Sprawa rzekomego plagiatu wiceprezydenta Wacławczyka trafi do sądu

- Postanowieniem z dnia 19 czerwca 2021r. Prokuratura Rejonowa Katowice-Wschód w Katowicach umorzyła śledztwo w sprawie popełnienia plagiatu przez Wiceprezydenta Raciborza i niedopełnienia obowiązków przez Prezydenta Raciborza tj. o czyny z art. 115 ust. 1 i 3 ustawy z 04.02.1994r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, oraz z art. 231 §1 kodeksu karnego. W opinii Rady Miasta Racibórz postanowienie jest niezasadne i zostało wydane z naruszeniem szeregu przepisów postępowania karnego. Materiał zebrany w sprawie nie pozwala na wniosek, że wobec ww. czynów nie zostały wyczerpane znamiona czynów zabronionych. Organ prowadzący postępowanie przygotowawcze ma obowiązek dokonywania z urzędu wszelkich czynności zmierzających do wyjaśnienia istotnych okoliczności sprawy oraz zebranie dowodów w niezbędnym zakresie. Wobec powyższego, że umorzenie postępowania z uwagi na stwierdzenie, iż czyny nie zawierały znamion czynów zabronionych było nieuprawnione, wniesienie zażalenia jest uzasadnione - czytamy w uzasadnieniu do uchwały.

Wiceprezydent Dawid Wacławczyk przebywa na urlopie. Nie było go dziś na sesji.

Czytaj: Sprawa rzekomego plagiatu wiceprezydenta i nadużycia uprawnień przez prezydenta umorzona

Załącznik do uchwały

Racibórz, dn. ……………… 2021 r.

Sąd Rejonowy
w Raciborzu
Wydział Karny

za pośrednictwem

Prokuratury Rejonowej
Katowice – Wschód
w Katowicach

sygn. akt: PR 1 Ds. 78.2021

Pokrzywdzony:
Rada Miasta Racibórz – reprezentowana przez Przewodniczącego Rady Miasta Racibórz Mariana Czernera

Zażalenie pokrzywdzonego na postanowienie o umorzeniu śledztwa z dnia 19 czerwca 2021 r., sygn. akt PR 1 Ds. 78.2021

Działając w imieniu własnym, w związku z doręczeniem w dniu 28 czerwca 2021 roku postanowienia Prokuratora Prokuratury Rejonowej Katowice – Wschód w Katowicach z dnia 19 czerwca 2021 r. w przedmiocie umorzenia śledztwa w zakresie czynów: 1) z art. 231 § 1 k.k., 2) z art. 115 ust. 1 i 3 ustawy z 04.02.1996r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, 3) z art. 231 § 1 kk i art. 118 ustawy z 04.02.1996r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. wobec stwierdzenia, że w/w czyny nie zawierają znamion czynu zabronionego, niniejszym zaskarżam ww. postanowienie w całości i na podstawie art. 427 § 1 i 438 pkt. 1, 2 i 3 k.p.k. zarzucam:

I. obrazę przepisów prawa materialnego:
- art 231 § 1 k.k poprzez błędną interpretację znamion czynu „niedopełnienie obowiązków lub przekroczenie uprawnień” oraz pominięcie znamion czynu „działanie na szkodę interesu publicznego” przez organ prowadzący postępowanie przygotowawcze, a w konsekwencji błędne przyjęcie, że brak jest znamion czynu zabronionego;
- art. 115 ust. 1 i 3 ustawy z 04.02.1996r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych poprzez jego błędne zastosowanie i przyjęcie, iż w realiach niniejszej sprawy nie zostały spełnione przesłanki do ponoszenia odpowiedzialności karnej za przywłaszczenie sobie autorstwa albo wprowadzenie w błąd co do autorstwa całości lub części cudzego utworu wbrew przepisom w/w ustawy;
- art. 118 ustawy z 04.02.1996r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych poprzez jego błędne zastosowanie i przyjęcie, iż w realiach niniejszej sprawy nie zostały spełnione przesłanki do ponoszenia odpowiedzialności karnej za nabywanie bez uprawnienia albo wbrew jego warunkom przedmiotu będącego nośnikiem utworu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wbrew przepisom w/w ustawy;

II. obrazę przepisów prawa procesowego:
- art. 167 k.p.k. w zw. z art. 297 § 1 pkt 1, 2, 3, 4, i 5 k.p.k. w zw. z art. 2 § 2 k.p.k. i art. 2 § 1 pkt 3 k.p.k., oraz art. 4 k.p.k. poprzez sprzeczne z wyżej wymienionymi przepisami naruszenie przez Prokuraturę zasady dążenia do ustalenia prawdy materialnej - na skutek zaniechania podjęcia czynności dowodowych mających pierwszorzędne znaczenie dla ustalenia tego, czy w niniejszej sprawie doszło do popełnienia czynów opisanych w składanych zawiadomieniach o możliwości popełnienia przestępstw, w szczególności przestępstwa polegającego na niedopełnieniu obowiązków przez funkcjonariusza publicznego i ustalenia czy do popełnienia przestępstwa nie doszło w sytuacji dopuszczenia się przez sprawcę czynu określonego w art 231 § 1 k.k. w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej; poprzez zaniechanie przesłuchania wszystkich świadków wnioskowanych w treści zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa jak również rozważenia podjęcia innych kroków celem zbadania ww. okoliczności;
- tj. art. 97 w zw. z art. 4 k.p.k. – polegającą na rezygnacji ze sprawdzenia okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze, a konkretnie zbadaniu istotnych okoliczności dla sprawy jak kwestia możliwości działania funkcjonariusza publicznego w oparciu o typ kwalifikowany z art. 231 § 2 k.k.,

Mając na uwadze podniesione wyżej zarzuty, wnoszę o:

I. uwzględnienie wniesionego zażalenia przez Prokuratora na zasadzie względnej dewolutywności (na podstawie art. 463 § 1 k.p.k. w zw. z art. 465 § 1 k.p.k.),

względnie

II. uchylenie zaskarżonego postanowienia przez Sąd i przekazanie sprawy Prokuraturze Rejonowej w Katowicach celem ponownego rozpoznania sprawy.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 19 czerwca 2021 r. w sprawie o sygn. akt PR 1 Ds 78.2021 Prokurator Prokuratury Rejonowy Katowice – Wschód w Katowicach umorzył śledztwo w sprawie:
1) zaistniałego w dniu 13 stycznia 2020 r. w Raciborzu nadużycia uprawnień przez Prezydenta Raciborza na szkodę interesu Miasta Racibórz i interesu publicznego poprzez zawarcie umowy opiewającej na kwotę 24.600 zł z Dawidem Wacławczykiem na wykonanie „opracowania (...)” w sytuacji, gdy analogiczne opracowanie zostało już wykonane na zlecenie Powiatu w 2019r.;
2) zaistniałego w nieustalonym dniu pomiędzy 13 a 30 stycznia 2021r. w Raciborzu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, przywłaszczenia sobie autorstwa części cudzego utworu pt. „Zamek Piastowski i Muzeum w Raciborzu jako podstawowa baza przychodowa lokalnego produktu turystycznego ziemi raciborskiej” autorstwa Grzegorza Wawocznego, który majątkowe prawa autorskie przeniósł na rzecz Powiatu Raciborskiego poprzez umieszczenie jego obszernych fragmentów w utworze pt. „Nowa formuła funkcjonowania Muzeum w Raciborzu i Zamku Piastowskiego jako podstawa rozwoju produktu turystycznego Raciborza i Ziemi Raciborskiej”, przez co naruszono osobiste prawa autorskie Grzegorza Wawocznego i majątkowe prawa autorskie Powiatu Raciborskiego – czyn z art. 115 ust. 1 i 3 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych;
3) zaistniałego w dniu 30.01.2021r. w Raciborzu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, niedopełnienia obowiązków służbowych przez Prezydenta Raciborza na szkodę interesu Miasta Racibórz i interesu publicznego, co polegało na zaakceptowaniu opracowania przedłożonego przez Dawida Wacławczyka i zaakceptowaniu dołączonej do umowy faktury, w przypadku posiadania wiedzy, że w/w opracowanie stanowi plagiat analogicznego dzieła stworzonego wcześniej przez Grzegorza Wawocznego na zlecenia Powiatu Raciborskiego- o czyn z art. 231 § 1 kk i art. 118 § 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych;

Decyzja Prokuratora w zakresie umorzenia śledztwa w zakresie w/w czynów wydaje się być przedwczesna i nieuzasadniona. Przede wszystkim organ prowadzący postępowanie nie uwzględnił całokształtu okoliczności faktycznych sprawy, co w konsekwencji doprowadziło do błędnych ustaleń co do realizacji znamion czynów zabronionych.

Prokurator w uzasadnieniu postanowienia wskazał, że nie ma podstawy by dopatrywać się niedopełnienia obowiązku po stronie Prezydenta i nie można mu stawiać zarzutu, że niesłuszny był sam pomysł zawarcia umowy, ani, że w procedurze jej zawarcia popełniono błędy. Organ prowadzący postępowanie ocenił sprawę z punktu widzenia faktycznego, a nie karnego. Nadto Organ pominął znamię działania na szkodę interesu publicznego, co stanowi nieodłączny element czynu określonego w art. 231 § 1 kk.

Czynność wykonawcza z art. 231 kk polega na działaniu na szkodę interesu publicznego lub prywatnego. Ma to miejsce wówczas, gdy z zachowania funkcjonariusza może wyniknąć szkoda w interesie publicznym lub prywatnym. Pojęcie szkody należy tu rozumieć szeroko. Nie chodzi wyłącznie o szkodę majątkową, ale o każde narażenie dobra chronionego prawem. Organ nie zbadał tej okoliczności w żaden sposób, nie przeprowadził żadnych dowodów na okoliczność, czy kwota 24.600 zł została w sposób uzasadniony wydatkowana z majątku Miasta Racibórz. Tym bardziej, że zaakceptowana przez Prezydenta faktura opiewała na analogiczną kwotę jak za to samo dzieło wykonane wcześniej, bo w 2019 roku przez innego autora na zlecenie Powiatu Raciborskiego.

Organ błędnie przyjął, że praca Dawida Wacławczyka miała jedynie uzupełnić, a nie zastępować dzieło Grzegorza Wawocznego. Przy czym Organ nie wykazał co rozumie przez pojęcie „uzupełnienia” i „zastępowania” oraz jaka część opracowania została uzupełniona, czy też zastąpiona, co w konsekwencji doprowadziło do pominięcia całokształtu okoliczności faktycznych sprawy.

W doktrynie podkreśla się, że dla zaistnienia plagiatu konieczne są trzy elementy. Po pierwsze, konieczne jest przejęcie z czyjegoś utworu elementów oryginalnych. Po drugie, konieczna jest rozpoznawalność przejętych elementów. Nie chodzi tu o proste stwierdzenie faktu przejęcia, i to nawet wtedy, gdyby dotyczyło struktur oryginalnych. Konieczne jest „skorzystanie” z tej oryginalności, podszycie się pod nią. Po trzecie zaś, konieczne jest oznaczenie cudzego utworu lub jego części własnym nazwiskiem.

Z uzasadnienia postanowienia nie wynika w żaden sposób, aby Organ przeprowadził postępowanie dowodowe w sposób zmierzający do wyjaśnienia sprawy.

W niniejszej sprawie, zasadne było również przed wydaniem postanowienia o umorzeniu zbadanie, czy ewentualne popełnienie czynu zabronionego opisanego w zawiadomieniu o możliwości popełnienia przestępstwa w art. 231 § 1 k.k nie zrealizowało typu kwalifikowanego z § 2 ww. przepisu, zgodnie z którym, jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

Wskazać w tym miejscu należy, że organ prowadzący postępowanie wskutek zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa dostaje jedynie informację, iż zaistnieć mogło zdarzenie uzasadniające nie tylko wszczęcie postępowania, ale także i późniejsze złożenie aktu oskarżenia do Sądu. W konsekwencji do organu prowadzącego postępowanie należy ocena, biorąc pod uwagę wszelkie zgromadzone dowody w sprawie, czy kwalifikacja wskazana w zawiadomieniu jest prawidłowa, czy też nie. Jeśli zaś nie, czy zasadne będzie zakwalifikowanie danego czynu z innego przepisu ustawy karnej, w związku np. z typem kwalifikowanym. Składający zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa wskazuje jedynie na pewne zdarzenia, których weryfikacja w oparciu o przeprowadzone w toku postępowania czynności może dopiero dać podstawę do wydania prawidłowego postanowienia, o wszczęciu, odmowie wszczęcia, lub umorzeniu postępowania.

W tym stanie rzeczy zażalenie jest konieczne.

Załączniki:

- odpis zażalenia