Czeski rząd zgodził się na przygotowania do budowy kanału do granicy z Polską

Minister transportu Karel Havlíček poinformował o tym na Twitterze. - Uchwała daje zielone światło dla kanału Koźle - Ostrawa, co umożliwi wsparcie w zakresie gospodarki, transportu, energetyki i rekreacji. Przemysł i logistyka w pięciomilionowej aglomeracji śląskiej będą miały łatwiejszy dostęp do rynków europejskich i światowych. Planowane są także rejsy rekreacyjne i turystyczne - napisał Havlíček, co natychmiast wywołało falę krytycznych komentarzy.

Pierwszy etap powinien kosztować około 15 miliardów koron (2,55 mld zł). W analizie projektu państwo czeskie skupiło się na połączeniu Dunaju z Odrą. Budowa korytarza mogłaby rozpocząć się po 2030 r.

Odcinek powinien zaczynać się w ostrawskiej części Svinova i biec aż do granicy z Polską na wysokości Chałupek i Bohumína. Tu powinien łączyć się z polską częścią prowadzącą do Kędzierzyna-Koźla. Po stronie czeskiej budowa powinna obejmować przebudowę siedmiu drogowych i jednego mostu kolejowego oraz dwóch śluz i budowę portu w Svinovie. Zgodnie z dokumentem ministerialnym dla jak najbardziej efektywnego wykorzystania drogi wodnej głębokość powinna wynosić pięć metrów, a szerokość toru wodnego około 40 metrów.

Według studium wykonalności cały projekt na odcinku Ostrava-Kędzierzyn-Koźle oszacowano na ponad 21,5 mld euro (96,3 mld zł). Cały projekt uwzględniający również połączenie z Łabą szacowany jest na 586 mld koron (99,6 mld zł).

Zdaniem czeskiego ministerstwa transportu żegluga po Odrze ułatwiłaby regionalnemu przemysłowi dostęp do rynków europejskich i światowych. Obejmuje również żeglarstwo rekreacyjne i użytkowanie turystyczne.

Projekt budzi w Czechach ostrą krytykę. Projekt kanału promuje prezydent Miloš Zeman. Sprzeciwiło się temu 56 miast i gmin z okolic planowanej trasy. Obawiają się, że budowa i działanie kanału miałoby negatywny wpływ na cykl wód podziemnych. Nie zgadzają się też na zagospodarowanie korytarza na ich terytorium, co nie byłoby możliwe bez zajęcia tysięcy hektarów ziemi. Gminy wolałyby ukończyć sieć drogową i kolej dużych prędkości.

W czerwcu zeszłego roku projekt został również ostro skrytykowany podczas publicznego wysłuchania w Senacie. Tam eksperci zakwestionowali opłacalność ekonomiczną kanału i wskazali na zagrożenia środowiskowe związane z projektem.

W ubiegłym roku ministerstwo zdecydowało, że dalsze analizy skupią się na połączeniu Odry z Dunajem, co w opracowaniu uznano za najbardziej efektywne ekonomicznie. Połączenie Odry z Łabą za ponad 300 miliardów koron zostało ocenione jako niekorzystne i najbardziej wymagające technicznie. Na razie Czesi zachowali rezerwę terytorialną dla kanału Dunaj- Łaba, odkładając ewentualną decyzję na przyszłość.

Petr Orel, ekolog i senator, od dawna sprzeciwia się budowie samego kanału. - To jedna z ogromnych inwestycji, które obciążą ten region - twierdzi. - Jedyne, co ma trochę sensu ekonomicznego, to budowa odcinka Svinov-Polska, jeśli Polacy traktują to poważnie. Z punktu widzenia ekologii i ochrony krajobrazu sprawę tę można przeprowadzić. Dalsze połączenie w kierunku Dunaju nie ma logiki. Całkowicie niedopuszczalne jest zawracanie Odry i wpuszczanie jej do Dunaju, to kompletna bzdura - dodał Orel.

Problemem są Meandry Odry na pograniczu gm. Krzyżanowice oraz Bohumína, przez które - według jednego z wariantów - polska strona chciałaby skierować kanał w kierunku Gorzyczek. Dla Czechów to rozwiązanie jest niedopuszczalne.

- Na razie planowany jest wariant prawobrzeżnego połączenia kanału z Odrą, my razem z polską gminą Krzyżanowice preferujemy połączenie z lewego brzegu - wyjaśnia burmistrz Bohumína, Petr Vícha, wskazując kolejne problemy - pobliskie jeziora, oczyszczalnia ścieków, obszar ochronny Olzy, konieczność zmiany plan zagospodarowania przestrzennego oraz zawarcie umów międzynarodowych. - W ratuszu jestem od 26 lat, cały czas trwa budowa. Bardzo wątpię, czy naprawdę kiedykolwiek się zacznie - komentuje Vícha.

Czytaj także W Chałupkach rozmawiano o kanale Odra-Dunaj-Łaba