Chcą, by rodzin zastępczych było więcej

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Raciborzu podsumowało swoją zeszłoroczną działalność. Sporządzony raport informuje o wszystkich działaniach podjętych przez PCPR na rzecz rodzin zastępczych oraz o kosztach prowadzonych projektów.

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie rozdysponowało w zeszłym roku środki na sumę ponad 3,7 mln zł. Pieniądze zostały wydane na realizację zadań zgodnych z ustawą o pomocy społecznej. Zadania te to między innymi organizowanie opieki w rodzinach zastępczych. W powiecie raciborskim w roku 2010 w 122 rodzinach zastępczych przebywało 239 dzieci. PCPR w Raciborzu, realizując to zadanie, wydało 2 mln 357 tys.  zł. W ramach sprawowania nadzoru nad rodzinami zastępczymi PCPR przeprowadziło 816 wywiadów środowiskowych. Centrum zorganizowało też szkolenie dla osób chcących założyć rodziny zastępcze. Na program szkolenia złożyły się 42 godziny zajęć i 20 godzin udziału w grupie wsparcia. Przeprowadzono również badania psychologiczne i pedagogiczne kandydatów. Kandydaci na rodziców zastępczych uczestniczyli ponadto w 10-godzinnym stażu w niespokrewnionych z dzieckiem rodzinach zastępczych. Program szkoleniowy ukończyło z wynikiem pozytywnym 8 osób.

–  W rodzinach zastępczych wychowują się dzieci w wieku do 18 roku życia. Dzieci, które osiągnęły pełnoletność w rodzinie zastępczej, mogą w niej pozostać do czasu ukończenia szkoły –  mówi dyrektor Centrum Henryk Hildebrand.

PCPR stara się promować rodzicielstwo zastępcze poprzez akcje takie, jak: festyn z okazji Dnia Rodzicielstwa Zastępczego, współpracę z lokalnymi mediami celem informowania społeczności lokalnej o idei propagowanej przez PCPRoraz Stowarzyszenie Rodzin Zastępczych „PRZYJAZNY DOM” , które aktywnie współuczestniczy w planowaniu działań powiatu raciborskiego dotyczących rodzin zastępczych.

Problemem jest nie tylko zapewnienie dzieciom opieki w rodzinach zastępczych, ale również zadbanie o ich przyszłość po osiągnięciu pełnoletności lub ukończeniu edukacji.  –  Wobec dużego bezrobocia i niedoboru mieszkań wejście wychowanków z rodzin zastępczych w dorosłe życie powinno być procesem wspieranym przez odpowiednie służby społeczne – podkreśla Henryk Hildebrand. –  W przeciwnym razie można zaprzepaścić podejmowane wcześniej wysiłki wychowawcze i socjalizacyjne. Dlatego  razem z samorządami gminnymi, Powiatowym Urzędem Pracy w Raciborzu oraz szkołami i uczelniami, na których osoby usamodzielniane kontynuują naukę, staramy się wspierać proces wchodzenia wychowanków w dorosłość. Chodzi tu m.in. o tworzenie mieszkań chronionych, pomoc finansową, rzeczową, psychologiczną oraz doradztwo zawodowe – dodaje dyrektor PCPR.                           

Centrum kontynuowało realizację projektu Drugiemu Człowiekowi w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki i uzyskało w ten sposób dotację rozwojową w wysokości 276 tys. zł, która została przeznaczona na działania na rzecz m.in. osób opuszczających rodziny zastępcze. W ramach tego projektu zastosowano instrumenty aktywnej integracji takie jak: szkolenia zawodowe, zajęcia terapeutyczne czy pomoc na zagospodarowanie.

W minionym roku  PCPR przyznało 306 świadczeń dla 60 osób, które usamodzielniały się po opuszczeniu placówek opiekuńczo–wychowawczych lub rodzin zastępczych albo kontynuowały naukę. Wspomnianą pomoc przyznano na kwotę ponad 211 tys. zł. –  Z osobami usamodzielnianymi prowadzona była praca socjalna, której celem było między innymi opracowanie programu usamodzielnienia, szczegółowa kontrola udzielanej pomocy, postępów w nauce oraz pomoc w uzyskaniu mieszkania – dodaje Hildebrand.

Z jakimi problemami boryka się Centrum? Od momentu utworzenia drugiej placówki opiekuńczo-wychowawczej nie mamy już problemu z realizacją wszystkich orzeczeń sądu dot. zapewnienia dzieciom opieki. Chcielibyśmy jednak zmieniać proporcje na korzyść większej liczby dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych. W placówkach umieszczalibyśmy wtedy tylko te dzieci, które z różnych powodów nie mogłyby być umieszczone w rodzinie zastępczej. Nie umieszczalibyśmy dzieci w placówkach z powodu niewystarczającej liczby rodzin zastępczych.

Czy jest wielu chętnych do prowadzenia rodzin zastępczych? – Mamy wiele wspaniałych rodzin zastępczych i chcielibyśmy mieć ich jeszcze więcej. Niestety, nie zgłasza się do nas aż tak wiele osób, żeby móc opierać cały system opieki nad dziećmi na rodzinach zastępczych. W ostatnim czasie trochę zamieszania zrobiły zapowiedzi wejścia w życie nowych przepisów. Część rodzin zastępczych od stycznia tego roku miała przejść pod kuratelę gmin (rodziny zastępcze spokrewnione z dzieckiem). Powiat prowadziłby tylko rodziny zawodowe i niespokrewnione z dzieckiem. PCPR nie zajmowałby się już poszukaniem rodzin zastępczych, ani ich nie szkolił. Zajmowałby się tym tzw. organizator pieczy zastępczej. Projekt zmiany przepisów trochę blokował nasze działania. Na początku roku nie planowaliśmy prowadzenia szkoleń dla kandydatów na rodziców zastępczych. Dzisiaj trudno powiedzieć, czy te przepisy w ogóle wejdą w życie. 

Jak radzą sobie podopieczni po usamodzielnieniu? Mamy wiele osób, które po opuszczeniu rodziny zastępczej czy placówki zdobywają wykształcenie, nierzadko kończą studia. Otrzymują mieszkania i prowadzą dorosłe życie, które nie różni się niczym od tego, które prowadzą inne osoby. Niestety, są też inne przykłady: niektórzy nadużywają alkoholu i niszczą to, co udało się osiągnąć.

Ile pieniędzy otrzymuje miesięcznie rodzina zastępcza na jednego wychowanka?  Rodzina zastępcza otrzymuje na dziecko od 658,80 zł do 1405,20 zł. Kwota świadczenia jest zależna od wieku dziecka i jego zdrowia (niepełnosprawności). Jeżeli dziecko posiada dochód np. zasiłek pielęgnacyjny, rentę rodzinną czy alimenty, to pomoc pieniężną pomniejsza się o 50% dochodu.

Aby zostać rodzicem zastępczym trzeba spełniać wymagania szczegółowo określone w art. 73 ustawy o pomocy społecznej. Chodzi tu między innymi o: posiadanie stałego miejsca zamieszkania na terenie Polski oraz stałe źródło dochodu i dobre warunki mieszkaniowe, korzystanie z pełni praw publicznych i rodzicielskich,  odpowiedni stan zdrowia oraz dobrą opinię wystawioną przez OPS. –  Oprócz tego trzeba mieć miejsce w swoim domu i w swoim sercu – kończy Hildebrand.

LP