W Nędzy podtrzymują kroszonkarską tradycję

Konkurs zorganizowany został pod patronatem raciborskiego muzeum oraz Zespołu Klasztorno-Pałacowego w Rudach. Z roku na rok uczniów startujących w konkursie jest coraz więcej. Do Nędzy przyjeżdżają z Raciborza, Lysek, Pawłowic, Zwonowic, Górek Śląskich, Zawady Ks., Babic. Co roku nie brakuje też wychowanków z Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Rudach.

O tytuł najpiękniejszej kroszonki walczyło w tym roku 34 młodych artystów, podzielonych na trzy kategorie wiekowe: klas 1-3, 4-6 szkół podstawowych oraz gimnazjów. Każdy uczestnik miał przynieść ze sobą jedną gotową już kroszonkę, a drugą wykonać na miejscu, w czasie trwania konkursu.

Po co konkurs jest organizowany? - Chcemy pielęgnować zwyczaje i tradycje związane z najważniejszymi dla nas chrześcijan świętami w roku - mówi organizatorka konkursu Małgorzata Kozielska, nauczycielka z Zespołu Szkolno-Gimnazjalnego w Nędzy.

Kroszonka Pawła Materzoka okazała się najpiękniejsza w kategorii gimnazjów. - Na początku zdobiłem jajka octem, potem jednak mama zainteresowała mnie metodą drapaną - zdradza Mateusz z klasy Ib z gimnazjum w Nędzy. - Nie ma określonej recepty na zrobienie tej najładniejszej. Liczy się wyobraźnia i doświadczenie - dopowiada.

Małgorzata Drożdż, znana w regionie kroszonkarka rodem z Górek Śląskich uważa, że poziom konkursu z roku na rok jest coraz wyższy. - Sama jako uczestnik tego typu konkursów, wiem jakie to emocje. Wiem ile człowiek musi się napracować, a i tak trzeba być przygotowanym, że znajdą się lepsi od nas - uśmiecha się pani Małgorzata. Sama od wielu lat prowadzi warsztaty kroszonkarskie dla dzieci i młodzieży nie tylko z Polski. - Przy ocenie prac bierze się pod uwagę technikę, ale i zdolności plastyczne. Jajko powinno być estetycznie ozdobione i najlepiej konkretnym ornamentem - zaznacza Małgorzata Drożdż.

Najbardziej popularną techniką zdobienia jajek na Śląsku jest technika rytownicza, inaczej zwana drapaną. Jajka ozdobione taką metodą zwane są właśnie kroszonkami albo kraszankami. Popularny jest też batik, a jajko zdobione, pisane woskiem nazywane jest pisanką. Bardzo starą i niestety dziś rzadko już stosowaną techniką zdobienia jajek jest oklejanie sitowiem.

Najstarszą pisankę archeolodzy odnaleźli na Ostrówku Opolskim w latach 60-tych. - Znaleziono wtedy skorupki zdobione woskiem. Okazuje się więc, że metoda ta była znana już w X wieku! - uśmiecha się  Julita Ćwikła, znana etnograf raciborskiego muzeum, która zasiadła w jury konkursu w Nędzy.

Malowanie jajek znane było już w starożytności. - Oczywiście zdobiono je nie z okazji Wielkanocy, ale jajko zawsze było symbolem odradzającego się życia - wyjaśnia Julita Ćwikła. - Jajka często towarzyszyły ceremonii pogrzebowej. W starożytnej Grecji wkładano je zmarłym do grobów, wierząc, że odrodzą się jak one. Do dziś prawosławni po rezurekcji udają się na groby bliskich i kulają jajkami, by ożyli. W okolicach Kluczborka wciąż żywy jest zwyczaj kulania jajek do "ducek", czyli dołków. To taki mini golf. W ten sposób chce się obudzić ziemię do życia po zimie - opowiada etnograf.

Wyniki konkursu:

Kategoria klas 1-3 Szkoły Podstawowe:
1. Nicole Jezusek - szkoła w Górkach Sląskich
2. Robert Radaj - szkoła w Nędzy
3. Monika Cieślik - szkoła w Lyskach

Wyróżnienie:
Wiktoria Zientek - szkoła w Lyskach
Julia Wojtek - szkoła w Nędzy

Kategoria klas 4-6 Szkoły Podstawowej:
1. Julia Drożdż - szkoła w Nędzy
2. Klaudia Węglorz - szkoła w Lyskach
3. Robert Tkocz - szkoła w Nędzy

Wyróżnienie:
Wiktoria Pojda - szkoła w Lyskach
Monika Kusz - szkoła w Pawłowicach

Kategoria Szkół Gimnazjalnych:
1. Paweł Materzok - szkoła w Nędzy
2. Natalia Traliszewska - szkoła w Nędzy
3. Kamil Paszek - MOW w Rudach

Wyróżnienie:
Daniel Równy - MOW w Rudach
Sebastian Bajc - MOW w Rudach

Nagrodzone prace wezmą udział w największej w regionie wystawie kroszonek jaką można podziwiać w pałacu w Rudach. Sponsorami nagród w konkursie byli: Nord-Wacht Group, Leszek Kepke, Marlo Polska, Rafał Lincner i Zespół Boss.

fot. AHA, S.M.