Spotkanie z Mateuszem Paszendą w bibliotece

21 maja w Miejskiej i Powiatowej Bibliotece Publicznej w Raciborzu odbyło się spotkanie z Mateuszem Paszendą – autorem dwóch książek poświęconych wojennej i powojennej rzeczywistości na Górnym Śląsku. W swojej pracy badawczej Paszenda korzysta z metody oral history, czyli historii mówionej, w której soczewka badacza skupia się na osobistych wspomnieniach świadków wydarzeń historycznych.
Dla Górnego Śląska pierwsza połowa XX wieku upłynęła pod znakiem starcia dwóch totalitaryzmów. Już w okresie międzywojennym śląski przemysł nabierał coraz większego znaczenia dla rosnących ambicji III Rzeszy. Po wybuchu wojny region ten stał się wręcz „zbrojownią Rzeszy” – to właśnie na terenie dzisiejszego województwa opolskiego produkowano m.in. paliwo syntetyczne. Jego strategiczne znaczenie doprowadziło do tzw. „bitwy o benzynę”, czyli serii alianckich nalotów, podczas których latające fortece 15. Armii Powietrznej USA zrzuciły tysiące ton bomb na zakłady w Kędzierzynie-Koźlu.
To, czego nie zniszczyły alianckie bombardowania, po wojnie padło ofiarą rabunku ze strony Armii Czerwonej. „Wyzwolenie” w sowieckim stylu oznaczało dla Górnego Śląska brutalny drenaż potencjału gospodarczego – rozmontowywano całe zakłady przemysłowe, wywożono konie i bydło. Dla miejscowej ludności był to także czas traumy: masowych deportacji, gwałtów i obozów.
W swoich książkach Mateusz Paszenda skupia się na relacjach mieszkańców powiatu rybnickiego. Oddaje głos „milczącemu pokoleniu”, które przez długie lata było pozbawione możliwości głośnego opowiedzenia o swoich przeżyciach. Dla każdego badacza historii mówionej kluczowe jest nawiązanie kontaktu z rozmówcą i stworzenie bezpiecznej przestrzeni do dzielenia się wspomnieniami. Dla Paszendy takim „wytrychem” okazała się rozmowa w języku śląskim. To właśnie dzięki temu, rozmawiając ze starszymi sąsiadami, pomógł im odzyskać utracony głos.
Spotkania poświęcone lokalnej historii zawsze kończą się ciekawą dyskusją – i tym razem również nie zabrakło interesujących tematów oraz rekomendacji książkowych.
Już wkrótce książka Mateusza Paszendy „W cieniu starcia totalitaryzmów. Losy Górnoślązaków w XX wieku” będzie dostępna do wypożyczenia w raciborskiej bibliotece.














![Informacja o zamiarze sprzedaży nieruchomości [OGŁOSZENIE URZĘDOWE] Informacja o zamiarze sprzedaży nieruchomości [OGŁOSZENIE URZĘDOWE] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl](photos/_thumbs/mini_1765798542zrzut-ekranu-2025-12-15-o-12-35-22-.png)




![Pełna widownia i wspólna energia. Gwiazdka Serc po raz 22. w Raciborskim Centrum Kultury [FOTO i WIDEO 2] Pełna widownia i wspólna energia. Gwiazdka Serc po raz 22. w Raciborskim Centrum Kultury [FOTO i WIDEO 2] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl](photos/_thumbs/mini_1765700078bez-nazwy-197-.jpg)
![Kosmiczna opowieść o solidarności. 22. Gwiazdka Serc przy niemal pełnej sali RCK [FOTO i WIDEO 1] Kosmiczna opowieść o solidarności. 22. Gwiazdka Serc przy niemal pełnej sali RCK [FOTO i WIDEO 1] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl](photos/_thumbs/mini_1765700211dsc-4149-.jpg)
![W Brzeziu upamiętniono polskich policjantów – ofiary zbrodni katyńskiej [FOTO i WIDEO] W Brzeziu upamiętniono polskich policjantów – ofiary zbrodni katyńskiej [FOTO i WIDEO] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl](photos/_thumbs/mini_1765715254img-2139-.jpg)

![Seria groźnych interwencji strażaków w powiecie. Pożary i wypadek przy słupie energetycznym [FOTO] Seria groźnych interwencji strażaków w powiecie. Pożary i wypadek przy słupie energetycznym [FOTO] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl](photos/_thumbs/mini_1765871045598333448-900629152302961-443722479592108171-n-2-.jpg)
![Ho, ho, ho. Rynek w Krzanowicach w świątecznym nastroju. Jarmark przyciągnął tłumy [FOTO i WIDEO] Ho, ho, ho. Rynek w Krzanowicach w świątecznym nastroju. Jarmark przyciągnął tłumy [FOTO i WIDEO] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl](photos/_thumbs/mini_1765748403dsc-4620-.jpg)

![Bajkowy zamek w świątecznej odsłonie. Sobota pełna magii, w niedzielę kolejne atrakcje [FOTO] Bajkowy zamek w świątecznej odsłonie. Sobota pełna magii, w niedzielę kolejne atrakcje [FOTO] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl](photos/_thumbs/mini_1765702366dsc-1437-.jpg)
![Pół miliarda na bezpieczeństwo. Briefing posłanki Gabrieli Lenartowicz o obronie cywilnej i sprawach regionu [WIDEO] Pół miliarda na bezpieczeństwo. Briefing posłanki Gabrieli Lenartowicz o obronie cywilnej i sprawach regionu [WIDEO] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl](photos/_thumbs/mini_1765802058gre02980-.jpg)

![Kwaśnica w kotle i Kwaśnica na scenie. Niedziela Gaudete w Brzeziu [FOTO i WIDEO] Kwaśnica w kotle i Kwaśnica na scenie. Niedziela Gaudete w Brzeziu [FOTO i WIDEO] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl](photos/_thumbs/mini_1765748342img-2449-.jpg)

![Kiermasz świąteczny w Kornowacu w nowej przestrzeni i z nową oprawą [FOTO i WIDEO] Kiermasz świąteczny w Kornowacu w nowej przestrzeni i z nową oprawą [FOTO i WIDEO] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl](photos/_thumbs/mini_1765748213img-2217-.jpg)

![Pożary i otwarcia mieszkań. Strażacki weekend w pigułce [RAPORT 998] Pożary i otwarcia mieszkań. Strażacki weekend w pigułce [RAPORT 998] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl](photos/_thumbs/mini_1765788869599933066-869747175801617-5814755685544542499-n-.jpg)



![Anna & Anna - wyjątkowy koncert w RCK [ZAPOWIEDŹ] Anna & Anna - wyjątkowy koncert w RCK [ZAPOWIEDŹ] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl](photos/_thumbs/mini_1765814714raciborz-.jpg)
![Prawdziwe oblężenie Zamku Piastowskiego. Bajkowy Zamek 2025 zakończony z rozmachem [FOTO i WIDEO] Prawdziwe oblężenie Zamku Piastowskiego. Bajkowy Zamek 2025 zakończony z rozmachem [FOTO i WIDEO] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl](photos/_thumbs/mini_1765748301img-2358-.jpg)

















![Świąteczny Kiermasz w Szkole Podstawowej nr 13 [FOTO] Świąteczny Kiermasz w Szkole Podstawowej nr 13 [FOTO] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl](photos/_thumbs/mini_1765871592image00007-.jpg)




Komentarze (0)
Aby dodać komentarz musisz być zalogowany