M. Lenk: O dobrym włodarzu, złej radzie i - w cudzysłowie - wadliwym systemie gospodarowania odpadami.

„System jest obarczony rażącą wadą” pisze Prezydent Polowy o uchwale Rady Miasta Racibórz z 2013 roku, która kompleksowo rozwiązała gospodarowanie odpadami komunalnymi, obejmując nim zgodnie z obowiązującym prawem wszystkich produkujących odpady komunalne, w tym mieszkańców oraz nieruchomości niezamieszkałe (przedsiębiorcy, instytucje publiczne i niepubliczne, ogrody działkowe, cmentarze, itp.)
W komunikacie UM czytam, że „warto dodać, że system dotyczy mieszkańców, a nie firm i ustawodawca daje możliwość wyłączenia firm z tego systemu”. Otóż nie, system dotyczy wszystkich produkujących odpady komunalne, w tym przedsiębiorców, a ustawodawca daje radzie miasta prawo decyzji o włączeniu bądź nie włączeniu do niego nieruchomości niezamieszkałych. Kompleksowe potraktowanie gospodarowania odpadami komunalnymi doprowadziło w Raciborzu do zaniku dzikich wysypisk, uregulowania problemów śmieciowych ogrodów działkowych i cmentarzy, zapewniło mieszkańcom odebranie każdej ilości odpadów komunalnych za rozsądną opłatę.

Kiedy odchodziłem z pełnionej funkcji prezydenta miasta w listopadzie 2018 roku opłata śmieciowa wynosiła 12 zł 50 gr. od mieszkańca, a gospodarka odpadami zamykała się nadwyżką przychodów nad kosztami sięgającą ponad 400 tys. zł. Prezydent Polowy w tzw. „Dziesiątce Polowego” obiecał obniżenie opłat za śmieci, za wodę i ścieki zresztą też. I co się stało później, stawka rośnie do 21 zł od osoby, a Prezydent Polowy proponuje ograniczenia świadczonych usług, zmiany w systemie segregacji, próbę wyłączenia z systemu nieruchomości niezamieszkałych (przedsiębiorców) obarczając ich winą za „żerowanie” na mieszkańcach. Kłamał, czy nie wiedział co mówi? A gdzie podziało się zapowiadane uszczelnienie poboru opłat, ewentualna zmiana zasad ich naliczania? Dzisiaj nie stanowi już problemu fakt, że 5-6 tys. osób nie uiszcza opłat? To poniżej średniej krajowej powiedział prezydent Polowy na ostatniej komisji.

I jeszcze zdań kilka o systemie. W kwestii pobierania opłat od mieszkańców prezydent pisze: „taki sam model dotyczy tzw. nieruchomości niezamieszkałych, czyli firm i instytucji”. Czy aby na pewno? Mieszkańcy płacą pogłówne od ilości zamieszkałych osób w gospodarstwie domowym, ryczałtowo i niezależnie od ilości wyprodukowanych odpadów. Czy to sprawiedliwe - nie. Ale lepszego sposobu na razie nie ma. Przedsiębiorcy deklarują natomiast ilość pojemników, ich pojemność i mnożą to przez obowiązującą opłatę. Gmina ma obowiązek odebrać zadeklarowaną ilość pojemników, jeśli jest ich więcej, przedsiębiorca ma obowiązek zmiany deklaracji i wykazania rzeczywistej ich ilości. Pamiętać należy, że gminny system dotyczy gospodarowania odpadami komunalnymi, nie pochodzącymi z prowadzonej działalności gospodarczej. Prezydent Polowy po raz kolejny mija się z prawdą mówiąc na komisji gospodarki, ze kartony, opakowania plastikowe i inne związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w nieruchomościach niezamieszkałych, na mocy definicji ustawowej jako podobne stanowią strumień odpadów komunalnych i podlegają odbiorowi w ramach systemu gminnego. Tego rodzaju odpady są odrębnie ewidencjonowane w przedsiębiorstwie (sklepie, markecie) i na podstawie kart przekazywane firmom uprawnionym do ich odbierania odrębna umową za odrębną opłatą. Ale to wymaga kontroli, współpracy z firmą odbierającą w imieniu gminy odpady no i przede wszystkim znajomości prawa i zasad gospodarowania odpadami komunalnymi.

Łatwiej jest oczywiście rozmontować dobrze funkcjonujący system gospodarki odpadami komunalnymi niż podjąć trud jego zrozumienia, analizy i ewentualnej korekty. Ale zdaniem prezydenta Polowego większość sąsiednich gmin nie popełniła naszego „błędu” i nie objęła systemem nieruchomości niezamieszkałych. Większość z tych gmin nie uporała się też do dzisiaj z problemem dzikich wysypisk, podrzucania odpadów, ogranicza ilość odbieranych odpadów zielonych i wielkogabarytowych. Nie dostarcza też mieszkańcom darmowych worków i pojemników na odpady segregowane, zielone i tzw. odpady kuchenne.

W przypadku wyłączenia z systemu nieruchomości niezamieszkałych prezydent Polowy obiecuje raporty z kontroli zawieranych przez przedsiębiorców umów na odbiór i zagospodarowanie odpadów, z drugiej strony tłumaczy, że kontrola jest niemożliwa, bo organem kontrolującym przedsiębiorców jest Starosta Raciborski. Gdzie zatem jest jego logika?

Czytając ostatnie komunikaty, dotyczące zresztą nie tylko gospodarowania odpadami trudno nie odnieść wrażenia, że prezydent Polowy zamiast skupić się na pracy uprawia autoreklamę za publiczne pieniądze i tworzy nieprawdziwą rzeczywistość wspaniałego i troskliwego włodarza i upartej złośliwej rady miasta.

Mirosław Lenk