Od 1 marca komunikacja miejska w Raciborzu bezpłatna

Do autobusów i tak sporo dopłacamy

Raciborskie Przedsiębiorstwo Komunalne - spółka skarbu gminy, notuje rocznie około 700 tys. wozokilometrów. Szacunkowy koszt komunikacji to obecnie ok. 625 tys. zł miesięcznie (m.in. wynagrodzenia, paliwa, raty leasingowe za autobusy, serwis), czyli około 7,5 mln zł rocznie. Miesięczne wpływy ze stosunkowo tanich biletów (2 zł normalny, 1 zł ulgowy) to obecnie ok. 66 tys. zł. Nietrudno zauważyć, że do komunikacji i tak sporo dokładamy (obecnie miesięcznie około 560 tys. zł). Uczynienie jej bezpłatnej w skali dochodów budżetowych miasta nie stanowi więc wielkiego wyzwania, o ile przewoźnik jest rentowny, dysponuje wieloletnim kontaktem gwarantującym pokrycie przez gminę realnych kosztów komunikacji (w budżecie będą się musiały na to znaleźć środki), co przekłada się na zdolność do leasingowania odpowiedniej ilości sprzętu.

Ilu przybędzie pasażerów?

Czy zwiększy się liczba pasażerów? Z pewnością tak. Pytanie dotyczy tylko skali. W dni robocze z autobusów miejskich w Raciborzu korzysta ok. 5100 osób (dane za 2019). Doświadczenia innych miast pokazują, że liczba pasażerów w bezpłatnych autobusach może się zwiększyć o około 30 proc., do ponad 6600. W godzinach szczytu będzie więc tłoczniej.

Mieszkańcy korzystający z przejazdów na podstawie biletów jednorazowych stanowią 59 % ogółu pasażerów. Najmniej popularne są przejazdy na podstawie tzw. biletów rodzinnych. Relatywnie mało popularne jest także podróżowanie z wykorzystaniem biletów okresowych (zaledwie 17% pasażerów). Niezależnie od dnia udział biletów normalnych utrzymuje się na stałym poziomie 36-38%. Mieszkańcy korzystający z komunikacji miejskiej na podstawie biletów ulgowych lub posiadający uprawnienia do przejazdów bezpłatnych stanowią grupę 62–64 % wszystkich pasażerów. W tym najwięcej osób uprawnionych do ulgi, to uczniowie szkół 39%. Jeśli chodzi o uprawnienia do przejazdów bezpłatnych, to największą grupę stanowią osoby powyżej 70 roku życia (21-26%).

Podczas kulminacji może być tłok

Kulminacja pasażerów przypadnie pomiędzy godzinami 7:00 – 9:00 oraz 13:00 – 17:00. Szczyty przewozowe charakteryzuje zróżnicowane nasilenie kulminacji przewozów. W szczycie porannym obserwować będziemy gwałtowne zwiększenie liczby pasażerów w godzinach 7:00 – 7:45, przy czym maksymalna kulminacja pasażerów przypadać będzie około godziny 7:30 (dojazd do szkół na „pierwszą lekcję”, na godzinę 8:00), natomiast szczyt popołudniowy będzie charakteryzować się nieco łagodniejszym tempem wzrostu. Wypadnie on około godziny 14:45, co ma związek z faktem, iż pomiędzy godziną 14:30, a 15:30 największa grupa uczniów kończy zajęcia lekcyjne.

Należy zauważyć, iż ilość pasażerów będzie także różna w zależności od pory roku. Najbardziej efektywnymi miesiącami pod względem ilości przewożonych pasażerów są: marzec, kwiecień, wrzesień i październik. Frekwencja w autobusach jest ściśle związana z trwającym rokiem szkolnym (duża liczba przewożonych uczniów), okresem jesiennozimowym (mieszkańcy w mniejszym stopniu korzystają z rowerów, motorowerów itp.) oraz mała ilością dni świątecznych w tych miesiącach (źródło Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla miasta Racibórz, 2019).

Czy kierowcy samochodów przesiądą się do autobusów?Prowadzone przez subregion zachodni badania wskazują, że właściciele samochodów nie są skłonni przesiadać się do miejskich autobusów aż tak bardzo jak życzyliby sobie ekolodzy. Auta to w przypadku Raciborza wciąż szybszy i wygodniejszy sposób dotarcia, np. na zakupy. Autobusy są oblegane głównie w godzinach szczytu szkolnego. Potem mają niewielkie obłożenie. Korzysta z nich wielu seniorów.

Większość radnych powiedziała NIE, pieniądze poszły na inne celeNa bezpłatną komunikację nie godzą się rządzące kluby Razem dla Raciborza i Radni Niezależni M. Fity. Uznały, że koszt biletu nie jest wielki, a bezpłatne podróże powinna poprzedzić analiza połączeń i ewentualna zmiana w sieci, tak by osiągnąć zakładane cele, głównie ekologiczne, czyli skłonić kierowców do porzucenia podróżowania samochodem. Pieniądze przeznaczono na inne cele:

- 200 000 zł dla OSP Markowice na zakup samochodu typu bus 4x4;
- 50 000 zł na nowe naświetlacze bryły kościoła pw. św. Mikołaja przy ul. Kozielskiej;
- 35 000 zł na rozbudowanie placu zabaw na podwórku przy ulicy Spółdzielczej, Kopernika etap I.
- 55 000 zł dla OSP Racibórz Sudół na remont i modernizację pomieszczeń remizy, zakup sprzętu i umundurowania, organizacja zawodów sportowo pożarniczych;
- 40 000 zł dla OSP Racibórz Markowice na wyposażenie remizy, doposażenie w sprzęt ratowniczy i łączności;
- 80 000 zł dla OSP Racibórz Brzezie na remont oraz malowanie pomieszczeń OSP, zakup umundurowania oraz sprzętu;
- 40 000 dla OSP Racibórz Miedonia na remont pomieszczeń garażowych, wyposażenie remizy;
- 40 000,00 dla miejscowych jednostek OSP na terenie miasta Racibórz (tj. Racibórz Sudół, Racibórz Markowice, Racibórz Brzezie, Racibórz Miedonia) na zakup toru przeszkód dla MDP i grup A i C.

Prezydent może jednak wprowadzić bezpłatną komunikację swoim zarządzeniem, co przy roszczeniu PK o zwrot kosztów i tak zrodzi w budżecie konieczność wygospodarowania pieniędzy na ten cel.

Bezpłatną komunikację wprowadziły niedawno Żory oraz Jastrzębie Zdroju.

Komunikat Urzędu Miasta w sprawie bezpłatnej komunikacji

1 marca Racibórz dołączy do elity polskich miast z bezpłatną komunikacją miejską Po Żorach, Kaliszu, Ostrołęce, Starachowicach, Lubinie, Jastrzębiu Zdroju, Bolesławcu, Otwocku czy Mińsku Mazowieckim, Racibórz wprowadzi darmową komunikację miejską. Od 1 marca mieszkańcy Raciborza będą jeździli miejską komunikacją bezpłatnie i bez innych formalności.

- Na początku było moje zobowiązanie wyborcze zawarte w dziesiątce Polowego. Następnie ciężka praca i skuteczne działania mające na celu znaczącą poprawę sytuacji finansowej miejskiej spółki – Przedsiębiorstwa Komunalnego. Rezultatem był zakup nowych autobusów oraz obecnie możliwość wdrożenia w życie bezpłatnej komunikacji miejskiej. Raciborzanie są wspaniali, ciężko pracują i na to po prostu zasługują. Powiedział Dariusz Polowy.

Warto zaznaczyć, że po kilkukrotnym odrzuceniu przez radnych pana Lenka i pana Fity propozycji prezydenta Polowego wdrożenia bezpłatnej komunikacji dla mieszkańców prezydent przeprowadził konsultacje z mieszkańcami. Bezpłatna komunikacja była omawiana na wszystkich spotkaniach prezydenta w poszczególnych dzielnicach. Dodatkowo prezydent spotkał się z przedstawicielami różnych grup społecznych, tj.: seniorzy, młodzież szkolna, studenci, niepełnosprawni i ich opiekunowie, oraz rodzice małych dzieci. Wszyscy oni wyrazili jednoznaczne poparcie dla wprowadzenia darmowej komunikacji miejskiej. 

- Po konsultacjach z wieloma mieszkańcami nie mogłem pozwolić, żeby ta ciężka praca, mająca na celu wdrożenie bezpłatnej komunikacji w Raciborzu, została zablokowana przez polityczne i niestety bardzo dziecinne złośliwostki radnych pana Lenka i pana Fity. Nie na tym polega odpowiedzialne i poważne podchodzenie do najważniejszych osób w mieście – mieszkańców. Podjąłem decyzję o wdrożeniu bezpłatnej komunikacji miejskiej zarządzeniem prezydenta miasta - dodał Polowy.

Wprowadzenie bezpłatnej komunikacji miejskiej przyniesie – jak wskazują doświadczenia innych miast – wiele korzyści. Jednym z kluczowych aspektów jest ułatwienie dostępu do szkół, miejsc pracy i usług. Ograniczenie korków i problemów parkingowych, zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza, poprawa mobilności społecznej, zmniejszenie bariery finansowej oraz zwiększenie atrakcyjności miasta to dodatkowe korzyści wynikające z darmowych przejazdów autobusami.

Najważniejszym celem wprowadzenia darmowej komunikacji miejskiej w Raciborzu jest stworzenie lepszej oferty transportowej dla mieszkańców, która wpłynie pozytywnie na funkcjonowanie miasta oraz poprawi jakość życia jego mieszkańców. Jest to kluczowy krok w realizacji strategii miejskiej, mającej na celu zwiększenie dostępności transportu publicznego i ułatwienie codziennych podróży mieszkańcom. Dzięki bezpłatnej komunikacji miejskiej Racibórz staje się wzorcem dla innych miast, które również dążą do stworzenia bardziej dostępnego i ekologicznego systemu transportu publicznego.