Reklama

Najnowsze wiadomości

Styl życia28 listopada 201509:06

III powstanie śląskie 1921 roku w Raciborzu i powiecie raciborskim na podstawie źródeł niemieckich – Bitwa nad Olzą 23 maja 1921 roku

III powstanie śląskie 1921 roku w Raciborzu i powiecie raciborskim na podstawie źródeł niemieckich – Bitwa nad Olzą 23 maja 1921 roku - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
Reklama
Racibórz:

Historia na weekend. „Niemcy rozpoczęli 23 maja siłami raciborskiego „Selbstschutzu”, „Krawaków” i „Oberlandu” ofensywę, która miała za zadanie przerwanie frontu grupy powstańczej „Południe”, w rejonie mostów Buków i Olza, zająć przeprawy siłą zaskoczenia i przerwawszy linie powstańcze osiągnąć rejon Rybnika i Katowic od płd.-zach. Bohaterstwo powstańców raciborskiego i wodzisławskiego pułku uratowało front odrzański na południu... Niemcy mieli olbrzymią przewagę (do 3 tys. ludzi) i zaskoczyli powstańców na odcinku frontowym (5-8 km), zdobyli przeprawy używając pociągu pancernego i dostali się w rejon stacji Bluszczów dezorganizując i odrzucając 9 i 7 kompanię III baonu wodzisławskiego pułku” – to cytat z broszurki „Trzecie Powstanie Śląskie na Ziemi Raciborskiej” z 1962 roku. 

Bitwa nad Olzą 23 maja 1921 roku, cz. 2 - III powstanie śląskie 1921 roku w Raciborzu i powiecie raciborskim na podstawie źródeł niemieckich - cz. V

Liczebność sił Selbstschutzu i powstańczych biorących udział w bitwie

Zanim rozpocznę opis przebiegu bitwy, muszę wspomnieć, ilu to członków Selbstschutzu brało udział w tej bitwie i ilu powstańców. Najczęściej powtarza się za powstańczą propagandą, że "Niemcy mieli ogromną przewagę", miało być ich "do 3 tys. ludzi". Co innego można znaleźć w raportach i meldunkach powstańczych. Jest w nich mowa o "300" albo "kilkaset chłopa". W propagandzie z 300 zrobiono 3000. W niemieckich wzmiankach o bitwie nad Olzą nie ma żadnych konkretnych liczb. Podają jedynie, że w bitwie brał udział batalion "Werner" wzmocniony 200 ludźmi z batalionu "Kosch". Batalion "Werner" miał liczyć ok. 600 ludzi, ale w jedynym niemieckim opisie bitwy nad Olzą zawartym w książce z 1922 roku Hermanna Katscha "Der Oberschlesische Selbstschutz (O/S.S.S.) im dritten Polenaufstande" podano, że z batalionu "Werner" w ataku na mosty na Odrze między Zabełkowem i wsią Olza brały udział tylko trzy kompanie. Dowodzili nimi porucznik Retzlaff, podporucznik Boetzer i podporucznik Kocher.

Niejasne pozostaje, gdzie w tej bitwie brały udział dwie kompanie batalionu "Kosch". W polskich i niemieckich opisach bitwy mowa jest tylko o ataku na mosty kolejowy i drogowy na Odrze między Zabełkowem i wsią Olza. Jednak z późniejszego przebiegu bitwy trzeba przyjąć, że także most Krzyżanowice - Buków został zdobyty przez Selbstschutz. Ten most zdobywały prawdopodobnie dwie kompanie batalionu "Kosch". Gdy mowa jest o kompaniach Selbstschutz, trzeba wspomnieć, że były to Hundertschafty, czyli oddziały liczące po 100 ludzi. Wychodzi na to, że w bitwie nad Olzą po stronie Selbstschutzu walczyło 500 ludzi plus obsada pociągu pancernego "Bruno". O "olbrzymiej przewadze" Niemców nie mogło być mowy. 

W początkowej fazie bitwy siły były raczej wyrównane, choć po stronie Selbstschutzu był element zaskoczenia. Na mostach między Zabełkowem i wsią Olza atakujący Selbstschutz posiadał przewagę liczebną, natomiast w rejonie mostu Krzyżanowice - Buków siły były wyrównane. W trakcie bitwy, gdy powstańcy ściągnęli posiłki, stosunek sił uległ radykalnej zmianie na korzyść powstańców. W bitwie brał udział prawie cały pułk wodzisławski (za wyjątkiem dwóch kompanii), 7 kompanii pułku raciborskiego i kompania sztabowa oraz batalion zapasowy dowództwa grupy "Południe". W bitwie nad Olzą wzięło udział ok. 2000 powstańców. Nie brał w niej udziału ani jeden oddział pułku rybnickiego, a więc jakiś "baon zapasowy 1 pułku rybnickiego" nie mógł 23 maja dotrzeć do Zabełkowa (napis na pomniku w Zabełkowie; chyba tylko w urojeniach polskich propagandystów).

Rozmieszczenie wojsk powstańczych przed bitwą

W początkowej części bitwy atakujące dwa mosty trzy setki piechoty batalionu "Werner" i pociąg pancerny miały przed sobą pojedyncze kompanie III batalionu pułku wodzisławskiego (3 pp), które na dodatek były w niepełnym składzie na zajmowanych pozycjach (według późniejszego dochodzenia zarządzonego przez generała broni Stanisława Szeptyckiego na pozycjach nie było ok. 1/4 powstańców). Kompania mająca służbę na mostach miała liczyć tylko 70 ludzi. Niejasne jest, która to była kompania. Paweł Porwoł z Wodzisławia w referacie "Pułk wodzisławski w III powstaniu śląskim" ([w]: "Nad Odrą, Olzą i Bierawką podczas III powstania śląskiego", Bytom 1995) podaje, że była to 7 kompania (inne polskie publikacje podają to samo). Od 18 maja na pozycjach z mostami koło wsi Olza znajdował się III batalion składający się z kompanii 9, 10, 11 i 12 (nie ma tu kompanii z numerem 7). III batalion zluzował tu część I batalionu, który przeszedł do rezerwy w Pszowie. 21 maja II batalion 3 pp na odcinku od mostu Krzyżanowice - Buków do wsi Odra zluzował będące tam pozostałe kompanie I batalionu 3 pp (raport sytuacyjny z 22 maja z mapką przedstawiającą rozmieszczenie kompanii). Kompanie pułku wodzisławskiego były na tym odcinku wymieszane z kompaniami pułku raciborskiego (II batalion 4 pp). Z II batalionu 3 pp były tam kompanie: 5 - od wsi Odra do mostu Krzyżanowice - Buków, 2 kompania karabinów maszynowych - od mostu do Ligoty Tworkowskiej, 6 - od Ligoty do Trawnika, 4 - od Trawnika do Brzezia. W każdym razie mamy sytuację jak z francuskiego filmu "Gdzie się podziała siódma kompania?". 7 kompania, jeżeli była w składzie II batalionu 3 pp, to znajdowała się pewnie na tyłach, w rezerwie, prawdopodobnie w Grabówce, przy sztabie 3 pp albo była w składzie I batalionu, który wysłano na odpoczynek do Pszowa. Przedstawione przez Pawła Porwoła relacje pochodzą pewnie "z drugiej ręki", zasłyszane albo podyktowane przez kogoś innego. Natomiast w "meldunku sytuacyjnym z 23 i 24 maja", datowanym na 25 maja, dowództwa pułku wodzisławskiego, jest mowa o 10 kompanii, która miała zajmować pozycje na mostach koło wsi Olza. Od mostu kolejowego do Kamienia za wsią Odra pozycje nad Odrą obsadzała 11 kompania 3 pp (u pana Porwoła jest to 9 kompania). Za kompanią 11 pozycje od Kamienia do Kamieńczoka zajmowała 12 kompania 3 pp. Należąca do III batalionu 9 kompania była w rezerwie w Bełsznicy (rozmieszczenie kompanii podaję za ww. "meldunkiem sytuacyjnym z 23 i 24 maja" zawierającym opis przebiegu bitwy i meldunkiem z 21 maja, gdzie podany jest skład III batalionu i nie ma w nim 7 kompanii). Kompanie III batalionu zmieniały się na pozycjach co trzy dni, co prowadziło do chaosu i nieznajomości terenu. Te trzy kompanie (10-12) były na tych pozycjach od 22 maja i w chwili ataku Selbstschutzu liczyły w sumie ok. 200 ludzi. Na odcinku od Kamienia koło wsi Odra do Nieboczów z mostem Krzyżanowice - Buków miały znajdować się także kompanie II batalionu pułku raciborskiego (4 pp), wymieszane z kompaniami 3 pp. II batalion 4 pp 22 maja liczył 541 zdolnych do walki powstańców. Za pozycjami pierwszej linii powstańców nad Odrą, w Lubomi, stacjonowała kompania sztabowa 4 pp, licząca ok. 70 ludzi (sztab pułku raciborskiego musiał się znajdować w Lubomi, a nie we wsi Turza) i 3 kompania I batalionu. W Brzeziu, w rezerwie, pozostawały kompanie 9 i 10 oraz dwa plutony 12 kompanii III batalionu 4 pp. 11 kompania III batalionu 4 pp była w Ligocie Tworkowskiej. Kompanie 7 i 8 II batalionu 4 pp były na odcinku Lukasyny - Brzezie.
 
Przebieg bitwy nad Olzą 23 maja 1921 roku

Faza I - atak Selbstschutzu na mosty

Przebieg bitwy nad Olzą przedstawię tylko w dużym skrócie. Ograniczę się do najważniejszych faktów związanych z udziałem w bitwie oddziałów Selbstschutzu. Bitwa po stronie powstańczej została dosyć dokładnie opisana w referatach przedstawiających dzieje pułków raciborskiego i wodzisławskiego w "Nad Odrą, Olzą i Bierawką podczas III powstania śląskiego" z 1995 roku. Przy czym opis bitwy, w jej początkowej fazie, przedstawiony przez Pawła Porwoła (por. wyżej) pozostawia wiele do życzenia. Przede wszystkim dyslokacja kompanii III batalionu pułku wodzisławskiego jest kompletnie błędna. Udział w bitwie pułku raciborskiego przedstawili w referacie "Pułk raciborski w III powstaniu śląskim" Zbigniew Kapała i Andrzej Pustelnik. Tutaj też autorzy referatu podają błędną dyslokację oddziałów pułku raciborskiego w dniu 22 maja (w "Bitwa nad Olzą 23 maja 1921 roku, cz. 1" podałem błędną dyslokację batalionów pułku raciborskiego za ww. referatem).

Atak na mosty rozpoczął się w nocy z 22 na 23 maja o godzinie 4.30. Mały oddział Selbstschutzu już wcześniej przeszedł na stronę czeską i po przeprawieniu się przez graniczną rzekę Olzę zajął pozycje na tyłach pozycji powstańczych przy drodze od mostu do wsi Olza. Kompania Retzlaff zaatakowała most drogowy Zabełków - Olza, a dwie inne kompanie batalionu "Werner" i pociąg pancerny "Bruno" zaatakowały most kolejowy. Na moście drogowym za barykadą z kamieni znajdowały się stanowiska karabinów maszynowych. Pozycje powstańcze na moście drogowym zaatakowano z dwóch stron. Zaskoczeni powstańcy poddawali się bez walki albo uciekali do wsi Olza. Zdobycie mostu kolejowego przebiegło podobnie. Powstańcy zaskoczeni widokiem pociągu pancernego, który pojawił się nagle przed nimi na moście kolejowym, stawili tylko słaby opór i albo się poddawali, albo rzucili się do ucieczki. Według powstańczych relacji zaskoczył ich widok pociągu z polskimi flagami. To, że na pociągu wisiały polskie flagi, to raczej wątpliwe. Na pociągu były pewnie powieszone Reichsfahnen "czarno-biało-czerwone" i na tle czarnej lokomotywy flagi wyglądały na biało-czerwone. Szybko naprawiono zerwane tory i usunięto powstańcze barykady. Po zdobyciu mostów jedna z kompanii, wspierana przez pociąg pancerny, skierowała się na północny wschód i wzdłuż Odry uderzyła na pozycje 11 kompanii 3 pp i dalej 12 kompanii. Po 45 minutach pozycje powstańcze nad Odrą zostały zdobyte. Resztki 11 i 12 kompanii powstańców wycofały się w rejon szosy Bluszczów - Rogów. Powstańcy mieli wielu zabitych i rannych. Zaalarmowana 9 kompania III batalionu 3 pp zdołała się zebrać i stworzyła nową linię obrony na południe od Bluszczowa i południowy zachód od Bełsznicy. W tym samym czasie, gdy zdobywano pozycje 11 i 12 kompanii, do ataku na most Krzyżanowice - Buków przystąpiły dwie kompanie batalionu "Kosch" (batalionem dowodził kapitan Kosch. Chodzi tu chyba o Franza Koscha z Raciborza - w czasie I wojny był porucznikiem i w 1917 dostał się do niewoli; możliwe, że został przyjęty do Reichswehry i awansował (na zdjęciu w II części artykułu jest w mundurze majora). Jedną z kompanii dowodził porucznik Otto Hoehne (w III części artykułu podając informacje o raciborskich lotnikach zapomniałem o jeszcze jednym pilocie z I wojny; z Raciborza pochodził pilot sierżant Alfred Snehotta). Powstańcy z II batalionu pułku wodzisławskiego zostali odrzuceni za Buków, do Ligoty Tworkowskiej i szosę do Syryni. W walce został ciężko ranny dowódca II batalionu 3 pp Franciszek Pukowiec. Na pozycjach w rejonie mostu Krzyżanowice - Buków powinny się znajdować też kompanie II batalionu pułku raciborskiego. Biorąc pod uwagę niewielkie straty pułku raciborskiego w całej bitwie nad Olzą trzeba przyjąć, że kompanie raciborskie II batalionu 4 pp znajdowały się w Lubomi i okolicy, a nie na swoich pozycjach nad Odrą.

Druga z kompanii, która atakowała most kolejowy, kontynuowała pościg za resztkami rozbitej 10 kompanii 3 pp, które uciekały w kierunku Bełsznicy i Gorzyc. Kompania Retzlaff, która zdobyła most drogowy, posuwała się wzdłuż szosy od mostu do Wodzisławia. Zdobyte zostały wsie Olza, Uchylsko, Gorzyce i Gorzyczki. O godzinie 8.30 porucznik Retzlaff zameldował o osiągnięciu zaplanowanej linii i wstrzymaniu dalszego pościgu. W centrum ataku Selbstschutzu, na odcinku między mostem kolejowym i drogowym Krzyżanowice - Buków, zdobyto wieś Odra, osiedla Kamień i Kamieńczyk. Zdobyto część Bluszczowa ze stacją kolejową. Podawana w polskich publikacjach informacja o zdobyciu Bełsznicy jest nieprawdziwa, niemiecka relacja z bitwy nie podaje faktu zdobycia tej wsi. Pierwsza faza bitwy zakończyła się kompletnym zwycięstwem Selbstschutzu. Zdobyto 12 karabinów maszynowych, 4 granatniki, 50 karabinów i 40 000 sztuk amunicji. Zdobycz załadowana na pociąg pancerny. Do niewoli dostało się ok. 90 powstańców.

W pierwszej fazie bitwy nad Olzą dziwi brak reakcji ze strony baterii dział powstańczych w Bełsznicy. Bateria "Ostoja" posiadała dwa działa włoskie 78 mm, mogły one bez problemu powstrzymać pociąg pancerny albo go zniszczyć. Prawdopodobnie obsady baterii nie było w ogóle w Bełsznicy. Gdyby Selbstschutz zdobył Bełsznicę, to prawdopodobnie załadowano by te działa na pociąg pancerny lub je zniszczono. Jednak wśród zdobyczy Selbstschutzu nie odnotowano tych dział, co potwierdza, że polska informacja o zdobyciu Bełsznicy jest fałszywa.

To nie jedyna fałszywa informacja polskiej propagandy dotycząca tej fazy bitwy. Późniejsze oskarżenia o rabunki, mordy, gwałty na kobietach i rozstrzeliwanie jeńców to w większości wymysły polskich propagandystów. Doszło do rabunków, to pewne. Po wstrzymaniu pościgu za rozbitymi powstańczymi kompaniami na pociąg pancerny i furmanki ładowano wszystko, co się dało. Gospodarze stawiali opór i nie pozwalali się ograbić, ale nikogo przy tym nie zamordowano, jak rozgłaszała potem polska propaganda. W zeznaniu jednego z mieszkańców Bukowa jest wspomniane ograbienie jego gospodarstwa. Stawiał opór i członkowie Selbstschutzu chcieli spalić jego stodołę, ale dali się ubłagać prośbom, żeby tego nie robić. Także historie o gwałtach na kobietach należy poddać w wątpliwość. Takie zachowanie dotarłoby do dowództwa Selbstschutzu, a za takie coś groziła kara śmierci. Selbstschutz miał też rozstrzeliwać powstańców. W Odrze miały pływać ich zwłoki, a rzeka była czerwona od ich krwi. Trochę dziwi przy tym duża liczba wziętych do niewoli powstańców, którzy przeżyli tę bitwę zdrowi i cali. Jeżeli po bitwie widziano w Odrze pływające trupy, to były to raczej zwłoki poległych członków Selbstschutzu, którzy wycofywali się wpław przez rzekę i zostali zabici przez kontratakujących powstańców. 

W czasie bitwy zginęło wielu powstańców co nie znaczy, że "Niemcy z nieludzką satysfakcją mordowali ubezwładnionych" (cytat z referatu Pawła Porwoła; w polskiej propagandzie na długo przed II wojną było zawsze tak, że gdy Polak zginął w bitwie, to znaczyło, że został bestialsko zamordowany a gdy Polak zabijał, to był to czyn chwalebny, heroiczny). Dziwią też powstańcze pretensje o "podstępnym" używaniu powstańczych mundurów, czapek i nawoływaniu po polsku, co prowadziło do dezorientacji powstańców, którzy nie wiedzieli, czy to swój, czy przeciwnik. Atakującymi byli w większości "Krawaki", mówiący śląską godką. Dlaczego nie mieliby używać wszystkich dostępnych środków, które pomogłyby wygrać bitwę?

Faza II bitwy - kontratak wojsk powstańczych

Wieści o ataku na pozycje do sztabów wojsk powstańczych dotarły ok. 5 rano. Gdy wiadomość o ataku dotarła do sztabu grupy "Południe", szef sztabu porucznik Grzeszkowiak ("ochotnik" z Wojska Polskiego) zawiadomił telefonicznie sztab pułku raciborskiego w Lubomi, a sam zabrał się do ewakuacji sztabu do Żor. Sytuację próbował ratować Komendant Placu w Rybniku Ludwik Piechoczek wraz z porucznikiem Kotwicz-Dębińskim. Zaalarmowali batalion zapasowy dowództwa grupy "Południe" dowodzony przez Pawła Włoczka (to o ten batalion chodzi w napisie na pomniku w Zabełkowie, ale nie był on ani "rybnicki", ani "wodzisławski") i I batalion pułku wodzisławskiego, który był na odpoczynku w Pszowie. Polecili też zebrać resztki rozbitych kompanii III batalionu 3 pp i kompanię sztabową dowództwa grupy "Południe". W tym czasie w Lubomi zbierano rozproszone po wsiach kompanie II i III batalionu pułku raciborskiego. Z odcinka Lukasyny - Brzezie ściągnięto 7 i 8 kompanię. Do pomocy wezwano też dwie kompanie I batalionu z rejonu Turza. Pułki raciborski i wodzisławski uzgodniły rozpoczęcie kontrataku na godzinę 10.00. Duży problem stanowiła obecność pociągu pancernego. W Pszowie, w warsztatach kopalni "Anna" (w pierwszym tygodniu powstania w Pszowie zbudowano pociąg pancerny "Pieron", który wysłano do Kędzierzyna), z kilku węglarek obłożonych wewnątrz podkładami kolejowymi i obitych blachą zrobiono "pancerkę". Na "pancerkę" załadowano 3 karabiny maszynowe i granatnik. Dowódca I batalionu 3 pp Edward Łatka obsadził pancerkę 30 powstańcami z 1 kompanii karabinów maszynowych. 

Przed godziną 10.00 kompanie powstańcze zajęły pozycje do ataku. Do ataku na Buków od strony drogi do Syryni wyznaczono 5 i 6 kompanię oraz 3 pluton 7 kompanii pułku raciborskiego. Wzmocnić te oddziały miała 11 kompania, która miała przybyć z Ligoty Tworkowskiej (a nie z Pogrzebienia, jak podają Kapała i Pustelnik w referacie o pułku raciborskim). Reszta 7 kompanii, 8 kompania i dwa plutony 12 kompanii pułku raciborskiego oraz resztki II batalionu pułku wodzisławskiego zajęły pozycje od Bluszczowa do Bełsznicy. W Bełsznicy była 9 kompania pułku wodzisławskiego i reszta I batalionu, który przybył z Pszowa. Od strony Wodzisławia wzdłuż linii kolejowej do stacji Olza miały atakować resztki III batalionu wraz z kompanią sztabową, a na Gorzyczki, Uchylsko i Gorzyce dwie kompanie batalionu zapasowego.

W czasie kontrataku na Buków walczyli ze sobą raciborzanie z batalionu "Kosch" z powstańcami z raciborskiego pułku. Początkowo atak 5 i 6 kompanii 4 pp na Buków nie przebiegał pomyślnie. Jeszcze przed atakiem 5 i 6 kompanii 3 pluton 7 kompanii, który blokował drogę do Syryni, został zmuszony do ucieczki na stawy Wielikąt. Atak 5 i 6 kompanii załamał się pod ogniem pociągu pancernego "Bruno", który wspierał raciborskie kompanie batalionu "Kosch". 5 i 6 kompanie zostały odrzucone aż do Buglowca pod Syrynią. W tym samym czasie atak reszty 7 kompanii i 8 kompanii, prostopadle do Odry i linii kolejowej z Bluszczowa do Olzy, zagroził odcięciem pociągu pancernego. "Bruno" został zmuszony do wycofania się na tory na moście kolejowym przez Odrę. Kompanie 5 i 6 wznowiły atak na Buków i koło godziny 12.00 zdobyły cegielnię, wsparte przez "pancerkę" z Pszowa. Raciborskie kompanie Selbstschutzu przez prawie trzy godziny broniły pozycji w Bukowie i na moście Krzyżanowice - Buków, ale zostały zmuszone do wycofania się na lewy brzeg Odry po moście albo wpław przez rzekę. Około godziny 15.00 powstańcy zdobyli Buków i wstrzymali dalszy atak na tym odcinku. Na odcinku Bluszczów - Bełsznica jedna z kompanii batalionu "Werner" we wsi Odra została przyparta do rzeki i musiała się wpław przeprawiać na lewy brzeg. Druga kompania batalionu "Werner" koło południa została wyparta z Olzy i po moście kolejowym musiała wycofać się na lewy brzeg Odry, gdzie pod folwarkiem Nowy Dwór musiała powstrzymać atakujących powstańców. Powstańcy odzyskali część załadowanych na furmanki zdobyczy Selbstschutzu. W trakcie ataku powstańczego pociągu pancernego na stację w Olzie został zabity dowódca I batalionu 3 pp Edward Łatka.

W najtrudniejszej sytuacji znalazła się trzecia kompania batalionu "Werner" porucznika Retzlaffa. Po wyparciu kompanii z Gorzyczek i Uchylska została ona przyparta do rzeki Olzy i odcięta od mostu drogowego Zabełków - Olza. Jedyną możliwą drogą odwrotu, żeby uniknąć wzięcia do niewoli, było przejście przez rzekę Olzę na czeską stronę. Po przejściu przez Olzę kompania Retzlaffa, licząca teraz 80 ludzi, została internowana przez Czechów (zostali oni internowani w Bohuminie, a po paru dniach przeniesiono ich do Pardubic; Czesi ich chyba zbyt dobrze nie pilnowali, bo wszystkim udało się uciec i przedostać na niemiecką stronę; ludzie z kompanii Retzlaffa, którym udało się przedostać na lewy brzeg Odry 23 maja, zostali przydzieleni do innych kompanii; po powrocie porucznika Retzlaffa jego kompania została ponownie sformowana).

Atakujące na odcinku kompanii Retzlaffa dwie kompanie batalionu zapasowego (kompanie Chrószcza i Szymiczaka, a nie Staniczaka, jak podaje Paweł Porwoł) około godziny 13.00 dotarły do mostu drogowego. Do godziny 14.00 walczono jeszcze na przyczółku mostowym i na samym moście. Bitwa była właściwie zakończona. Do godziny 16.00 trwała jeszcze ogólna strzelanina przez rzekę.

Bilans bitwy

Bitwę uważa się za sukces powstańców, ale należy zaliczyć to zwycięstwo do gatunku "pyrrusowego". Pierwsza faza bitwy to zdecydowane zwycięstwo oddziałów Selbstschutzu. Prawie kompletnie rozbito dwa bataliony pułku raciborskiego. Z III batalionu zostały rozbite trzy kompanie (10, 11 i 12), z II batalionu rozbiciu uległy dwie kompanie (pozostałe dwie kompanie, 6 w Ligocie Tworkowskiej i 4 w Trawnikach, nie brały udziału w bitwie). Prawy brzeg Odry na odcinku ok. 7 km został zdobyty przez Selbstschutz. Raczej nie liczono się z utrzymaniem tych pozycji, inaczej nie ładowano by zdobyczy na pociąg pancerny, furmanki i przewożono na lewy brzeg Odry. Druga faza bitwy to zwycięstwo powstańców, którzy zdołali odzyskać utracone pozycje, ale nic więcej. Zwycięstwo zostało okupione dużymi stratami. Powstańcy stracili prawie dwie kompletne kompanie - 51 zabitych, ponad 90 rannych i ponad 90 w niewoli.. Pułk wodzisławski stracił 43 zabitych, 84 zostało rannych, ok. 90 dostało się do niewoli. Straty pułku raciborskiego nie były tak dotkliwe. Pułk miał 8 zabitych, kilku rannych, dwóch powstańców dostało się do niewoli. Selbstschutz stracił w bitwie 35 ludzi, 17 zostało ciężko rannych, a ok. 60 dostało się do niewoli.

Atak na mosty wywołał popłoch w dowództwie wojsk powstańczych. Spodziewano się ofensywy większymi siłami na odcinku raciborskim. Zamiast przerzucać kompanie z odcinka raciborskiego do Kędzierzyna, wzmacniano obronę na tym odcinku. Z Rybnika sprowadzono członków grupy destrukcyjnej "Południe", którzy zajęli się wysadzaniem mostów na Odrze. Jeszcze w tym samym dniu, w którym miejsce miała bitwa nad Olzą, 23 maja koło godziny 22.00, wysadzono po jednym przęśle mostów kolejowego koło wsi Olza i drogowego. Próba wysadzenia mostu Krzyżanowice - Buków się nie powiodła. W nocy z 25 na 26 maja podjęto ponowną próbę wysadzenia tego mostu, tym razem udaną. Udało się też wysadzić po jeszcze jednym przęśle mostów pod Olzą. W nocy z 4 na 5 czerwca wysadzono w powietrze drewniany most Grzegorzowice - Ciechowice i jeszcze raz wszystkie mosty na południe od Raciborza. Na przedpolu Raciborza 25 maja pod Markowicami wysadzono w powietrze tory linii kolejowej do Pszowa. Obawiano się ataku niemieckich pociągów pancernych. Na wypadek ewentualnej ofensywy Selbstschutzu z przyczółka raciborskiego, z Kędzierzyna do Nędzy ściągnięto pociąg pancerny "Pieron".

O dalszych wydarzeniach na odcinku raciborskim w III powstaniu śląskim w następnych częściach artykułu "III powstanie śląskie 1921 roku w Raciborzu i powiecie raciborskim na podstawie źródeł niemieckich".

Christoph Sottor

Autor: Christoph Sottor (Niemcy),

Bądź na bieżąco z nowymi wiadomościami. Obserwuj portal naszraciborz.pl w Google News.

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Tagi:

Komentarze (0)

Aby dodać komentarz musisz być zalogowany

Reklama
Reklama

Najczęściej czytane artykuły

Reklama
Aktualności26 marca 202409:45

Wózek widłowy zmiażdżył podudzie pracownika

Wózek widłowy zmiażdżył podudzie pracownika - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
red., fot. arch. portalu
Aktualności27 marca 202410:26

Zielone Płuca na Ostrogu kontra deweloperka. Tężnia finiszuje a radny mówi o kulisach inwestycji [FOTO LOTNICZE]

Zielone Płuca na Ostrogu kontra deweloperka. Tężnia finiszuje a radny mówi o kulisach inwestycji [FOTO LOTNICZE] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
38
Racibórz:

Zielone Płuca Ostroga to projekt, który w 2021 r. poparło ponad 3,5 tysiąca mieszkańców Raciborza. W kwietniu 2024 r. kończy się pierwszy etap tego projektu. Raciborzanie będą mogli odpocząć przy tężni, która powstaje przy zbiegu ulic Książęcej i Elżbiety.

red.
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Aktualności26 marca 202409:36

Jazda na zderzaku zakończona kolizją

Jazda na zderzaku zakończona kolizją - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
red., fot. arch. portalu
Reklama
Aktualności27 marca 202414:47

Konwencja programowa PiS do powiatu. Pięć konkretów [WIDEO]

Konwencja programowa PiS do powiatu. Pięć konkretów [WIDEO] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
16
Racibórz:

Poseł Paweł Jabłoński oraz kandydaci PiS do Rady Powiatu Raciborskiego przedstawili dziś, 27.03., na Rynku swoje najważniejsze założenia programowe na kadencję 2024-2029.

red.
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Aktualności26 marca 202422:16

Pamiętaj o konfesjonale. Przedświąteczna spowiedź w raciborskich parafiach

Pamiętaj o konfesjonale. Przedświąteczna spowiedź w raciborskich parafiach - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
Racibórz:

Przygotowania do Świąt Wielkanocnych w wielu domach już na ostatniej prostej. Raciborskie parafie zachęcają w tym czasie do skorzystania z sakramentu pokuty.

opr. J.P.
Reklama
Reklama
Reklama

Partnerzy portalu

Dentica 24
ostrog.net
Szpital Rejonowy w Raciborzu
Spółdzielnia Mieszkaniowa
Ochrona Partner Security
Powiatowy Informator Seniora
PWSZ w Raciborzu
Zajazd Biskupi
Kampka
Nasz Racibórz - Nasza ekologia
Materiały RTK
Fototapeta.shop sklep z tapetami i fototapetami na zamówienie
Reklama
Reklama

Najnowsze wydania gazety

Nasz Racibórz 22.03.2024
21 marca 202421:40

Nasz Racibórz 22.03.2024

Nasz Racibórz 15.03.2024
14 marca 202421:35

Nasz Racibórz 15.03.2024

Nasz Racibórz 08.03.2024
7 marca 202423:50

Nasz Racibórz 08.03.2024

Nasz Racibórz 01.03.2024
29 lutego 202423:20

Nasz Racibórz 01.03.2024

Zobacz wszystkie
© 2024 Studio Margomedia Sp. z o.o.