Byle jak i byle gdzie. Czy park kulturowy to lekarstwo na powojenną szpetotę w Raciborzu?

- Jak pan ocenia stan zabytków w Raciborzu? - pytał przewodniczący komisji, radny Piotr Klima. - Stan zabytków w Raciborzu jest dobry. Jestem zadowolony, że udaje się o nie dbać, a i my w remoncie niektórych pomagamy poprzez przeznaczanie stosownych kwot. Jestem również zadowolony, że podjęli państwo prace nad utworzeniem parku kulturowego. Niestety, wiele budynków stojących dotąd, a powstałych po wojnie budowane były na szybko. Owszem, potrzebne były mieszkania, ale stawiano wszędzie i bez zastanowienia się. Nawet na terenach zalewowych oraz terenach, które powinny być objęte ochroną konserwatorską. Prace nad parkiem kulturowym uważam jednak za dobrą inicjatywę i byłbym bardzo zadowolony, gdyby te prace udało się doprowadzić do końca – odparł Ł. Konarzewski.

Do dyskusji dołączył radny Marcin Fica. - Słucham pana i mam mieszane uczucia. Mówi pan, że park kulturowy zrobić i będzie wszystko w porządku. Wystarczy popatrzeć na nasz rynek, gdzie każdy budynek ma inne drzwi, okna i inne elewacje. Jak się okazuje Wojewódzki Konserwator Zabytków wydał na to zgodę. Dodatkowo, w opinii naszego prezydenta na rynku nie ma wytyczonego szlaku rowerowego. Ale nie wierzę, że zgodzi się pan na wylanie tam czerwonego asfaltu – mówił rajca.

- To są wszystko sprawy, które dzieją się przy okazji, nie ma żadnych nakazów. Utworzenie parku kulturowego ułatwi wam różne rzeczy. Jeśli będziecie chcieli mieć drogę z innego materiału niż granit, to sobie zapiszecie. W strefie ochrony zabytków wszystko powinno być wykonane z materiałów najlepszej jakości. Co do różnych okien w poszczególnych budynkach, to mogę jedynie powiedzieć, że mnie one mierżą. Jednak to nie ja wydawałem zgody na ich zastosowanie – odparł Wojewódzki Konserwator Zabytków.

Głos zabrała Maria Olejarnik, Miejski Konserwator Zabytków. - Pan radny Fica mówi pewnie o witrynie, gdzie była księgarnia a obecnie lodziarnia. Decyzję podjął poprzedni Wojewódzki Konserwator Zabytków i trudno, by obecny się z niej tłumaczył – powiedziała.

- Bardzo dużo dyskutowaliśmy o parku kulturowym. Pamiętam, że swego czasu nasi urzędnicy jechali do Zakopanego, by zapoznać się z tym jak sprawa wygląda na Krupówkach. U nas jest to jednak trochę inaczej. Skupiliśmy się na ochronie Rynku. Do pewnych przemyśleń sprowokował mnie jeden z mieszkańców, który stwierdził, że nasz jest lepszy niż w Rybniku, a na pewno większy. Niestety, co do rozmiarów nie miał racji. Nasz błąd polega także na tym, że swego czasu zrobiliśmy barbarzyńskie zagospodarowanie, jeśli chodzi o ogródki. Owszem, one przynoszą dochód, ale muszą też wyglądać. Nasza dyskusja, sprowokowana reakcją przedsiębiorców, skupiła się więc na obronie tego co jest. Za mało uwagi poświęciliśmy innym elementom, które może dać park kulturowy. Sytuacja obecnie się nieco uspokoiła, więc z pewnością jeszcze do dyskusji wrócimy – mówił były włodarz, Mirosław Lenk.

Rajca z Ocic zwrócił uwagę Łukasza Konarzewskiego na konkurs na koncepcję Rynku. - Długo o tym dyskutowaliśmy i nie wiem czy lepiej czekać na rozstrzygnięcie konkursu, czy jednak nie. Bo gdy już będziemy mieli koncepcję, możemy ją jedynie przyjąć lub odrzucić, zmienić już nie bardzo – mówił. Wojewódzki Konserwator Zabytków zasugerował, że lepiej poczekać na rozstrzygnięcie, dodając jednocześnie, że być może dobrym rozwiązaniem byłoby przygotować uchwałę, która narzuci wytyczne do konkursu.

Głos zabrał radny Henryk Mainusz. - Wszystko się i tak rozbije o finanse. Budynki na Rynku są jakie są. Czy można jednak z nimi coś zrobić, by jakoś to wyglądało? Wyburzenie klocka na Rynku raczej nie wchodzi w grę? - pytał. - Można, ale proszę sobie wyobrazić, że ja na całe województwo mam budżet 2,5 mln złotych. Warto jednak zauważyć, że powstaje obecnie Narodowy Instytut Ochrony Zabytków. I z tych funduszy być może uda się skorzystać. Co do wyburzenia, to dziś tego nie możemy zrobić, jutro też nie, ale kto wie, co będzie pojutrze? – odparł Ł. Konarzewski, dodając, że na terenie powiatu raciborskiego jest wiele zabytków, które wymagają pilnej interwencji. Jako przykłady podał pałac w Krowiarkach i w Sławikowie.

Radny Michał Kuliga podzielił się swoją refleksją. - Mieszkałem przez kilka lat na raciborskim Rynku. Wspólnoty mieszkaniowe rządzą się swymi prawami i wszyscy wiemy, jak to wygląda, gdy chce się coś robić. Dyskutowaliśmy na temat parku kulturowego, koncentrując się na naszym raciborskim Rynku. Jakie jest pana zdanie co do tej rewitalizacji? Czy to powinna być gruntowna przebudowa, czy lifting? - pytał.

- Jeśli chodzi o plac to jakiekolwiek donice nie są dobrym rozwiązaniem. Jakby nie patrzeć to też są jakieś obiekty architektoniczne. Lepsze są nasadzenia do gruntu, naturalne, dzięki czemu drzewa będą dostawały wodę, nie znam jednak założeń do konkursu więc nie mogę się wypowiedzieć w sposób bardziej szczegółowy – odparł Wojewódzki Konserwator Zabytków.

Do dyskusji powrócił radny Mirosław Lenk. - Nie sama przebudowa zrobiła na nas wrażenie, co kwota, jaka pojawiła się. Mowa była o 14 mln, to jest kwota astronomiczna – wyraził swe zaniepokojenie rajca z Ocic. - Dokładnie, zgadzam się, że to kwota duża. Może w zasadzie niekonieczna do wydania? Może jest coś ważniejszego? - stwierdził Łukasz Konarzewski.

Głos zabrała Maria Olejarnik, Miejska Konserwator Zabytków. - Idea konkursu wzięła się z pomysłu nasadzenia drzew. Przebudowa ma prowadzić do wzmocnienia obecnej funkcji, nie do jej zmiany. Dodatkowo, konieczna jest wymiana sieci znajdujących się pod płytą Rynku. Jak wiadomo występują też zapadliska – mówiła.

Radny Mirosław Lenk stwierdził, że wymiana sieci jest nieodzowna. - Z pewnością trzeba pewne rzeczy wymienić, ale może jednak nie trzeba aż tylu koncepcji? Może lepiej zamówić ze dwie, trzy? - pytał. - Ja jednak będę bronił rozwiązania opartego na konkursie. Jak pan zamówi dwie czy trzy koncepcje, to je pan po prostu ma i może realizować. W konkursie jest ich o wiele więcej, dzięki czemu mamy bogactwo pomysłów i któryś zawsze można wprowadzić w życie – odparł Wojewódzki Konserwator Zabytków.

W trakcie dyskusji pojawił się także temat placu Długosza. - Pamięta pan, zaprowadziłem pana kiedyś na plac Długosza, ten duży pusty plac przy Rynku – zwrócił się do Łukasza Konarzewskiego, były prezydent Mirosław Lenk. - Tak pamiętam – odparł Wojewódzki Konserwator Zabytków. - W wielu dyskusjach pojawiały się pomysły odtworzenia zabudowy przedwojennej, ale to może być o tyle trudne, że tam nigdy nie był zrobiony porządek, jeśli chodzi o podziemia – mówił ex-włodarz. - Wtedy można się oprzeć na tym co jest. Jeśli mogę zapytam, czy to jest teren miasta? - dociekał Ł. Konarzewski. - Tak – odparł Mirosław Lenk. - O tyle dobrze, ale co to będzie jak kiedyś wpadniecie na pomysł sprzedaży. To już będzie problem tego, który to kupi – powiedział Wojewódzki Konserwator Zabytków. - Już wpadliśmy, wpierw ja, a teraz mój następca – odparł z uśmiechem radny z Ocic.

Radny Michał Kuliga zwrócił uwagę Łukasza Konarzewskiego na obecny wygląd Rynku. - Jeśli ma pan czas, proszę się po komisji przejść na Rynek i zobaczyć, jak to teraz wygląda po okresie funkcjonowania lodowiska. Kontenery, które nijak tam nie pasują. Proszę zobaczyć na własne oczy – mówił rajca.