Przekształcenie szpitala wątpliwe prawnie. Do starostwa i ratusza trafiła petycja!

PETYCJA Do Zarządu Powiatu Raciborskiego, Rady Powiatu Raciborskiego, Dyrekcji Szpitala Rejonowego im. dr J. Rostka w Raciborzu w sprawie Szpitala Rejonowego im dr Rostka w Raciborzu i stanu opieki zdrowotnej dla obywateli na terenie Powiatu Raciborskiego.

W imieniu własnym, w interesie społecznym mieszkańców miasta i powiatu raciborskiego, w trosce o przyszłość szpitala składam niniejszą petycję celem podjęcia kroków dla naprawy stanu ochrony zdrowia w powiecie i przywrócenia mieszkańcom dostępności do ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych co najmniej w takim stopniu w jakim mieli go przed 16 marca 2020

Uzasadnienie: Od 16 marca 2020 roku Szpital w Raciborzu działa jako jednoimienny zakazny, co skutkuje brakiem dostępu dla obywateli bez schorzenia Convid 19 do stacjonarnych usług tego szpitala oraz zawieszeniem praktycznie całej ambulatoryjnej działalności szpitala dla wszystkich potencjalnych i rzeczywistych pacjentów. Do dnia dzisiejszego w mojej ocenie nie została rzetelnie wyjaśniona obecna sytuacja prawna szpitala oraz nie wskazano jednoznacznie, kto w praktyce przeprowadził procedurę przeprofilowania szpitala bez realnego zabezpieczenia środków dla szpitala na ten cel oraz bez zabezpieczenia ewentualnych roszczeń szpitala na poczet poniesionej szkody w związku z działalnością jako szpital jednoimienny. Z informacji przekazywanych do przestrzeni publicznej przez Starostę wynika, że przekształcenie szpitala było pokłosiem spotkania, które odbyło się w UW w Katowicach w dniu 12 marca 2020 roku z udziałem m.in. Wojewody, Starosty, Prezydenta Miasta, Dyrekcji Szpitala oraz polecenia nr 28 Wojewody Śląskiego z dnia 15 marca 2020r/ nie są to informacje ścisłe ponieważ Wojewoda jeszcze w dniu 16 marca 2020 wydał w tym zakresie dwa polecenia modyfikujące/.

Polecenie Wojewody były wydawane na podstawie art. 11 ust 1 spec ustawy i kierowane bezpośrednio do Starosty Powiatu Raciborskiego oraz do Dyrektora Szpitala w Raciborzu. Starosta i Dyrektor obecnie przekonują, że musieli polecenie wykonać natychmiast. Z treści polecenia nr 28 z dnia 15 marca 2020 Wojewody wynika jednak, że nie ma ono rygoru natychmiastowej realizacji a Wojewoda jedynie poleca by było realizowane niezwłocznie po dostarczeniu / należy domniemywać, że polecenie wydane 15 marca 2020 nie mogło dotrzeć do zainteresowanych przed tą datą/ więc powstaje pytanie kto/ starosta czy dyrektor szpitala/ i na jakiej podstawie prawnej zorganizował pomiędzy 12 a 15 marca 2020 gehennę pacjentów szpitala ewakuowanych pośpiesznie do innych jednostek lub wypisywanych w pośpiechu do domu. Sprawa ma znaczenie ogromne zwłaszcza w świetle ewentualnych roszczeń tych pacjentów i ich rodzin.

Gwoli ścisłości należy również zaznaczyć, że polecenie nr 28 prawdopodobnie zawiera nieprawdę, bo powołuje się na jakieś polecenie ustne wydane jeszcze 11 marca 2020, co jest raczej niemożliwe, ponieważ lista kandydatów na szpitale covidowe była znana dopiero 12 marca 2020. Najważniejsze jednak w całej sprawie przekształcenia szpitala jest to, że polecenie Wojewody nr 28 z dnia 15 marca 2020 zostało wydane z oczywistym naruszeniem spec ustawy z 2 marca 2020 i przynajmniej częściowo / w stosunku do Starosty/ było skierowane do adresata o którym w ogóle spec ustawa nie wspomina.

Przywołany art. 11 ust 1 spec ustawy daje faktycznie możliwość wydawania poleceń przez Wojewodę. Przepis ten zawiera jednak zamknięty katalog adresatów tych poleceń i z pewnością nie może nim być jakikolwiek starosta powiatowy/ więc raciborski również/ ponieważ starosta powiatu z pewnością nie jest :
- organem administracji rządowej działającym w województwie;
- państwową osobą prawną
- organem samorządu terytorialnego,
- samorządową osobą prawną oraz
- samorządową jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej

Co więcej w realiach raciborskich, starosta powiatu /bez wprowadzenia stanu klęski żywiołowej / nie może wydawać jednoosobowo żadnych wiążących poleceń w stosunku do szpitala ani dyrektora szpitala, więc nie może też podejmować jakichkolwiek decyzji co do struktury szpitala. Problematyczne jest również wydanie polecenia przez Wojewodę, Dyrektorowi szpitala ponieważ nie jest on również żadną z wymienionych w art. 11 ust 1 spec ustawy osób, jednak kieruje samorządową osoba prawną tj powiatowym spzoz. Wojewoda jako organ rządu musi działać zgodnie z prawem i w granicach prawa. Spec ustawa daje Wojewodzie uprawnienia wydawania poleceń zgodnie z dyspozycja art. 11 ust 1, jednak ten przepis nie daje mu uprawnień do wydawania poleceń związanych ze zmianą struktury szpitala.

Zmianę struktury szpitala na szpital jednoimienny reguluje precyzyjnie spec ustawa w art. 10.  Nałożenie obowiązku/ wydanie polecenia do zmiany struktury szpitala celem przekształcenia w jednoimienny ustawa precyzuje ściśle i bezdyskusyjnie tj: Prezes Rady ministrów może nałożyć taki obowiązek na jednostkę samorządu terytorialnego / np. na Powiat Raciborski, ale nie bezpośrednio na Starostę/. Minister Zdrowia może nałożyć taki obowiązek na spzoz czyli na Szpital Rejonowy im dr J.Rostka w Raciborzu. Tylko polecenia wydane zgodnie z art. 10 spec ustawy gwarantują mocą tej ustawy środki na wykonanie zadania dla samorządu i szpitala oraz sankcjonują ewentualne roszczenia szpitala w stosunku do Ministra Zdrowia w sytuacji kiedy szpital poniósłby stratę w związku z realizacją zadań jako szpital jednoimienny.

Obecnie ani Powiat Raciborski ani Szpital powyższych gwarancji nie posiadają ponieważ:
- plecenia wydawane przez Wojewodę na mocy spec ustawy nie są obwarowane zabezpieczeniem środków na zadanie ani gwarantowane naprawą ewentualnej szkody poniesionej przez szpital / przede wszystkim dlatego, że Wojewoda może wydawać polecenia tylko w zakresie zadań normalnie przypisanych samorządowi i szpitalowi, a nie zadań wychodzących poza te materię tj przeprofilowanie szpitala/
- Powiat Raciborski oraz Szpital nie mają podpisanych żadnych dodatkowych umów np. z wojewodą na wykonanie polecenia z dnia 15 marca 2020.

Na potwierdzenie słuszności powyższych wywodów przedstawiam opinię prawną wydaną na zlecenie Związku Powiatów Polskich przez Grzegorz Kubalskiego, gdzie jednoznacznie potwierdza się brak ustawowego umocowania Wojewody do wydawania poleceń związanych z przekształcaniem szpitali w jednoimienne oraz podkreśla się ,że tylko polecenia wydawane przez osoby uprawnione gwarantują specjalne środki na realizacje zadania. Opinia ta była rozesłana jeszcze w marcu 2020 do wszystkich powiatów, więc budzić musi zdziwienie postawa Starosty i Dyrektora szpitala, którzy uparcie twierdzą, że byli ustawowo obligowani poleceniem Wojewody do przekształcenia szpitala. Dziwi fakt, że Pani Poseł zabierająca tak często głos w sprawach szpitala nie zwróciła dotychczas uwagi na przestrzeganie przez Wojewodę przepisów, które przecież sama uchwalała.

Wydaje się, że w obecnym stanie faktycznym wszystkie decyzje Zarządu Powiatu i Dyrekcji szpitala związane z przekształceniem szpitala są co najmniej obarczone błędem prawnym a jakiekolwiek indywidualne decyzje Starosty w tym zakresie są zwyczajnie bezprawne. Apeluję do władz Szpitala i Powiatu Raciborskiego o natychmiastowe doprowadzenie do stanu poprawności prawnej tego stanu, między innymi w trosce o finanse szpitala i powiatu oraz o zalegalizowanie świadczeń udzielanych obecnie przez Szpital. Wydaje się, że najlogiczniejsze byłoby uzyskanie polecenia wydanego dla szpitala przez Ministra Zdrowia lub polecenia wydanego przez Premiera dla Powiatu Raciborskiego.

Następną sprawą która trzeba pilnie wyjaśnić /bo ma związek z finansowaniem szpitala/ jest sprawa stacji ratownictwa medycznego oraz utworzonej na potrzeby covid w Szpitalu stacji dializ oraz finansowania samego szpitala jednoimiennego. Zgodnie ze spec ustawą jest zagwarantowane specjalne / wyższe/ finansowanie dla podmiotów leczniczych umieszczonych w wykazie tworzonym przez NFZ/ art. 7 i 9 spec ustawy/ oraz osobne finansowanie dla szpitali jednoimiennych. W obecnym stanie faktycznym szpital od 16 marca 2020 działa jako jednostka covidowa, szpital jednoimienny /niezależnie od poprawności prawnej polecenia Wojewody/ i powinien otrzymywać z tego tytułu specjalne finansowanie gwarantowane spec ustawą i aktami wykonawczymi do tej spec ustawy. Apeluje do radnych i zarządu powiatu by uzyskali precyzyjną informację od Dyrekcji szpitala na temat obecnego finansowania/ informacja przestawiona w czasie sesji on line była tak zagmatwana, że właściwie niewiele z niej wiadomo, prawie tak samo jak z informacji uzyskanej przez radnych od Wojewody/

Do pilnego wyjaśnienia pozostaje sytuacja stacji Ratownictwa Medycznego, która w wykazie NFZ nie jest ujmowana jako podmiot świadczący usługi na poczet pandemii covid 19, i jeśli ta stacja nie ma specjalnego finansowania zgodnego ze spec ustawą to jest to nie tylko strata finansowa szpitala ale swoisty skandal/ wykaz aktualny NFZ na stronie https://www.nfz.gov.pl/biuletyn-informacji-publicznej-slaskiego-ow-nfz/wykaz-podmiotow-udzielajacych-swiadczen-opieki-zdrowotnej-w-zwiazku-z-przeciwdzialaniem-covid-19/. W wykazie tym nie ma stacji ratownictwa medycznego z Raciborza. Umieszczenie tej stacji w tym wykazie ma nie tylko znaczenie dla finansów szpitala, ale również jest bardzo znaczące dla pracowników tej stacji/o czym poniżej/

W wykazie NFZ znajduje się w pozycji nr 23 stacja dializ Nefrolux działająca na potrzeby covid w raciborskim szpitalu. Z przekazów medialnych dyrektora szpitala wynika, że to szpital dostał polecenie organizowania stacji dializ. Apeluje do radnych i zarządu powiatu, by ustalili czy szpital z tytułu działania w jego budynku stacji dializ na potrzeby covid pacjentów dostaje jakieś specjalne finansowanie, czy też wszystkie profity należą do prywatnej spółki / byłby to kolejny przykład na ujemne skutki sprzedaży przez szpital stacji dializ/. Należy zaznaczyć, że po podjęciu z dniem 16 marca 2020 działania szpitala w formule jednoimiennej zmieniła się sytuacja pracowników szpitala i osób świadczących dla szpitala usługi medyczne. Zwłaszcza pracownicy pracują niezgodnie z umowami o pracę, a spec ustawa nie daje możliwości dyrekcji szpitala automatycznej zmiany zakresu obowiązków/ zgodnie ze spec ustawa pracodawca może co najwyżej skierować pracowników do tele pracy/. Jeżeli jednak pracownicy szpitala zostali skierowani do pracy związanej z przeciwdziałaniem epidemii covid to ten fakt powinien być odnotowany w ich aktach personalnych a skierowanie załatwione oficjalnie/ również w stosunku do Stacji ratownictwa medycznego, gdyby była w stosownym wykazie NFZ/. Zgodnie z przepisami funkcjonującymi od 2008 roku Wojewoda może kierować do pracy przy zwalczaniu epidemii, a przy takim skierowaniu osobie skierowanej należy się ustawowo co najmniej 150% przeciętnego wynagrodzenia na danym stanowisku i tę „górkę” pokrywa się z środków wojewody. Apeluje do radnych, zarządu powiatu i dyrekcji szpitala o podjęcie kroków, by tak unormować sytuację obecnych pracowników szpitala, bo to zapewni im ustawowo zwiększone pensje bez uszczerbku dla budżetu szpitala.

Sprawą która wymaga natychmiastowego załatwienia i wyjaśnienia jest obecna działalność Szpitala Raciborzu bez zapewnienia covid pacjentom pełnej całodobowej diagnostyki Rtg. Działanie całodobowe diagnostyki RTG w budynku szpitala jest wymogiem koniecznym dla działania każdego szpitala w ramach kontraktu z NFZ/ więc również i covid szpitala/. Z informacji Dyrektora szpitala wynika, że sprawa ta kulała bardzo w pierwszych tygodniach działalności szpitala jednoimiennego a jak wygląda teraz należy bezwzględnie ustalić i doprowadzić do poprawności z przepisami bo szpitalowi grożą kary z NFZ oraz procesy odszkodowawcze pacjentów, którym nie zapewniono ustawowej diagnostyki. Z przekazów medialnych Dyrektora szpitala jak i Starosty wynika przekonanie, że odpowiedzialność za funkcjonowanie ambulatoryjnej ochrony zdrowia w mieście i powiecie w zakresie świadczeń jakie szpital świadczył przed 16 marca 2020 spada na Wojewodę. Jest to przeświadczenie bez żadnej podstawy, bo Wojewoda /nawet jeśli bezprawnie/ to wydał polecenie przeprofilowania szpitala, ale nie wydał poolecenia zawieszenia działalności stacji dializ, poradni przyszpitalnych i nie bierze za to żadnej odpowiedzialności.

Zresztą w opublikowanym aktualnym wykazie NFZ jest informacja, że poradnie przyszpitalne udzielają świadczeń dla pacjentów covid 19/ podczas kiedy te poradnie po prostu nie działają patrz. Pozycje w spisie powyżej 2500/ Ustalenia wymaga, kto wydał decyzję o zawieszeniu poradni specjalistycznych, stacji dializ /dyrektor czy starosta/ i czy uzyskano na to zgodę NFZ oraz czynić starania by te działalności przywrócić. Apele w tym zakresie do Wojewody raczej nie przyniosą skutku, bo Wojewoda nie jest odpowiedzialny za działalność tych przychodni ani ich nie organizuje. Czynione próby przekazywania kontraktu Szpitala podmiotom prywatnym będą mieć w przyszłości katastrofalne skutki finansowe dla Szpitala.

Ogólnie trzeba stwierdzić , że przerażenie musi budzić gotowość i chęć Starosty, Dyrektora Szpitala oraz Prezydenta Miasta do przeprowadzania tak radykalnych zmian w ochronie zdrowia miasta i powiatu na podstawie wątpliwego prawnie polecenia ustnego Wojewody ,wydanego prawdopodobnie w dniu 12 marca 2020. Smutkiem napawa fakt, że w tej sprawie Rady Miasta i Powiatu nie potrafiły się natychmiast zebrać a stosowne sesje zorganizowano dopiero prawie 2 miesiące po fakcie, kiedy ochrona zdrowia w powiecie jest już w opłakanym stanie.

Podsumowanie
Apeluje o:
- doprowadzenie do poprawności prawnej decyzji w sprawie przekształcenia szpitala, tak by zarówno powiat jak i szpital miał ustawowo zapewnione środki na wykonanie zadania a szpital mógł skutecznie w przyszłości dochodzić zadośćuczynienia za ewentualnie poniesioną szkodę; 
- doprowadzenie do poprawności prawnej statusu pracowników szpitala tak by mieli wynagrodzenia w podwyższonej wysokości bez obciążenia finansów szpitala; 
- ustalenie rzeczywistych decydentów na poziomie miasta powiatu i dyrekcji szpitala, ostatnich zmian w raciborskiej ochronie zdrowia;
- ustalenie czy wszystkie możliwe zródła finansowania szpitala przez NFZ w obecnej sytuacji Szpitala, stacji dializ i stacji ratownictwa medycznego są zapewnione dla Szpitala;
- doprowadzenie do przywrócenia wszystkich funkcji ambulatoryjnych, jakie szpital świadczył dla pacjentów/ obecnie w 100-tysięcznym powiecie nie można sobie całodobowo wykonać diagnostyki laboratoryjnej oraz badań rtg, jak również zaopatrzyć urazów i ran w ramach ubezpieczenia społecznego/;

Apeluję o skoordynowanie działań Miasta i Powiatu w celu przywrócenia normalności i ratowania przyszłego funkcjonowania Szpitala. Wydaje się że najrozsądniejsze byłoby powołanie Zespołu Doradczo Konsultacyjnego, złożonego z osób merytorycznie do tego przygotowanych /niestety medialne wypowiedzi Prezydenta Miasta, Starosty i Wicestarosty wskazują na ich poważne braki w rozumieniu tematu i obecnej sytuacji trudnej Szpitala i ochrony zdrowia w mieście i powiecie/. Apeluję do wrażliwości radnych i włodarzy w celu podjęcia skutecznych działań zmierzających do przeprowadzania regularnych testów ludzi pracujących przy covid 19, zwłaszcza w Domu Pomocy Społecznej, podlegającemu Powiatowi ,zanim dojdzie tam do tragedii / wypisywanie wniosków do Sanepid nic nie da/.

Wnoszę o niezwłoczne umieszczenie niniejszej petycji na stronach internetowych Szpitala i Starostwa Powiatowego oraz o bezzwłoczne rozpatrzenie.

Marek Labus

Do wiadomości
Prezydent Miasta Racibórz
Rada Miasta Racibórz
Media.