
Racibórz:

W sobotę, 13 września 2025 roku, w Domu Kultury Strzecha odbył się benefis Elżbiety i Andrzeja Biskupów – artystów i pedagogów, którzy od lat aktywnie działają w raciborskim środowisku kulturalnym.

Mirosław Kościelniak
Reklama
Aktualności14 września 202516:05

Samborowice na bursztynowym szlaku. Dożynki 2025 pełne humoru i tradycji [FOTO i WIDEO]

Samborowice na bursztynowym szlaku. Dożynki 2025 pełne humoru i tradycji [FOTO i WIDEO] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
Pietrowice Wielkie:

Tegoroczny dożynkowy korowód w Samborowicach do ostatniej chwili stał pod znakiem zapytania. Kapryśna aura mogła pokrzyżować plany, jednak sołtys Adrian Niewiera nie poddał się przeciwnościom. Zwołał mieszkańców, a ci licznie przybyli pod szkołę, by wspólnie świętować plony i obejrzeć barwne widowisko.

(waw)
Sport13 września 202517:03

Ruszyła 5. edycja Fun z EasyRun 24 Nonstop w Raciborzu

Ruszyła 5. edycja Fun z EasyRun 24 Nonstop w Raciborzu - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
Racibórz:

W weekend 13–14 września 2025 roku Racibórz jest areną wyjątkowego wydarzenia sportowego. Na stadionie i w Parku Zamkowym trwa 5. edycja imprezy biegowej „Fun z EasyRun 24 Nonstop”, organizowanej wspólnie z Ośrodkiem Sportu i Rekreacji w Raciborzu.

Jan Ptak
Kultura i edukacja13 września 202511:27

Tworzenie lampionów i nocna parada w Raciborzu

Tworzenie lampionów i nocna parada w Raciborzu - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
mat. prasowy RCK, fot. M. Zakrzewski
Reklama
Reklama
Sport13 września 202521:28

Siatkarski Turniej Charytatywny w Raciborzu – sport i serca dla Sebastiana

Siatkarski Turniej Charytatywny w Raciborzu – sport i serca dla Sebastiana - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
Racibórz:

W sobotę, 13 września 2025 roku, hala OSiR w Raciborzu przy ul. Łąkowej 31 stała się areną sportowej rywalizacji połączonej z pięknym gestem solidarności. Turniej charytatywny na rzecz Sebastiana Belecia zgromadził drużyny z regionu, które od rana do wieczora walczyły o Puchar firmy Koltech. Całkowity dochód z wpisowego trafił na konto Fundacji Kawałek Nieba.

fot. J. Ptak. OSiR
Aktualności14 września 202516:07

Bieńkowice świętują plony. Dożynkowy korowód z tradycją i młodzieżą [FOTO i WIDEO]

Bieńkowice świętują plony. Dożynkowy korowód z tradycją i młodzieżą [FOTO i WIDEO] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
Krzyżanowice:

Bieńkowice, znane z rolniczego charakteru, także w tym roku udowodniły, że dożynki są tu wyjątkowym świętem wspólnoty i tradycji. Ulicami wsi przeszedł długi, barwny korowód pełen maszyn rolniczych, przyozdobionych wstążkami, kwiatami i symbolami plonów.

waw
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama

Partnerzy portalu

Materiały RTK
Regionalny Informator Ekologiczny
Dentica 24
ostrog.net
Spółdzielnia Mieszkaniowa
Szpital Rejonowy w Raciborzu
Ochrona Partner Security
Powiatowy Informator Seniora
PWSZ w Raciborzu
Zajazd Biskupi
Kampka
Fototapeta.shop sklep z tapetami i fototapetami na zamówienie
Reklama
Reklama

Najnowsze wydania gazety

Nasz Racibórz 12.09.2025
11 września 202521:00

Nasz Racibórz 12.09.2025

Nasz Racibórz 05.09.2025
5 września 202507:46

Nasz Racibórz 05.09.2025

Nasz Racibórz 29.08.2025
28 sierpnia 202523:30

Nasz Racibórz 29.08.2025

Nasz Racibórz 22.08.2025
21 sierpnia 202521:10

Nasz Racibórz 22.08.2025

Zobacz wszystkie
© 2025 Studio Margomedia Sp. z o.o.