Reklama

Najnowsze wiadomości

Aktualności19 września 201910:56

W Krzanowicach odnaleziono studnię z końca XVIII wieku

W Krzanowicach odnaleziono studnię z końca XVIII wieku  - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
Reklama
Krzanowice:

Najstarsza publiczna studnia w Krzanowicach liczy sobie 241 lat i znajduje się w Krzanowicach przy ulicy Zawadzkiego 5. Została wybudowana w roku 1778.

Krzanowice posiadają prawa miejskie od 1265 roku. Zostały one nadane przez króla Czech Otokara II. O bogatej historii miasta świadczy zachowana śródmiejska zabudowa z centralnie położonym Rynkiem, z Kolumną Najświętszej Marii Panny, kaplicą św. Jana Nepomucena z XVIII wieku i otoczonym, częściowo odrestaurowanym ceglanym murem kościołem parafialnym p.w. św. Wacława (wybudowany w latach 1914-1915 według projektu Józefa Seyfrieda). Z przekazu najstarszych mieszkańców Krzanowic wynika, że na terenie Rynku (dawniej zwanym Placem Wolności) istniały dwie publiczne studnie z wodą pitną.

Pierwsza studnia została wybudowana na krzanowickim rynku przy miejscowym przystanku PKS, obok kolumny Najświętszej Marii Panny. Z publicznych studni korzystali okoliczni mieszkańcy oraz osoby przybywające do Krzanowic. Wodą, która jest źródłem życia, pojono krowy, konie oraz inne zwierzęta domowe. Obecny rynek był targowiskiem, czyli miejscem postoju dla licznych konnych zaprzęgów. Na początku wodę ze studni wydobywano przy użyciu tradycyjnego kołowrotu lub żurawia, później zamontowano wewnątrz rurę i przerobiono studnię na abisynkę. Studnia przestała być używana z chwilą podłączenia miejscowości do wodociągu.

Do dziś zachowała się studnia na rynku obok kaplicy pw. św. Jana Nepomucena z XVIII wieku. Kolejna istniała przy ul. Zawadzkiego 5, przy obecnym budynku gminnym, w którym mieści się Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej i Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji. Została wybudowana w XVIII wieku, zaraz za dawną bramą wjazdową do miasta, na skrzyżowaniu z ulicą Krótką. O fakcie takim świadczy plan miasta Krzanowice z XVIII wieku.

Studnia przy ul. Zawadzkiego 5 została otwarta w związku z prowadzonymi pracami przy budowie kanalizacji sanitarnej. Jest kopana i wyłożona murem z kamienia (łupek bazaltowy) o średnicy 95 cm. Ma 6 metrów głębokości, a odległość do lustra wody to 4 metry. Lustro wody utrzymuje się na poziomie 2 metrów, co może świadczyć o bardzo dobrym źródle zasilającym. Studnia wygląda tak, jakby jeszcze wczoraj czerpano z niej wodę.

Wewnątrz, około 100 cm od powierzchni, drogi znajduje się pamiątkowy kamień z wykutą datą 1778 r. Kamień kształtem przypomina trapez i świadczy o wybudowaniu w tym miejscu publicznej studni z wodą pitną dla mieszkańców Krzanowic. Około 60 cm od powierzchni drogi znajduje się wykuta w kamieniu kolejna data 1838 r. oraz inicjały J.R. co może upamiętniać kolejnego budowniczego. Prawdopodobnie był nim Jacob Restel zamieszkały w mieście Krzanowice, płatnik dziesięciny. Miał on za zadanie podwyższyć studnię do góry w związku z podniesieniem się terenu. Ponad warstwą kamienia bazaltowego dobudowano kolejne sześć warstw z czerwonej cegły klinkierowej, co na pewno świadczy o ponownym podniesieniu się gruntu względem studni, prawdopodobnie podczas budowy drogi z kamienia w stronę rynku.

Z czasem ręczne studnie w Krzanowicach zastępowano mechanicznymi, z pompami napędzanymi silnikami na prąd. Woda czerpana przy użyciu ukrytych pod ziemią mechanizmów z tej studni była dostarczana do dawnego budynku Gminnej Spółdzielni ,,Samopomoc Chłopska’’ i do Domu Kultury oraz do miejscowego budynku Poczty Polskiej. Druga nitka dostarczała wodę do dawnego sklepu spożywczego i do baru Kłos. Na początku lat 90. XX wieku stała w tym miejscu jeszcze jedna pompa abisynka, którą zdemontowano a studnię zabezpieczono. W związku z budową kanalizacji sanitarnej i położeniem nowej warstwy asfaltu studnia została obniżona o 30 cm, jednocześnie została zabezpieczona od góry betonową pokrywą, a następnie utwardzono i położono nową warstwę asfaltu.

Informacje o dacie wykutej w kamieniu przekazał pan Andrzej Rudek, któremu z kolei przekazał ją jego ojciec Teofil Rudek, który remontował studnię 40 lat temu. Tym samym kolejna informacja przekazana słownie została potwierdzona. Studnie w Rynku mają po 20 metrów głębokości, a przy kościele 18 m.

Kolejne nieczynne studnie publiczne, które stanowiły zapewne jedno z najważniejszych ujęć wody w mieście znajdują się przy: ulicy Krótkiej naprzeciwko numeru 5, na ulicy Kolejowej 6a - na trasie do Chuchelnej i Borucina, przy ul. Opawskiej 1 na kierunku w stronę Bojanowa i Raciborza oraz przy skrzyżowaniu ulicy Kościelnej z ulicą Magdaleny.

UM

Autor: krzanowice.pl, [email protected]

Bądź na bieżąco z nowymi wiadomościami. Obserwuj portal naszraciborz.pl w Google News.

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama

Komentarze (0)

Aby dodać komentarz musisz być zalogowany

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Aktualności29 czerwca 202511:43

Pływadło na bis. Jedyna taka flota w Polsce znów na Odrze [FOTO i WIDEO]

Pływadło na bis. Jedyna taka flota w Polsce znów na Odrze [FOTO i WIDEO] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
Racibórz:

To już 26. edycja wyjątkowego spływu, którego pomysłodawcą jest Bronisław Piróg, a od lat wspiera go Miasto Racibórz. Pływadło – barwna i niepowtarzalna impreza rzeczna – po raz piąty znalazło się w programie Festiwalu Górnej Odry.

fot. UM, Jan Ptak
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Aktualności30 czerwca 202509:21

Cyrk, ogień i serce Don Juana – nowa energia w murach Zamku Piastowskiego

Cyrk, ogień i serce Don Juana – nowa energia w murach Zamku Piastowskiego - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
Racibórz:

Magiczna noc na raciborskim zamku. W sobotę, 28 czerwca, Zamek Piastowski po raz pierwszy stał się przestrzenią niezwykłego festiwalu „Misteria Piastorum”, łączącego teatr uliczny, ogień i elektroniczne brzmienia. Wydarzenie przyciągnęło tłumy mieszkańców i pokazało, jak średniowieczne mury mogą tętnić współczesną sztuką. Zobaczcie fotorelację Jana Ptaka.

Jan Ptak
Reklama
Strony Partnerskie30 czerwca 202518:51

Spirala czasu z irysów zakwitnie w Zaczarowanym Ogrodzie w Raciborzu

Spirala czasu z irysów zakwitnie w Zaczarowanym Ogrodzie w Raciborzu - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
Racibórz:

W Arboretum Bramy Morawskiej w Raciborzu powstaje niezwykła przestrzeń – „spirala czasu” z irysów. Projekt, który otrzymał wsparcie Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, stanie się nowym ogrodniczym sercem Zaczarowanego Ogrodu, przyciągając miłośników natury i botanicznych opowieści.

waw
Strony Partnerskie29 czerwca 202504:37

Kiedy pompa ciepła się wyłącza?

Kiedy pompa ciepła się wyłącza? - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
materiał partnerski
Reklama

Partnerzy portalu

Materiały RTK
Regionalny Informator Ekologiczny
Dentica 24
ostrog.net
Spółdzielnia Mieszkaniowa
Szpital Rejonowy w Raciborzu
Ochrona Partner Security
Powiatowy Informator Seniora
PWSZ w Raciborzu
Zajazd Biskupi
Kampka
Fototapeta.shop sklep z tapetami i fototapetami na zamówienie
Aktualności1 lipca 202507:09

Pakuj się do czytania!

Pakuj się do czytania! - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
Biblioteka Racibórz
Reklama
Reklama

Najnowsze wydania gazety

Nasz Racibórz 27.06.2025
27 czerwca 202519:05

Nasz Racibórz 27.06.2025

Nasz Racibórz 20.06.2025
19 czerwca 202522:36

Nasz Racibórz 20.06.2025

Nasz Racibórz 13.06.2025
13 czerwca 202509:38

Nasz Racibórz 13.06.2025

Nasz Racibórz 06.06.2025
5 czerwca 202521:47

Nasz Racibórz 06.06.2025

Zobacz wszystkie
© 2025 Studio Margomedia Sp. z o.o.