Rybnik zakończył budowę swojego odcinka drogi Racibórz-Pszczyna. Kolejny etap to Rydułtowy

Liderem prac projektowych na odcinku od Rybnika do naszego miasta jest raciborski magistrat. Trwa aktualizacja dokumentacji na rydułtowski odcinek. Potem czeka aktualizacja dokumentacji na odcinek raciborski. Zanim to nastąpi, rozstrzygnięcia wymaga kwestii przejścia drogi przez Dębicz. W grę wchodzą dwa rozwiązania:

1. droższe - budowa nowego mostu na Uldze i przejście estakadą nad linią Olza-Markowice oraz ul. Brzeską w stronę Kobyli, gdzie pobiegnie nowy ślad DW 935

2. tańsze - likwidacja linii Olza-Markowice oraz rezygnacja z budowy estakady.

Władze Raciborza optują za tym drugim rozwiązaniem, ale wciąż nie ma zgody PKP. Akcept wyraża resort infrastruktury, ale bez wniosku kolei nie może działać. Przeciwni likwidacji linii są wojskowi, przewoźnicy oraz miłośnicy kolei.

Zakończenie budowy drogi na całej długości - od gm. Rudnik (jej elementem jest wschodnia obwodnica Raciborza) do Rybnika to przynajmniej kilka lat, ta i przyszła kadencja samorządu. Inwestorem będzie samorządowe województwo. Koszt może sięgnąć nawet miliarda złotych.

Jakim wyzwaniem jest budowa drogi, to pokazują doświadczenia Rybnika. Poniżej raport ze strony rybnickiego magistratu.

DROGĄ REGIONALNĄ PRZEZ RYBNIK

Ma nieco ponad 14 kilometrów, a cały proces jej projektowania i budowy trwał 14 lat... Od dziś możemy jeździć całym rybnickim odcinkiem Drogi Regionalnej - od granicy z Żorami, do ronda na ul. Sportowej w dzielnicy Niewiadom.

Trochę historii

Regionalna Droga Racibórz – Pszczyna to potoczna nazwa drogi wojewódzkiej nr 935 przebiegającej przez Miasta Pszczyna – Żory – Rybnik – Rydułtowy – Racibórz. Droga ta pełni od dziesięcioleci istotną rolę łącząc najistotniejsze szlaki komunikacyjne przebiegające na osi północ-południe w tej części naszego województwa tj. drogę krajową nr 1 w Pszczynie – drogę krajową nr 81 w Żorach – autostradę A1 w Żorach – drogę krajową nr 78 w Rybniku – drogę krajową nr 45 w Raciborzu.

Od kilkunastu lat trwa modernizacja tego szlaku, celem dostosowania go do współczesnych wymagań związanych z natężeniem ruchu. Za modernizację są odpowiedzialne poszczególne samorządy zarządzające drogą na swoich odcinkach. W przypadku miast na prawach powiatu są to samorządy Rybnika i Żor, natomiast na pozostałych odcinkach odpowiedzialnym jest Województwo Śląskie reprezentowane przez Zarząd Dróg Wojewódzkich. W ramach modernizacji szlaku wybudowano już m.in. leżące w ciągu DW 935 obwodnice Pszczyny, Żor i Raciborza, a także zmodernizowano odcinek pomiędzy Pszczyną i Żorami. Jednak najbardziej istotnym zadaniem w całym ciągu była budowa nowego śladu DW 935 na terenie Miasta Rybnika za którą odpowiadał Urząd Miasta Rybnika.

Rybnicki odcinek nowego śladu DW 935

Z uwagi na największe natężenie ruchu oraz kluczową rolę gospodarczą, społeczną, administracyjną oraz kulturalną jaką pełni miasto w tej części województwa zdecydowano o budowie całego odcinka w bardzo wysokim standardzie drogi głównej przyspieszonej (GP) o przekroju 2x2 (dwie jezdnie o dwóch pasach ruchu) wraz z budową bezkolizyjnych węzłów oraz 1 węzła w postaci ronda.

W sumie cały planowany przebieg obejmował budowę 14,3 km nowej drogi od ronda „Raciborskiego” w Żorach do ronda na ul. Sportowej w Rybniku – Niewiadomiu. Ze względu na skalę finansową i rzeczową zadania ostatecznie zdecydowano się na podzielenie inwestycji na 2 etapy:

Etap I obejmujący odcinek ok. 10,2 km od ronda „Raciborskiego” w Żorach do drogi krajowej nr 78 w Rybniku (ul. Wodzisławska wraz z węzłem).
Etap II obejmujący odcinek ok. 4,1 km od węzła na ul. Wodzisławskiej w Rybniku do ronda na ul. Sportowej przy granicy Rybnika i Rydułtów. 

Ostateczne koszty obu etapów  wyniosły niespełna 796 mln zł, w tym 455 mln zł pochodziło z dotacji zewnętrznych, zaś niecałe 341 mln zł obciążyło budżet Miasta Rybnika i  w niewielkiej części budżet Miasta Żory. Była to z pewnością największa inwestycja realizowana przez Miasto Rybnik w całej 35-letniej historii samorządu i jedna z największych w naszym województwie.

Droga w liczbach:

Wykonanie dokumentacji  technicznej dla obydwu etapów wraz z uzyskaniem  niezbędnych decyzji pozwalających na budowę: 1,6 mln zł

ETAP I - ponad 10 km (2017-2020)

Uruchomienie postępowania przetargowego: 2016 r.
Podpisanie umowy: 25 kwietnia 2017 r.
Termin zakończenia wynikający z umowy: 30 grudnia 2019 r.
Wykonawca: Przedsiębiorstwo Usług Technicznych „INTERCOR” Sp. z  o.o.
Otwarcie dla ruchu: 10 kwietnia 2020 r.
Budżet inwestycji (z wykupami nieruchomości): 463 600 000 zł, w tym:
- Środki UE: 290 000 000 zł
- Środki budżetu miasta: 173 600 000 zł

Inwestycja drogowa I etapu obejmowała:

10,2 km trasy dwujezdniowej
13 obiektów inżynieryjnych (11 wiaduktów i 2 mosty)
5 bezkolizyjnych węzłów drogowych
liczne ekrany akustyczne, zbiorniki retencyjne, sieć kanalizacji deszczowej, przepusty i przejścia dla zwierząt

ETAP II - 4 km (2023-2025)

Uruchomienie postępowania przetargowego: 20 grudnia 2022 r.
Podpisanie umowy: 17 maja 2023 r.
Termin zakończenia umowy: 18 sierpnia 2025 r.
Wykonawca: Budimex S.A.
Otwarcie dla ruchu: 13 września 2025 r.
Budżet inwestycji (z wykupami nieruchomości): 330 300 000 zł, w tym:
- Środki Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg: 100 000 000 zł
- Środki Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych: 65 000 000 zł
- Środki budżetu miasta: 165 300 000 zł

Inwestycja drogowa II etapu obejmowała:

4,1 km trasy dwujezdniowej
4 obiekty inżynieryjne (wiadukty)
węzeł bezkolizyjny na skrzyżowaniu z ul. Grota Roweckiego
skrzyżowanie typu rondo na skrzyżowaniu z ul. Sportową
5 przepustów dla zwierząt
zbiorniki retencyjne, ekrany akustyczne, sieci kanalizacyjne, wodociągowe oraz gazowe.

Budowa otwartego 13 września br., ponad 4 km odcinka drogi regionalnej to: 

10 600 m3 betonu ,
1 150 ton stali,
74 750 t masy bitumicznej.
6030 m2 oznakowania poziomego,
280 000 m3 nasypów,  
405 000 m3 wykopów.

Ciekawostka: podczas prac ziemnych wykopano głaz ważący szacunkowo 4-5 ton. Aktualnie głaz znajduje się na terenie zielonym w rejonie węzła na ulicy Grota-Roweckiego.

Czas przejazdu (z zachowaniem wszystkich przepisów ruchu drogowego):

I etap - od granicy miasta Rybnika z Żorami do węzła Wodzisławskiego -  7 min. 20 sek.
II etap - od węzła Wodzisławskiego na DK78 do ronda na ul. Sportowej  -  2 min. 55 sek.
całkowity czas przejazdu (odcinek ponad 14 km) - 10 min. 15 sek. 

14 kilometrów w 14 lat czyli kalendarium budowy

Listopad 2011 – podpisanie umowy z wykonawcą dokumentacji technicznej - rozpoczęcie prac projektowych dla całości inwestycji

Sierpień 2012 – złożenie wniosku do RDOŚ w Katowicach o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia (jest to kluczowa decyzja określająca wymogi środowiskowe dla inwestycji, niezbędne do ujęcia w dokumentacji budowlanej)
Październik 2014 – wydanie przez RDOŚ w Katowicach (organ I instancji) decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia – decyzji nadano klauzulę natychmiastowej wykonalności

Kwiecień/maj/czerwiec 2015 – złożenie wniosków o wydanie 5 zezwoleń na realizację inwestycji drogowej (ZRID) do Wojewody Śląskiego dla obu etapów inwestycji (są to kluczowe decyzje zastępujące m.in. pozwolenia na budowę, a także pozwalające na przejecie wszystkich niezbędnych działek pod inwestycję i umożliwiające rozpoczęcie procedury wypłaty odszkodowań za przejęte grunty.)

Lipiec 2015 – ustalenie przez GDOŚ w Warszawie (organ II instancji) ostatecznej treści decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia

Styczeń 2016 – złożenie wniosku o dofinansowanie dla etapu I na kwotę 290 mln zł w ramach funduszy europejskich (Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego na lata 2014-2020) na konkurs Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego

Czerwiec/lipiec/sierpień 2016 – wydanie przez Wojewodę Śląskiego 4 zezwoleń na realizację inwestycji drogowej (ZRID) dla etapu I obejmującego odcinek od ronda w Żorach do węzła na ul. Wodzisławskiej – decyzjom nadano klauzulę natychmiastowej wykonalności (od tego momentu możliwe było rozpoczęcie przez Wojewodę wielomiesięcznej procedury określającej wysokość odszkodowań za przejęte grunty)

Grudzień 2016 – podpisanie umowy o dofinansowanie na kwotę 290 mln zł z Marszałkiem Województwa Śląskiego (z uwagi na wielkość dofinansowania podpisanie umowy poprzedzone było procedurą zatwierdzenia wsparcia przeprowadzoną przez Komisję Europejską oraz jej agendy)

Kwiecień 2017 – podpisanie umowy z wykonawcą etapu I (rozpoczęcie budowy); podpisanie umowy było poprzedzone procedura przetargową, która rozpoczęła się w IV kwartale 2016 r.

Lipiec 2018 – wydanie przez Wojewodę Śląskiego zezwolenia na realizację inwestycji drogowej (ZRID) dla etapu II obejmującego odcinek od węzła na ul. Wodzisławskiej do ronda w Rybniku-Niewiadomiu wraz z przeprowadzeniem powtórnej oceny oddziaływania na środowisko – decyzji nadano klauzulę natychmiastowej wykonalności (od tego momentu możliwe było rozpoczęcie przez Wojewodę wielomiesięcznej procedury określającej wysokość odszkodowań za przejęte grunty na tym odcinku)
Kwiecień 2020 – otwarcie dla ruchu etapu I (odcinek od ronda w Żorach do węzła na ul. Wodzisławskiej w Rybniku)

Maj 2021 – złożenie wniosku o dofinansowanie dla etapu II na kwotę 100 mln zł z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg na konkurs Ministerstwa Infrastruktury

Luty 2022 - złożenie wniosku o dofinansowanie dla etapu II na kwotę 65 mln zł w ramach Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych

Czerwiec 2022 – udostepnienie promesy inwestycyjnej przez Bank Gospodarstwa Krajowego na kwotę 65 mln zł (było to równoznaczne z przyznaniem dofinansowania)

Sierpień 2022 – podpisanie umowy o dofinansowanie na kwotę 100 mln zł z Ministerstwem Infrastruktury

Maj 2023 – podpisanie umowy z wykonawcą robót budowlanych dla etapu II; podpisanie umowy było poprzedzone przeprowadzeniem postępowania przetargowego, które trwało od grudnia 2022 r.

Wrzesień 2025 – otwarcie dla ruchu etapu II (odcinek od węzła na ul. Wodzisławskiej do ronda na ul. Sportowej)

Budowa rybnickiego odcinka RDRP od rozpoczęcia prac projektowych do wpuszczenia ruchu na ostatni budowany odcinek trwała blisko 14 lat, co może się wydawać długim okresem. Biorąc jednak pod uwagę skalę administracyjno-finansowo-budowlaną inwestycji przebiegła sprawnie bez większych opóźnień, z maksymalnym możliwym wykorzystaniem dostępnych środków zewnętrznych. Dla przykładu przygotowywana równolegle od 2010-2011 roku tzw. Droga Główna Południowa (nowy ślad drogi wojewódzkiej nr 933 od obwodnicy Jastrzębia-Zdroju do Rzuchowa) do dzisiaj nie rozpoczęła fazy budowlanej i cały czas trwa tam procedura projektowa.