Smog – poważny powód do zmartwień

W smogu znajdują się szkodliwe zanieczyszczania takie jak pyły zawieszone, czy benzo(a)piren. Pyły zawieszone są zanieczyszczeniami stałymi, które klasyfikuje się ze względu na wielkość drobin. Do najgroźniejszych dla zdrowia zalicza się PM10 o zawartości cząstek mniejszych niż 10 mikronów oraz PM2.5, które w składzie zawierają cząstki mniejsze niż 2.5 mikrona. Zanieczyszczenia o tak niewielkich rozmiarach z łatwością przedostają się do płuc wraz z wdychanym powietrzem. Cząstki te są także w stanie przeniknąć przez ścianki naczyń krwionośnych i dostać się do krwiobiegu, w wyniku czego zostają rozprowadzone po całym organizmie. Ze względu na swoje właściwości pyły zwiększają ryzyko chorób dróg oddechowych (kaszel, astma, choroby płuc i oskrzeli, nowotwory), jak i układu krążeniowego oraz serca (nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, zawał).

Benzo(a)piren jest groźnym, organicznym zanieczyszczeniem gazowym, należącym do grupy wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA). Jest on szczególnie niebezpieczny ze względu na bardzo dużą powszechność występowania stężeń przekraczających wielokrotnie ustalone normy. Benzo(a)piren jest substancją toksyczną, kancerogenną i mutagenną mogącą kumulować się w organizmie. Oddychanie powietrzem zanieczyszczonym benzo(a)pirenem może przyczyniać się między innymi do obniżenia ogólnej odporności organizmu, upośledzenia płodności, uszkodzenia wątroby i nerek i układu krwionośnego, jak również powstawania nowotworów. Narażenie na wysokie stężenia benzo(a)pirenu w okresie płodowym może również wpływać na obniżenie inteligencji u dzieci.  

Jakość powietrza we Włocławku

Wojewódzki Inspektoraty Ochrony Środowiska (WIOŚ) w raporcie dotyczącym powietrza w województwie Kujawsko – Pomorskim wykazał, że jakość powietrza pozostawia wiele do życzenia. Na terenie Włocławka ulokowane są trzy stacje monitorujące jakość powietrza, używana jest również dodatkowo jedna stacja mobilna. Na dwóch stacjach monitorowane jest stężenie PM10, a po jednej kontroluje stężenie pyłów PM2.5 i benzo(a)piren.

W ubiegłym roku pomiary wykazały, że średniodobowe stężenie pyłów PM10 było na terenie miasta przekroczone aż przez 50 dni, maksymalne odnotowane wyniosło aż 215 ug/m3 (dopuszczalna norma to 50 ug/m3, natomiast po przekroczeniu poziomu 200 ug/m3 mówi się o tzw. poziomie informowalnym). Średnioroczne stężenie wyniosło natomiast w około 30 ug/m3 i mieści się normie wynoszącej 40 ug/m3. Raport nie podaje szczegółowych wyników pomiarów dla każdego miesiąca, ale można wnioskować, że tak jak w pozostałej części kraju miesiącach zimowych, w sezonie grzewczym normy są przekroczone, niekiedy dość mocno (215 ug/m3), a poza sezonem grzewczym wyniki pozostają w normie, co w przeliczeniu w skali roku daje wynik mieszczący się w normie, nie jest jednak stanem bezpiecznym.

Raport nie informuje o dobowych, czy miesięcznych stężeniach pyłów PM2.5, podaje jedynie średnioroczne, wynoszące niewiele powyżej 20 ug/m3, co jest wynikiem mieszczącym się w normie, wynoszącej do 25 ug/m3. Warto jednak wiedzieć, że według opinii WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) niebezpieczny dla zdrowia może być już poziom średnio w roku przekraczający 10 ug/m3, natomiast w ciągu doby nie powinno być przekraczane stężenie 25 ug/m3. W takim kontekście zeszłoroczny wynik pomiarów jakości powietrza ze względu na poziom PM2.5 wcale nie oznacza dobrego stanu. Podobnie jak w przypadku pyłów PM10 z doświadczenia można wnioskować, że stężenie pyłów PM2.5, w miesiącach letnich jest na poziomie bezpiecznym, natomiast w miesiącach zimowych mogą występować bardzo wysokie stężenia, znacznie przekraczające bezpieczne dla zdrowia poziomy.

We Włocławku w ubiegłym roku zanotowano także duże przekroczenia normy rocznej na zawartość benzo(a)pirenu w powietrzu wynoszące aż 390%.

Domowe oczyszczacze powietrza

Domowe oczyszczacze powietrza są skutecznym sposobem na zadbanie o jakość powietrza w pomieszczeniach, w których przebywamy najczęściej. Filtry, które są w nich instalowane, pozwalają na usunięcie z powietrza, z wysoką skutecznością, zarówno zanieczyszczeń stałych (filtry HEPA), jak i gazowych (filtry węglowe), pochodzenia smogowego, ale także powstających w wyniku innych czynników np. alergenów takich jak zarodniki grzybów i pyłki wydzielane przez rośliny, czy lotne związki organiczne takie jak formaldehydy, które mogą być emitowane przez elementy wyposażenia domu czy pokrycia ścian i podłóg.

Oczyszczacze powietrza Klarta Forste 2, fot. homespot.pl

Oczyszczacze powietrza cechują się różną wydajnością. Aby urządzenie skutecznie spełniało swoje zadanie, bardzo ważne jest, aby dobrać je do wielkości pomieszczenia, w którym będzie użytkowane, ponieważ tylko wtedy można mieć pewność, że powietrze zostanie dokładnie oczyszczone, z wszelkich niebezpiecznych zanieczyszczeń. Wychodząc naprzeciw takiej potrzebie, producenci urządzeń, poza ich wydajnością w m3/h podają w specyfikacji również maksymalne powierzchnie pomieszczeń w m2, dla jakich dany model będzie odpowiedni.

Na rynku można znaleźć wiele marek proponujących swoje rozwiązania w oczyszczaniu powietrza. Najbardziej znanymi producentami specjalizującymi się w tej dziedzinie są Sharp, Lifaair, czy Stadler Form. Swoje propozycje urządzeń posiadają również znani światowi producenci elektroniki tacy jak Philips, czy Electrolux. Warte uwagi oczyszczacze powietrza proponuje również polska marka Klarta, a także intensywnie rozwijające się chińskie Xiaomi.

Analizując propozycje największych producentów, w ofercie Stadler Form znaleźć można urządzenia charakteryzujące się oryginalnym designem, lecz przede wszystkim posiadające bardzo wysoką wydajność, oraz tryb automatyczny oparty na dokładnych czujnikach jakości powietrza.

Lifaair proponuje oczyszczacze mocno ukierunkowane na intensywne usuwanie zanieczyszczeń gazowych, poprzez instalowanie w swoich modelach wyjątkowo dużych filtrów z węglem aktywnym, a także czujników lotnych związków organicznych.

Oczyszczacz powietrza Sharp KC-A60, fot. homespot.pl

Najwięcej zaawansowanych rozwiązań proponuje jednak Sharp. W jednym z bardzo popularnych modeli tej marki, Sharp KC-A60EUW znaleźć można wbudowany wydajny nawilżacz oraz jonizator powietrza opatentowanej przez producenta technologii Plasmacluster. Jony Plasmacluster, ze względu na sposób ich wytwarzania cechują się przedłużoną żywotnością, dzięki temu są w stanie dotrzeć znacznie dalej i skutecznie wspomóc oczyszczanie powietrza nawet w zakamarkach. Przyczyniają się także do wyeliminowania znajdujących się w powietrzu bakterii i wirusów. Oczyszczacz Sharp KC-A60EUW posiada także przydatne funkcje dodatkowe takie jak Ion Shower – tryb przygotowania pomieszczenia do snu, czy Pollen, czyli specjalny program przeciw pyłkowy. Urządzenie pracuje w trybie automatycznym, bez ingerencji użytkownika, dzięki zastosowaniu czujników jakości, temperatury oraz wilgotności powietrza. Te, a także inne funkcje dostępne są również w innych modelach marki Sharp.