Witamy w krainie fantazji

Biuro z Rybnika - w imieniu właściciela - żąda za 70 m kw. byłego butiku przy Długiej-Browarnej 12 tys. zł, czyli ponad 170 zł za metr kwadratowych (dane z portalu otodom.pl, dowód w galerii). Życzę pośrednikowi powodzenia, ale osobiście sądzę, że o szaleńca będzie trudno.

Mamy co prawda w Polsce pełną swobodę działalności gospodarczej, a ceny kształtuje Rynek, ale patrząc na napotkaną na otodom.pl ofertę mam wrażenie, że żyjemy w mieście fantastów. W mieście, w którym od lat władze żadnego szczebla nie opracowały spójnej strategii rozwoju gospodarczego, w którym zgony zaczynają zdecydowanie przeważać nad narodzinami nowych obywateli, w którym niemieckie i austriackie biura pracy rekrutują już kogo się da, byle tylko miał niemiecki paszport (specjaliści już dawno wyjechali), w który ceny nieruchomości zaczynają mocno spadać (parcele na Ocicach z ponad 100 na 60 zł/m kw.), do którego młodzi przyjeżdżają tylko odwiedzać rodziców w święta (tych nieżyjących raz w roku na 1 listopada), w którym z miesiąca na miesiąc przybywa użytkowych pustostanów w śródmieściu, a z galerii znikają markowe sieci i W KTÓRYM WŁAŚCICIELOM LOKALI DALEJ SIĘ WYDAJE, ŻE BIZNES POLEGA NA SZUKANIU JELENI NA PRZESZACOWANE CZYNSZE.

W zasadzie to nie moja sprawa. Jak ktoś chce czekać, to niech czeka. W końcu jego własność i ma prawo dzielnie trwać na pozycji czynszownika szukającego naiwnych. Jestem jednak przekonany, że to czekanie w tzw. długiej perspektywie szybko się nie skończy, bo populacja klientów w Raciborzu mocno się kurczy. Na moją tezę mam dowody. Dziesiątki lokali już od wielu miesięcy kusi na portalach obrotu nieruchomościami. Bez skutku.

Logika wskazywałaby więc, że ceny najmu powinny mocno żniżkować. Nic podobnego. W Raciborzu trzymają się dziarsko.

Przypadki głębokiej refleksji nad tym stanem rzeczy są na razie rzadkie. Jednym z nich jest właściciel Brooklynu. Zamiast czekać do usran... śmierci na najemcę, postanowił sam wziąć się za biznes i zarabiać. Niestety, inni nie idą tym śladem. Wytłumaczenia są dwa: albo najlepsze jeszcze przed Raciborzem i chętni na piekielnie drogie lokale w końcu się znajdą, albo właściciele nieruchomości po prostu nie mają pomysłu na biznes i - jak powiedział mi jeden z nich - generalnie "raciborską padakę".

Wciąż twierdzę, że w Raciborzu nie wszystko jest stracone, nie licząc oczywiście blisko 20 straconych lat mało kreatywnej polityki samorządu. Niedawno pisałem, że Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową oraz Konrad Adenauer Stiftung zaliczyły region rybnicki (w tym powiat raciborski) do najbardziej atrakcyjnych dla przemysłu (2. miejsce w Polsce!). Żeby wykorzystać ten fakt, trzeba go najpierw zauważyć, a potem znaleźć odpowiedni sposób na odcinanie kuponów.

Niestety, zarówno w mieście jak i powiecie raport przeszedł bez echa. Tymczasem w skali powiatu dysponujemy terenami inwestycyjnymi i firmy chcą tu inwestować (przykład Pietrowic Wielkich). I nie trzeba wcale czekać na wielkie fabryki, tylko postawić na małe biznesy, takie jak warsztat Herberta Ortmannsa w Kornicy, który przeniósł do nas z Niemiec unikalną technologię produkcji przeźroczystego kamienia.

Młodzi ludzie często garną się do otwierania działalności gospodarczej, ale na starcie gaszą ich takie oferty jak ta opisana we wstępie. Nikt przy zdrowym umyśle, nie otworzy sklepu przy Długiej, gdzie na sam czynsz musi zarobić 170 zł od metra. Nikt też nie wynajmie zrujnowanych, nieraz dobrze usytuowanych lokali miasta, w których czynsz jest co prawda niski, ale trzeba w nie zainwestować grube tysiące w zamian za liche pół roku zwolnienia z opłat. Sporo tych lokali miejskich od miesięcy nie ma najemców.

Warto zauważyć, że w takich sytuacjach największym kapitałem są nie cholernie drogie lokale prywatne albo zdewastowane miejskie, lecz zapał i pomysł młodych biznesmenów, bo ich sukces będzie sukcesem miasta, da nowe miejsca pracy i wpływy z podatków, które tak chętnie rozdają nasi włodarze. Co więc stoi na przeszkodzie, by okres zwolnienia z czynszu w zamian za inwestycję w miejski lokal wydłużyć a przy okazji czynsz ten jeszcze obniżyć, skoro miasto stać na darmowe udostępnianie domków na świątecznym kiermaszu na Rynku? Czym się bowiem różni przedsiębiorca chcący trwale związać się z miastem od handlarza świecidełkami czy sprzedawcy kwasu chlebowego, który zjeżdża tu raz do roku.

W naszych sklepach widać coraz więcej Czechów. Aż się prosi, by z wiosną rozwinąć raciborski targ, obniżyć taksę, zlikwidować w czwartki i soboty blokujące handel opłaty za parkowanie, promować nasz handel w Czechach, gdzie przy granicy mamy same partnerskie samorządy.

Pomysły można mnożyć, a potem o nich dyskutować. Niestety, w Raciborzu to domena internautów. W samorządzie raciborskim polityka sprowadza się do opracowania budżetu, jego przyjęcia, a potem spokojnej realizacji, bo w urzędzie wiadomo - robota nie zając, nie ucieknie. Polityka gospodarcza owszem istnieje, ale w sferze postulatu, czyli: - panowie, zróbmy coś.

Grzegorz Wawoczny