Fałszywa oferta wakacyjnego noclegu – jak działają oszuści i jak się chronić

Schemat działania przestępców jest pozornie prosty, ale zarazem skuteczny. Polega na:

- zamieszczeniu w internecie fikcyjnych ogłoszeń – najczęściej na popularnych portalach ogłoszeniowych, w mediach społecznościowych, np. na grupach dyskusyjnych na Facebooku, Instagramie lub na fałszywych stronach łudząco przypominających legalne serwisy rezerwacyjne,
- oferowaniu wyjątkowo atrakcyjnych propozycji – niska cena, świetna lokalizacja, np. blisko morza lub centrum miasta, wysoki standard obiektu przedstawiony na profesjonalnie wykonanych zdjęciach,
- komunikacji z fikcyjnym właścicielem – zainteresowana osoba kontaktuje się najczęściej przez wiadomość e-mail, komunikator lub telefon. Oszust często używa fałszywej tożsamości i jest bardzo uprzejmy, starając się wzbudzić zaufanie,
- żądaniu przedpłaty lub pełnej opłaty z góry – po wpłacie określonej kwoty kontakt się urywa, telefon milczy, wiadomości zostają bez odpowiedzi. Osoba oszukana zostaje bez noclegu, często dopiero po przyjeździe do danej miejscowości orientuje się, że padła ofiarą oszustwa.

Najczęściej ofiarami tego typu oszustwa są osoby starsze, mniej obeznane z mechanizmami działania fałszywych ogłoszeń online, osoby działające spontanicznie, rezerwujące noclegi „na ostatnią chwilę” lub turyści szukający okazji cenowych w popularnych lokalizacjach w sezonie wakacyjnym.

Jak się chronić – zasady bezpiecznego wynajmu:

- Zachowaj czujność wobec zbyt atrakcyjnych ofert – jeśli oferta znacząco odbiega ceną od rynkowej średniej, zwłaszcza w szczycie sezonu, należy zachować szczególną ostrożność.
- Weryfikuj dane ogłoszeniodawcy – poproś o numer telefonu, profil na portalu społecznościowym lub stronę internetową obiektu. Sprawdź, czy dane adresowe istnieją – można użyć Google Street View lub Google Maps.
- Nie dokonuj przedpłaty bez weryfikacji – w przypadku nowych lub nieznanych obiektów unikaj pełnej płatności z góry. Nigdy nie wysyłaj środków na konta zagraniczne w przypadku krajowej oferty rezerwacji noclegu.
- Korzystaj ze znanych portali – oferują one system ocen, recenzje, zabezpieczenia płatności oraz możliwość reklamacji.
- Czytaj opinie i recenzje innych użytkowników – brak opinii lub wyłącznie pozytywne, schematyczne komentarze mogą świadczyć o manipulacji.
- Zachowaj korespondencję – zapisuj korespondencję, potwierdzenia przelewu, zrzuty ekranu z ogłoszenia. Mogą się przydać przy zgłoszeniu zawiadomienia o przestępstwie.

Co zrobić, gdy podejrzewasz oszustwo:

- Zgłoś sprawę – jak najszybciej udaj się do najbliższej jednostki organizacyjnej Policji.
- Zabezpiecz wszystkie dowody – wydruki korespondencji, numery kont, zrzuty ekranu.
- Powiadom portal, na którym zamieszczono ogłoszenie – może to uchronić kolejne osoby.
- Zgłoś oszustwo do CERT Polska – https://incydent.cert.pl 

W dobie rosnącej cyfryzacji i łatwego dostępu do ogłoszeń turystycznych użytkownicy internetu powinni być szczególnie uważni podczas planowania wyjazdów wakacyjnych. Fałszywe oferty noclegowe to jedno z najczęstszych zagrożeń sezonowych, które może skutkować znacznymi stratami finansowymi i stresem. Stosowanie zasad cyberhigieny, korzystanie z bezpiecznych źródeł i zdrowy rozsądek są najlepszą linią obrony przed przestępczością internetową.

(Biuro Prewencji KGP)