Zadośćuczynienie za śmierć osoby bliskiej - nowe możliwości w prawie

Kancelaria Radców Prawnych EuCO wytoczyła sprawę Towarzystwu Ubezpieczeniowemu, w imieniu bliskich 20-letniej Karoliny K., która zginęła w wypadku samochodowym w 2007 roku, zanim polskie prawo dało możliwość starania się o zadośćuczynienie. Prawnicy EuCO, powołali się na naruszenie dobra osobistego, jakim jest więź rodzinna, która została przerwana wskutek działania sprawcy wypadku. Sąd I instancji uwzględnił uzasadnienie i żądanie wypłaty 40 tys. złotych zadośćuczynienia. W wyniku apelacji Towarzystwa Ubezpieczeniowego, Sąd II instancji zwrócił się do Sądu Najwyższego o rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego, które budziło poważne wątpliwości.

Sąd Najwyższy przychylił się do argumentacji Kancelarii Radców Prawnych i w uchwale z 22 października 2010 roku uznał, że najbliższemu członkowi rodziny ofiary wypadku przysługuje zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę, gdy śmierć nastąpiła na skutek deliktu (czynu niedozwolonego), który miał miejsce przed dniem 3 sierpnia 2008 r. (na podstawie art. 448 kodeksu cywilnego. w związku z art. 24 § 1 kodeksu cywilnego).

- Bardzo się cieszę, że Sąd Najwyższy podjął taką uchwałę i dał zielone światło rodzinom, które teraz mogą starać się o zadośćuczynienie po stracie bliskich wiele lat temu i zapewnił osobom pośrednio poszkodowanym w wypadkach - dodatkową ochronę prawną - powiedziała Joannna Smereczańska-Smulczyk z Kancelarii Radców Prawnych EuCO.

W uzasadnieniu otrzymanym przez Kancelarię Radców Prawnych EuCO Sąd Najwyższy jednoznacznie stwierdził, że do katalogu dóbr osobistych wymienionych w art. 23 kodeksu cywilnego należy zaliczyć również więź rodzinną, będącą dobrem osobistym zasługującym na ochronę prawną. To oznacza, że osoby, których dobro osobiste w postaci szczególnej więzi rodzinnej zostało naruszone wskutek deliktu (czynu niedozwolonego) może dochodzić zadośćuczynienia.
O zadośćuczynienie z OC sprawcy mogą starać się osoby bliskie (m. in. dzieci, rodzice, rodzeństwo, dziadkowie, wnukowie), jeżeli śmierć poszkodowanego nastąpiła wskutek uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia wywołanego czynem niedozwolonym, przede wszystkim wypadkiem komunikacyjnym. Najczęściej dotyczy to roszczeń do Towarzystw Ubezpieczeniowych, oferujących ubezpieczenie OC.

- Polacy nie wiedzą o przysługujących im prawach. Należy pamiętać, że zadośćuczynienie jest wypłacane na wniosek a nie z urzędu. Towarzystwa Ubezpieczeniowe niechętnie wypłacają zadośćuczynienia i zmniejszają należne kwoty. Aby mieć mocną pozycję w toku postępowania trzeba przygotować bardzo dobry materiał dowodowy. Nikt nie zwróci nam życia najbliższych ale warto korzystać z prawa, które nam przysługuje a zadośćuczynienie może pozwolić na łatwiejszy powrót do normalnego życia - powiedziała Joanna Smereczańska-Smulczyk.

Kto może starać się o zadośćuczynienie? Przyjęte kryterium to stopień pokrewieństwa, ale także faktyczny układ stosunków rodzinnych w odniesieniu do konkretnego stanu sprawy. Przyjmuje się, że są to: wstępni, zstępni, małżonkowie, rodzeństwo, przysposobiony, przysposabiający, osoby pozostające w konkubinacie. W indywidualnej ocenie nie można z grona osób najbliższych wykluczyć np. narzeczeństwa, teściów, zięciów, ojczymów, macochy, pasierbów.
- Nikt nie zwróci nam życia najbliższych, ale warto skorzystać z możliwości jakie daje polskie prawo - powiedziała Joanna Smereczańska-Smulczyk.

W razie pytań istnieje możliwość zaczerpnięcia wiedzy u specjalisty ds. odszkodowań, Europejskiego Centrum Odszkodowań SA: Norberta Rekowskiego, tel. 501 571 604 www.legnica.euco.pl; n.rekowski@euco.pl.

Tekst płatny