Jest w czym szperać! Nowe zasoby historyczne w Śląskiej Bibliotece Cyfrowej

Oba realizowane przez Bibliotekę Śląską w Katowicach projekty to etapy długofalowego programu formowania pełnej kolekcji śląskich czasopism regionalnych z XIX i XX wieku. Są one udostępniane w Internecie jako unikalna baza źródłowa dla naukowców, studentów, miłośników historii regionu, pracowników instytucji kultury i globalnej publiczności.

Pierwszy z projektów to „Digitalizacja czasopism regionalnych z lat 1887-1939”, udostępniający 7 tytułów czasopism poszukiwanych przez czytelników i często cytowanych w pracach naukowych. Dokumentują one istotne zmiany historyczne w regionie, szczególnie polskie odrodzenie narodowe XIX-XX stulecia; kampanię plebiscytową i walki powstańcze oraz funkcjonowanie polskiego województwa śląskiego.

Wśród tytułów znajdują się m.in. „Gazeta Robotnicza”, „Głos Śląski”, „Górnoślązak”, „Polak” oraz popularny na Górnym Śląsku dziennik „Der Oberschlesische Wanderer”. Digitalizacja przyniosła 38,3 tys. publikacji (numerów) dostępnych w Internecie poprzez Śląską Bibliotekę Cyfrową. Dzięki projektowi doposażono także pracownie digitalizacji w dwa skanery wielkoformatowe, stanowiska korektorskie oraz oprogramowanie do masowego przetwarzania plików. Wysokość dofinansowania projektu wyniosła 542,5 tys. zł.

Drugi projekt „Digitalizacja publikacji urzędowych wraz z modernizacją SPD” objął cieszące się zainteresowaniem czytelników dokumenty prawno-urzędnicze z lat 1842-1998. W ŚBC ukazało się 20 tytułów tych wydawnictw, na które składa się 13,5 tys. nowych publikacji udostępnionych czytelnikom na całym świecie. Zasób ten dokumentuje szczegółowo zarówno życie codzienne, jak i okresy istotnych zmian historycznych w regionie oraz tworzenie się administracji województwa śląskiego w latach 20. XX wieku. Dzięki projektowi do obiegu trafiły dokumenty często pomijane w polityce digitalizacyjnej bibliotek z powodu błędnie zakładanej małej popularności i lokalności. Są to m.in. „Preliminarz Budżetowy Województwa Śląskiego”, „Tygodnik Urzędowy Miasta Chorzowa”, „Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki”, a także niemieckojęzyczne: „Kattowitzer Stadtblatt”, „Neisser KreisBlatt” i „Zabrzer KreisBlatt”.

Projekt ten był również okazją do modernizacji Społecznej Pracowni Digitalizacji, angażującej seniorów-wolontariuszy do prac nad zasobem ŚBC. Zakupiono wyposażenie 6 nowych stanowisk skanujących i korektorskich, skaner dziełowy, oprogramowanie OCR oraz macierze dyskowe. Nowością jest mobilne stanowisko do digitalizacji z przeznaczeniem dla instytucji współtworzących ŚBC. Projekt był dofinansowany kwotą 200 tys. zł.

Działająca od 2006 roku ŚBC to druga pod względem rozmiaru zasobu regionalna biblioteka cyfrowa w Polsce. Współtworzą ją obecnie 62 dwie instytucje kultury, nauki i edukacji. Dzięki bieżącym pracom digitalizacyjnym oraz licznym projektom uczestników prezentuje obecnie ponad 204 tys. cyfrowych obiektów.