Bezpieczeństwo powodziowe pod lupą: eksperci zalecają ograniczenie piętrzenia wody w zbiorniku Racibórz

W dokumentach zamieszczonych w materiałach sesyjnych czytamy:

„Po przejściu wezbrania w 2024 r. na obiekcie hydrotechnicznym Zbiornik Racibórz została przeprowadzona przez Centrum Technicznej Kontroli Zapór okresowa roczna kontrola stanu technicznego uwzględniająca także zakres obowiązkowej kontroli doraźnej – bezpiecznego użytkowania po przejściu wezbrania powodziowego.

W protokole wskazano, że obiekt można bezpiecznie użytkować zgodnie z obowiązującymi pozwoleniami i instrukcjami przy uwzględnieniu zaleceń wynikających z protokołu. Jednym z zaleceń jest nieprzekraczanie piętrzenia w zbiorniku ponad rzędną 193,80 m n.p.m. (tj. 80% pojemności zbiornika odpowiadające napełnieniu z 2024 r.) do czasu usunięcia ujawnionych nieszczelności w konstrukcjach BPS i UdOM, a także do czasu wykonania ekspertyz w sprawie warunków gruntowych w obrębie powstałych uszkodzeń i zaobserwowanych zjawisk podczas piętrzenia we wrześniu 2024 r.”

BPS to budowla przelewowo-spustowa w zaporze czołowej, a UdOM to upust do Odry miejskiej w rejonie Rafako.

Sprawę dodatkowo monitoruje poseł Michał Woś, który skierował do ministra infrastruktury Interpelację nr 11517 w sprawie wyników ekspertyzy dotyczącej przyczyny wysięku wody z drenażu w rowie opaskowym na zaporze czołowej zbiornika Racibórz Dolny w kontekście bezpieczeństwa powodziowego całego regionu. Interpelacja pozostaje na razie bez odpowiedzi.

Redakcja zwróciła się także do Wód Polskich w Gliwicach, które wyjaśniły aktualny stan prac:

„Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gliwicach informuje, że wykonanie zleconej ekspertyzy technicznej dotyczącej przyczyny wysięku wody z drenażu w rowie opaskowym na zaporze czołowej zbiornika Racibórz Dolny trwa. Termin realizacji zadania wyznaczono maksymalnie na dzień 25 września br. z uwagi na przebieg samego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Obecnie wykonawca ekspertyzy prowadzi odwierty i sondowania w terenie. Ekspertyza, po jej wykonaniu, zostanie przedłożona do Śląskiego Wojewódzkiego Inspektora Budowlanego.

Ponadto, jak już informowaliśmy, po zakończeniu pracy zbiornika w trybie powodziowym, we wrześniu 2024 r. przeszedł on inwentaryzację szkód oraz konieczną ocenę stanu technicznego po piętrzeniu wód, jak również okresową roczną kontrolę. Zgodnie z protokołem z przedmiotowej kontroli do czasu usunięcia ujawnionych nieszczelności, których dotyczy realizowana ekspertyza, a także do czasu m.in. wykonania ekspertyzy w sprawie warunków gruntowych w obrębie uszkodzeń koryta Rowu Tworkowskiego, nie należy przy kolejnym wezbraniu przekraczać piętrzenia w zbiorniku ponad rzędną 193,80 m n.p.m. Rzędna ta odpowiada napełnieniu zbiornika we wrześniu 2024 r. Oznacza to, że do wskazanego poziomu zbiornik może bezpiecznie piętrzyć wodę powodziową. Wody Polskie w Gliwicach kontynuują usuwanie usterek, jakie powstały w czasie ubiegłorocznej powodzi zarówno na terenie zbiornika Racibórz Dolny, jak i polderu Buków. Żadne z uszkodzeń nie miało charakteru krytycznego.”

Zalecane ograniczenie piętrzenia wody w zbiorniku do 80% pojemności, konieczność wykonania dalszych ekspertyz oraz oczekiwanie na wyniki badań wskazują, że bezpieczeństwo powodziowe w regionie Odry pozostaje wrażliwe. Sytuacja wymaga dalszego monitoringu oraz szybkiego zakończenia prac naprawczych.

Na zdjęciach z 17.09.2024 akcja zabezpieczenia wysięku przy zaporze czołowej