Żydzi raciborscy bez tajemnic

Dzieje raciborskich Żydów to wdzięczny, ale i trudny temat. Ten obszar badań nie doczekał się jak dotychczas obszernej literatury. Był pomijany w czasach PRL-u tak samo jak niemiecka historia Raciborza. Po upadku minionego systemu pojawiło się tylko kilka przyczynków do dalszych prac.

Tymczasem bez rzetelnego opisania dorobku raciborskich Żydów trudno mówić o pełnym obrazie dziejów miasta. Wśród nich byli bowiem rajcy, przemysłowcy i kupcy, artyści i politycy, pisarze i kompozytorzy a także wolnomularze. Poważnym wstępem do zapełnienia tej luki jest projekt, który pod auspicjami Towarzystwa Miłośników Ziemi Raciborskiej, przy wsparciu Unii Europejskiej (program Młodzież w działaniu), pod kierunkiem dr Renaty Sput i dr Piotra Sputa realizowała młodzież z Mechanika i II LO w składzie: Marcin Lewicki (koordynator przedsięwzięcia), Michał Lewicki, Adam Dylus, Sebastian Fitzon, Mateusz Małecki, Jakub Pytko i Marek Wyrostek.

Projekt ruszył w grudniu. Cel - kwerenda archiwów, bibliotek i prywatnych kolekcji celem zebrania jak największego zasobu informacji o raciborskich Żydach, od wczesnego średniowiecza do II wojny światowej. Uczestnicy programu odwiedzili placówki we Wrocławiu. Korzystali z pomocy prof. Jerzego Maronia z Uniwersytetu Wrocławskiego, ale Pawła Newerli, znanego raciborskiego historyka. Sięgnęli do bogatych zbiorów filokartystycznych Alfreda Otlika oraz Henryka Sowika. Jednocześnie swóch dorobek prezentowali podczas wykładów w szkołach i siedzibie TMZR. W końcu zebrali całość i przygotowali do druku w polsko-niemieckiej publikacji zwartej. Na język niemiecki treść przełożyła dr Renata Sput. Integralną częścią książki jest suplement zawierający biogramy najbadziej znanych raciborskich Żydów.

Promocja książki odbyła się w sobotę w Młodzieżowym Domu Kultury.

Warto zauważyć, że nie była to pierwsza akcja młodych historyków: w roku szkolnym 2009/2010 chłopcy wzięli udział w Wojewódzkim Konkursie Historycznym pt. „Pamięć o Katyniu”. Małecki, Lewicki, Pytko i Wyrostek zostali laureatami nagrody głównej tego konkursu. Efektem ich pracy jest m. in. strona internetowa www.katyn1940.cba.pl. Natomiast w XIV Ogólnopolskim Konkursie Historycznym „Piętno II wojny – los i pamięć” chłopcy otrzymali wyróżnienie II stopnia. W 2008 roku Jakub pytko brał również udział w konkursie „Historia i kultura żydów polskich” organizowanym przez Fundację „Szalom”.

(waw)