Dwie przerwy, dwa głosowania i próby odwleczenia decyzji – jak radzono nad opłatą za śmieci?

Już w trakcie prac komisji branżowych radni ochoczo dyskutowali nad problemem, nie dochodząc jednak do żadnych wniosków - dyskusja zatem przeniosła się na sesję. Na samym początku głos zabrał prezydent, przypominając radnym, że system się nie bilansuje - zabraknie pieniędzy na śmieci. Są zatem dwa sposoby rozwiązania problemu - podwyżka przy systemie pogłównym lub zmiana systemu na inny. Tu do wyboru przedstawiono różne warianty: w zależności od metrażu mieszkania (domu), ilości zużytej wody lub po prostu od gospodarstwa domowego.

Ta ostatnia metoda jest bardzo chętnie stosowana w małych i średnich miastach, promuje ona rodziny wieloosobowe lub wielodzietne, jednak przy niej największy wzrost odczułyby osoby mieszkające w pojedynkę. Prezydent poprosił zatem radnych o wskazanie kierunku - zmieniać system na inny lub podnieść stawki przy już funkcjonującym pogłównym.

Temat jest trudny i radni wyraźnie nie mieli zbytniej ochoty na wzięcie na siebie odpowiedzialności za jego rozwiązanie. Wśród rozpatrywanych problemów znalazł się między innymi problem segregacji śmieci - nie wszyscy to robią, natomiast wszyscy takie śmieci zadeklarowali. Szukającym oszczędności radnym prezydent przypomniał, że można co prawda minimalnie obniżyć koszty funkcjonowania systemu, co zmieni stawkę o kilkanaście groszy na osobę w dół, jednak w mieście, w przeciwieństwie do wielu innych, funkcjonuje od lat pewien system, do którego mieszkańcy są już przyzwyczajeni - dostają worki do segregacji odpadów za darmo (w innych miastach trzeba je kupować), odbierany jest żużel z domowych kotłowni, odpady zielone, gruz. Dzięki czemu w mieście nie ma dzikich wysypisk, a jeżeli już powstają, to głównie za sprawą mieszkańców gmin ościennych, wożących swoje śmieci do Raciborza.

Jak stwierdził Leon Fiołka, on i jego klub podtrzymuje decyzję podjętą przy głosowaniu budżetu i będzie głosował przeciw jakiejkolwiek zmianie, skoro w 2015 roku można było za wywóz i zagospodarowanie odpadów płacić 9 zł od osoby. - Wszędzie będziemy na nie, chyba że się zmieni bazę. Trzeba szukać oszczędności i renegocjować umowę - stwierdził radny NaM.

- Podobnie jak pan, uważam, że należy szukać oszczędności - odpowiedział na to prezydent. - Od stycznia 2016 roku zmieniły się jednak radykalnie przepisy gospodarki odpadami. Przestaliśmy wozić "do dziurki", a zaczęliśmy na RIPOK. To duża zmiana, stąd i radykalna zmiana cen - przypomniał Mirosław Lenk. Wspomniał także o historii znaczących dla miasta decyzji - to rada zdecydowała, że chcemy mieć w Raciborzu własną RIPOK. Długo trwało, nim znalazł się podmiot chcący tutaj zainwestować, jednak udało się i mamy firmę, która włożyła w instalację 20 milionów złotych, a sam przewóz śmieci jest tańszy o 17 zł niż cena oferowana przez spółkę miejską - Przedsiębiorstwo Komunalne.

Cena dla miasta jest ustalona na 20 lat. W ciągu tego okresu może wzrosnąć tylko o wskaźnik inflacji. Radną Zuzannę Tomaszewską interesowały różnice w cenie za tonę odpadów, gdy rocznie zbierze się mniej lub więcej niż zadeklarowane przez miasto 20 tys. ton. Radnego Franciszka Mandrysza zaintrygował stosunek odpadów segregowanych do niesegregowanych. Przewodniczący Henryk Mainusz zauważył natomiast, że w koszach raciborskich pojawia się wiele śmieci przywożonych z zewnątrz, na granicach z innymi gminami pojawiają się dzikie wysypiska. Obecność takowych potwierdził także Franciszek Mandrysz, przyznał też, że widać, iż do miasta zwożone są śmieci z innych gmin i podrzucane do śmietników - trzeba by zatem uszczelnić system. Gdyby wszyscy rzetelnie segregowali śmieci, problem byłby mniejszy.

- Pogłównym zrzucamy się na wszystkich tych, którzy za śmieci nie płacą lub ich nie segregują jak trzeba - potwierdził prezydent. - Stąd i moja prośba, by podjąć decyzję: podnieść cenę od osoby czy zmienić system naliczania opłat?

Swoje zdanie wyraziła także radna Anna Ronin. Stwierdziła, że przeprowadzone wśród mieszkańców niektórych dzielnic ankiety wyraźnie potwierdzają, że mieszkańców w mieście jest ok. 44 tysiące. Zapytała także, dlaczego to radni mają podejmować decyzję za mieszkańców. Niech raciborzanie  wypowiedzą się sami - w Rudzie Śląskiej 80% mieszkańców wzięło udział w referendum, w którym opowiedzieli się za pogłównym.

Przed podjęciem decyzji radni postanowili udać się na przerwę. Po przerwie jednak nie doszło od razu do głosowania, gdyż pojawił się problem ze śmieciarkami PK. Radny Michał Fita zapytał o sens kupowania dwóch śmieciarek, które później sprzedaje się o wiele taniej - prezydent przyznał, że sprawie trzeba się przyjrzeć, natomiast nie ma ona nic wspólnego z ceną za wywóz i zagospodarowanie odpadów. Wywołał się w ten sposób temat kondycji finansowej PK - radna Anna Ronin zarzuciła prezydentowi, że spółka zrezygnowała z jakże rentownej działalności, jaką jest wywóz śmieci na rzecz Empolu. Trochę zdenerwowało to prezydenta, który odparł, że radna opowiada bzdury. Na co pani radna zwróciła się do przewodniczącego, że prezydent ją obraża. Mirosław Lenk natomiast wskazał, że spółka przynosi zyski w niektórych aspektach swej działalności, natomiast wywóz śmieci zawsze przynosił straty.

Rzecz po imieniu nazwał w końcu radny Marek Rapnicki. - Czy my przypadkiem nie odwlekamy werdyktu tematem zastępczym, jakim jest PK? - zapytał. - Widzę bolesne próby odwlekania tego, co mamy zrobić. Życzyłbym sobie, by raz na miesiąc opozycja rządziła przez tydzień i miała te same dylematy. Bijemy pianę. Przegłosujmy, że o PK pogadamy za miesiąc albo oddalmy temat. Co odpowiedź na temat PK da nam do odpowiedzi, w którą stronę przenieść opłaty za śmieci?

Przed głosowaniem zarządzono kolejną przerwę. W końcu rada miasta postanowiła zdecydowaną większością głosów zmienić system naliczania opłat za wywóz śmieci, czyli zrezygnować z pogłównego. Za tym rozwiązaniem opowiedziało się 16 radnych, przeciw był jeden, 4 wstrzymało się od głosu.

Następnie radni zostali poproszeni o wskazanie, która z metod będzie najlepsza, by prezydent mógł przygotować stosowną uchwałę. Rada ustaliła, że wybiera metodę od gospodarstwa domowego - z zastrzeżeniem, że trzeba będzie zmienić stawkę dla gospodarstw jednoosobowych - często starszych ludzi, mieszkających samotnie - tak, by nie stało się to nagle dla nich stuprocentową podwyżką opłat. Ustalono, że stawkę dla gospodarstw jednoosobowych obniży się kosztem podniesienia kwoty dla pozostałych - tak, by się to zrównoważyło. Za takim rozwiązaniem opowiedziało się 13 radnych, 3 było przeciw, a 5 się wstrzymało od głosowania. Rada Miasta upoważniła w ten sposób prezydenta do dopracowania metody ustalania opłat za wywóz śmieci od gospodarstwa domowego.

Th