Wybierz mądrze. Ludzi w tych zawodach dziś brakuje

Zgodnie z szeregiem zmian zaproponowanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej dotyczących odbudowy prestiżu kształcenia zawodowego w Polsce, każdego roku ministerstwo będzie publikowało prognozę zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy.

Pierwszy z takich dokumentów został już opublikowany w Dzienniku Urzędowym Monitor Polski. To prognoza zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego. Ma ona na celu wspomaganie celowego i adekwatnego kształcenia branżowego, a tym samym przyczynianie się do spadku bezrobocia wśród absolwentów szkół prowadzących kształcenie zawodowe w Polsce.

Prognoza uwzględnia dane Instytutu Badań Edukacyjnych opracowane w szczególności na podstawie statystyki publicznej, danych z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Systemu Informacji Oświatowej. Ważną rolę odegrały tu również opinie rad sektorowych do spraw kompetencji i Rady Programowej do spraw kompetencji, a także ministrów właściwych dla zawodów szkolnictwa branżowego.

Prognoza stanowi syntetyczne ujęcie różnych źródeł opisujących tendencje na rynku pracy w kontekście strategii rozwoju państwa i regionów. Celem prognozy jest dostarczenie przesłanek do kształtowania oferty szkolnictwa branżowego adekwatnie do potrzeb krajowego i wojewódzkiego rynku pracy.

Prognoza jest uporządkowanym alfabetycznie wykazem zawodów szkolnictwa branżowego, dla których ze względu na znaczenie dla rozwoju państwa prognozowane jest szczególne zapotrzebowanie na pracowników na krajowym rynku pracy. W prognozie zawarte są też zawody, dla których prognozowane jest istotne i umiarkowane zapotrzebowanie na pracowników na poszczególnych wojewódzkich rynkach pracy.

Procedury przetwarzania danych opracowane przez Instytut Badań Edukacyjnych pozwalają na wykorzystanie w sposób kompleksowy ogółu czynników wpływających na kształtowanie się podaży i popytu na pracę w perspektywie długofalowej. Celem było stworzenie prognozy zapotrzebowania na zawody na okres 5 lat, przy uwzględnieniu różnych dostępnych źródeł danych ekonomicznych, demograficznych i edukacyjnych na poziomie ogólnokrajowych i regionalnym, w przekroju branżowym.

W ramach znowelizowanych przepisów prawa oświatowego, samorządy na 2020 rok otrzymają zwiększoną subwencję oświatową na szkoły kształcące w zawodach, na które prognozowane jest szczególne zapotrzebowanie na krajowym rynku pracy, wskazane w prognozie.

Dzięki opublikowanej już prognozie, szkoły i organy prowadzące mogą już zaplanować zawody, które będą uruchamiane w nowym roku szkolnym. Co istotne, decyzje podejmowane w tym zakresie, uwzględnią zróżnicowany sposób finansowania tych zawodów.

Prognoza zapotrzebowania na krajowym rynku pracy przy podziale subwencji, co roku dotyczyć będzie uczniów rozpoczynających naukę w danym zawodzie i kontynuowana przez cały cykl ich kształcenia. Takie rozwiązanie zapewni stabilność finansową samorządów w kształceniu zawodowym. Będą one miały pewność, że decyzja o uruchomieniu kształcenia w zawodzie z listy zawodów o szczególnym znaczeniu dla rozwoju państwa do zakończenia kształcenia w tym zawodzie, przełoży się na wyższe finansowanie w ramach subwencji przez wszystkie lata nauki.

Ponadto wprowadzono nowe kryterium do podziału subwencji. Polega ono na zróżnicowaniu kwot ustalanych na uczniów objętych kształceniem zawodowym w zawodach szkolnictwa branżowego o szczególnym znaczeniu dla kultury i dziedzictwa narodowego. Dlatego też w najbliższych tygodniach ukaże się wspólne obwieszczenie MEN i MKiDN w sprawie wykazu zawodów szkolnictwa branżowego o szczególnym znaczeniu dla kultury i dziedzictwa narodowego. Zawody te otrzymają zwiększone dofinansowanie.

Warto przypomnieć, że priorytetem wprowadzanych przez MEN zmian jest obecność pracodawców na każdym etapie procesu kształcenia zawodowego. Począwszy od określania potrzeb w zakresie nowych zawodów i umiejętności, przez zaprojektowanie kształcenia w tych zawodach i umiejętnościach, a także realizację kształcenia praktycznego przy ścisłym udziale pracodawców, weryfikację efektów kształcenia na egzaminie zawodowym, aż po zatrudnienie absolwentów szkół. Stąd, oprócz uzyskania opinii wojewódzkiej rady rynku pracy, przed uruchomieniem kształcenia w danym zawodzie, dyrektor szkoły będzie zobowiązany nawiązać współpracę z pracodawcą właściwym dla zawodu lub branży.

Zawody, dla których, ze względu na znaczenie dla rozwoju państwa, prognozowane jest szczególne zapotrzebowanie na pracowników na krajowym rynku pracy, uzasadniające zwiększenie kwot podziału części oświatowej subwencji ogólnej między poszczególne jednostki samorządu terytorialnego na rok 2020 (cz. I ust. 5) oraz zwiększenie wysokości kwoty dofinansowania kosztów kształcenia młodocianego pracownika

1 Automatyk
2 Elektromechanik
3 Elektronik
4 Elektryk
5 Kierowca mechanik
6 Mechanik-monter maszyn i urządzeń
7 Mechatronik
8 Operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych
9 Operator obrabiarek skrawających
10 Ślusarz
11 Technik automatyk
12 Technik automatyk sterowania ruchem kolejowym
13 Technik elektroenergetyk transportu szynowego
14 Technik elektronik
15 Technik elektryk
16 Technik energetyk
17 Technik mechanik 3
18 Technik mechatronik
19 Technik programista 3
20 Technik transportu kolejowego

województwo śląskie

1 Automatyk
2 Betoniarz-zbrojarz
3 Cieśla
4 Dekarz
5 Elektromechanik
6 Elektronik
7 Elektryk
8 Górnik eksploatacji otworowej
9 Górnik eksploatacji podziemnej
10 Górnik odkrywkowej eksploatacji złóż
11 Mechatronik
12 Modelarz odlewniczy
13 Monter budownictwa wodnego
14 Monter izolacji budowlanych
15 Monter konstrukcji budowlanych
16 Monter nawierzchni kolejowej
17 Monter sieci i instalacji sanitarnych
18 Monter sieci i urządzeń telekomunikacyjnych
19 Monter stolarki budowlanej
20 Monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie
21 Murarz-tynkarz
22 Operator maszyn i urządzeń do robót ziemnych i drogowych
23 Operator maszyn i urządzeń odlewniczych
24 Operator maszyn i urządzeń przemysłu metalurgicznego
25 Technik automatyk
26 Technik budownictwa
27 Technik budownictwa kolejowego
28 Technik budownictwa wodnego
29 Technik budowy dróg
30 Technik elektronik
31 Technik elektroniki i informatyki medycznej
32 Technik elektryk
33 Technik energetyk
34 Technik geolog
35 Technik górnictwa odkrywkowego
36 Technik górnictwa otworowego
37 Technik górnictwa podziemnego
38 Technik informatyk
39 Technik inżynierii sanitarnej
40 Technik inżynierii środowiska i melioracji
41 Technik mechatronik
42 Technik ochrony środowiska
43 Technik odlewnik
44 Technik programista
45 Technik przemysłu metalurgicznego
46 Technik przeróbki kopalin stałych
47 Technik robót wykończeniowych w budownictwie
48 Technik szerokopasmowej komunikacji elektronicznej
49 Technik teleinformatyk
50 Technik telekomunikacji
51 Technik urządzeń dźwigowych
52 Technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej
53 Technik wiertnik
54 Wiertacz