Wypowiedzenie za rozwieszoną płachtę. Spór o targowisko w Raciborzu

- Dziękujemy za zaproszenie. Jesteśmy przekonani, że to nie tylko kurtuazja, ale szczera chęć zapoznania się z problemami ludzi handlujących na targowisku. Chcemy także przedstawić propozycje rozwiązań. Gdybyśmy chcieli mówić o wszystkich problemach, to jedno posiedzenie takiej komisji to byłoby za mało. Chcemy zwrócić uwagę na kilka istotnych spraw. Szukaliśmy pomocy wszędzie gdzie się dało, w prasie, wśród przedstawicieli samorządu. Spotkaliśmy się także z wiceprezydentem Michałem Fitą oraz prezesem PK. Ze spotkań tych wynikały konkretne decyzje i chęci, lecz czas pokazał, że nie każdy szczerze do nich podchodził. Rozmawialiśmy m.in. o zabezpieczeniu naszego towaru. Dziś przyjechała firma, którą sami staraliśmy się pozyskać. Bardzo tanim kosztem zadaszenie zostało zamalowane. Mamy nadzieję, że te działania skończą się powodzeniem – powiedział Janusz Kancik, jeden z handlujących na raciborskim targowisku.

Sprawa miała swój początek 4 maja. – Wtedy zawiesiliśmy plandekę nad trzeba stanowiskami. Dzień później jedna z nich dostała natychmiastowe wypowiedzenie. Zastanawiamy się jednak, czemu skoro plandeka wisiała nad trzema stanowiskami, to wypowiedzenie dostała tylko jedna? Wiem, że osoba ta niejednokrotnie wskazywała osobiście prezesowi pewne niedociągnięcia, przez co z czasem stała się po prostu niewygodna – dodał raciborski handlowiec.

Handlowcy zwrócili się także do radnych z prośbą o podjęcie prac nad zmianą regulaminu targowiska. – Chcemy być traktowani na równi z wynajmującym. Obecnie nie ma tam żadnych zapisów do kogo się zwrócić w przypadku problemów. Umowy, które podpisujemy, to szablon który jest używany od wielu lat. Gdybyśmy wiedzieli, że podpisując umowy pozbawiamy się niejako praw, to byśmy ich nie podpisywali – stwierdził Janusz Kancik.

Sprzedawca z targu odniósł się także do wprowadzenia stanu epidemii na raciborskim rynku. – Wiele osób już na początku marca rezygnowało. Targowisko niejako przestało istnieć. Pisaliśmy do pana prezydenta o anulowanie rezerwacji. Otrzymaliśmy odpowiedź, ale nie od prezydenta, ale od prezesa PK. Co w niej napisano? Że zostaniemy zwolnieni z opłaty, gdy zrezygnujemy z boksu. Podobne sytuacje były też na innych targowiskach, ale tam handlujący zostali zwolnieni z opłaty rezerwacyjnej – narzekał na decyzje PK raciborski handlowiec.

- Uważamy, że przy lepszym zarządzaniu targowisku mogłoby z powodzeniem stać się rentowne i przynosić zyski. Ale skoro PK może rozwiązać umowy z nami, to czemu my nie możemy rozwiązać umowy z Przedsiębiorstwem Komunalnym. Czy wtedy ktoś z nim rozmawia? Czy próbuje go przekonać do pozostania? Nie. Tak samo zarządca nie robi nic, by zachęcić innych sprzedawców do korzystania z raciborskiego targu. Takie destruktywne działanie musi doprowadzić do jakichś wniosków – grzmiał Janusz Kancik.

- Czy istnieje interpretacja PSP odnośnie podwieszania tych plandek? Czy farba obecnie użyta też spełnia normy przeciwpożarowe? – pytał radny Michał Szukalski. - Pytaliśmy wielokrotnie, nie zyskaliśmy odpowiedzi. Do czasu wypowiedzenia. Wtedy pan prezes powołał się na przepisy przeciwpożarowe. Poszukałem tych przepisów, zapoznałem się z nimi. Zasięgnąłem także opinii rzeczoznawcy, który powiedział, że jest możliwość zawieszania odpowiednich materiałów. Byliśmy w stanie powiesić plandekę odpowiednią, ale znaleźliśmy inne rozwiązanie, polegające na zamalowaniu powierzchni odpowiednią farbą – odpowiedział handlujący na raciborskim targowisku.

Swe pytania skierował także radny Henryk Mainusz. - Co to jest ten podstawowy boks i jaka jest za niego opłata? – dopytywał. – Mam boks wielkości około 16 m2 i co miesiąc płacę około 300 złotych, czy stoję czy nie. Prócz tego za każdy dzień handlu wnoszę opłatę 41,70 złotych – odparł Janusz Kancik.

- Jak w tej chwili wygląda sytuacja z boksami? Ile jest wolnych, a może wszystkie są zajęte – dociekała radna M. Kusy. – Nie jestem w stanie powiedzieć ile dokładnie, ale około jedna trzecia stoi pusta – odparł handlowiec. Do dyskusji włączył się radny Michał Kuliga. – Nie wiem, czy władze wiedzą, ale tak jak panowie mówili, w przypadku jakiegokolwiek zgłoszenia problemów otrzymuje się odpowiedź niczym z szablonu typu „nie pasuje, to możecie zrezygnować”. Wydaje mi się, że tak być nie może i coś z tym trzeba zrobić – stwierdził radny.

Przewodniczący komisji Piotr Klima zaproponował z kolei, by radni odwiedzili raciborskie targowisko, by poznać problemy je nękające z autopsji. Zaproponował także termin. „W sobotę przed sesją, na Anioł Pański, przy krzyżu za kościołem” – powiedział. - Przedstawili panowie całe spektrum problemów. Jednym z nich był udział urzędu w ich rozwiązywaniu. Jeśli nie zostali panowie skierowani do odpowiednich komórek, lub do rady gospodarczej, to albo my czegoś nie wiemy, albo jest jakaś dysfunkcja ze strony miasta – stwierdził radny Jarosław Łęski.

Radna Magdalena Kusy zwróciła z kolei uwagę, że na raciborskim targowisku brakuje zdecydowanie stoisk z żywnością. – Są w Raciborzu biobazary, które cieszą się dużym zainteresowaniem, tak wielkim, że ludzie zapisują się na produkty już wcześniej. Takie coś mogłoby się znaleźć na targu, ale do tego trzeba odpowiedniego koordynatora. My jako radni zrobimy jednak wszystko, by państwu pomóc – powiedziała. Marian Czerner twierdził z kolei, że trzeba powołać trójstronne gremium, które zajmie się przeprowadzeniem rewolucji na raciborskim targowisku. – Miejscowości sąsiednie, które mają targowiska dostosowały się i interes kwitnie. My natomiast stoimy niejako w miejscu. Trzeba rewolucji, bo nic innego nie pomoże – stwierdził radny.

Głos w dyskusji zabrał także wiceprezydent Dominik Konieczny. – To, że targowisko umiera, to nie proces który obserwujemy od wczoraj, czy nawet roku, dwóch. Wystarczy spojrzeć na wpływ opłaty targowej. Od momentu przebudowy targowiska opłata ta systematycznie maleje. Chciałbym zauważyć, że przez wszystkie te lata stawka rezerwacyjna nie uległa zmianie, a opłata targowa kilkukrotnie zmalała. Proszę sobie zadać pytanie, jak w tym czasie wzrosło na przykład minimalnie wynagrodzenie. Stawki na naszym targowisku są naprawdę preferencyjne. Wiem z autopsji jak wygląda handel na targowisku, sam się tym zajmowałem. Przyczyną takiego stanu rzeczy w Raciborzu była przebudowa. Na skutek żądań pewnej grupy handlujących rozpoczęły się rezerwacji boksów, co wyeliminowało konkurencję. Skarżenie się teraz, że musicie te opłaty ponosić jest dla mnie, przyznam szczerze, dziwne. Nie dziwie się panu prezesowi, że podjął takie kroki służące wyeliminowaniu tych brezentów, gdyż PK poniosło z tego tytułu straty. Musiano wyłożyć fundusze na naprawę klap oddymiających, które państwo traktowali jak wywietrzniki. Nikomu nie zależy na upadku targowiska, tak jak to zostało zasygnalizowane – powiedział wiceprezydent. 

- Zostałem kilkukrotnie przywołany podczas dyskusji. Byłem na targowisku w sprawie zacienienia dachu. Cieszę się, że to zostało zrobione. Odnośnie promocji targowiska, może dobrym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie raz na kwartał, może częściej, wprowadzić dzień wolnego handlu. Kto chce, przychodzi i handluje. Odnosząc się do wypowiedzi radnego Łęskiego, to nie jest tak, że handlujący nie mają swego przedstawiciela w radzie gospodarczej przy prezydencie. Na problemy targowiska wpływać mogą także sklepy wielkopowierzchniowe. Ale i one przeżywają swe trudności. O charakterze targowiska dyskutowaliśmy już wielokrotnie. Przeszkadza państwu sposób zarządzania targowiskiem? Proszę powołać konsorcjum i wystartować w przetargu, nie ma najmniejszego problemu – stwierdził wiceprezydent Michał Fita. 

- Zawsze punkt widzenia zależy od punktu siedzenia, w związku z tym swobodnie mi się teraz dyskutuje. Nie do końca ze wszystkimi tezami się zgodzę. Wypowiedź wiceprezydenta Koniecznego bardzo mi się podobała, bo była stanowcza, aczkolwiek nieco źle zakończona, bo gorzej z targowiskiem już być nie może. Owszem, markety zrobiły swoje, ale w innych miejscowościach targowiska jakoś sobie radzą i mają odpowiednie obłożenie. Też i w Raciborzu po zmianie nie było najgorzej. Tłumów co prawda nie było, ale ustawiały się kolejki. Dobrze by jednak było, by operator miał nieco inne podejście, tak by sprzedawcy nie uciekali, gdyż zawsze uważałem, że 90% sukcesu tego miejsca to handlujący. Jeśli zaproponujecie państwo dobre rozwiązania, które umożliwią powrót do takiego, że tak powiem, przaśnego handlu, to z pewnością się nad tym pochylimy – powiedział były włodarz Raciborza, a obecnie radny, Mirosław Lenk na zakończenie dyskusji nad tematem targowiska. 

Po dyskusji Piotr Klima zgłosił wniosek o dopuszczenie gości z targowiska do głosu w czasie sesji. – Ja bym tego nie powtarzał na sesji, bo to za duże gremium. Dajmy temu nieco oddechu. Sprawa z pewnością będzie opisana w mediach, a nie chciałbym, żeby wyszło, że panowie przyszli tutaj tylko na skargę – stwierdził M. Lenk. Z byłym włodarzem zgodzili się Michał Fita oraz Marian Czerner, były prezes PK. Ostatecznie wniosek przewodniczącego został wycofany.