Reklama

Najnowsze wiadomości

Styl życia3 marca 201811:07

Historia Raciborza zapisana w fotografii. Brama i greckie wazy przy ulicy Nowej

Historia Raciborza zapisana w fotografii. Brama i greckie wazy przy ulicy Nowej - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
Reklama
Racibórz:

sNa XIX-wiecznym zdjęciu pokazującym budynek raciborskiego sądu widać też bramę, której kolumny zwieńczono greckimi wazami. Skąd brama wzięła się w tym miejscu i czemu słyżyła? 

Wyższy sąd krajowy mieścił się pierwotnie w dwóch kamieniczkach przy Nowej. Władze uznały za niezbędne, aby otrzymał nowy reprezentacyjny gmach. Zlecenie na opracowanie koncepcji i wybór lokalizacji, jesienią 1822 roku, otrzymał radca rządowy i budowlany Krause z Opola, któremu wyznaczono limit 40.000 talarów. Pod budowę wybrano teren przed Bramą Nową, wykupując m.in. za 3200 talarów część ogrodów od właścicielki dóbr rycerskich, Maximiliane von Czarnetzky. W ten sposób reprezentacyjny gmach najwyższej instancji sądowej znalazłby się jednak poza miastem, ściślej poza murami miejskimi, które przebiegały wzdłuż ulic Leczniczej i Basztowej. Zdecydowano o usunięciu Bramy Nowej i części murów. Aby jednak budynek znalazł się w mieście przy końcu Nowej i jej zbiegu z ulicą Wojska Polskiego wybudowano nową bramę, już znacznie skromniejszą. Dwie solidne kolumny zwieńczone greckimi wazami miały zawieszone dwa skrzydła z żerdzi. Brama służyła celom akcyzowym. Tu pobierano opłaty od towarów przywożonych do miasta. Po zamknięciu zawieszano tablicę z napisem Gesperrt - Zaprzyto. Takich tablic używano jeszcze przed stu laty, kiedy zamykano ulice dla przeprowadzenia naprawy. Bramę akcyzową zniesiono w 1864 roku.

Plany budynku Krause'go trafiły do wyższej komisji budowlanej (Oberbaudeputation) w Berlinie. Tam dostały się w ręce urzędnika komisji, wybitnego architekta Karla Friedricha Schinkla (1781–1841), twórcy wielu budynków w Berlinie, żeby wymienić Neue Wache (Nową Wartownię) przy Unter den Linden (1821), teatr (Schauspielhaus) przy Gendarmenmarkt (1821), czy neogotycki Friedrich-Werdersche-Kirche (1842) przy Werder Straße. Schinkel był twórcą zamku w Owińskach (1805), przebudowy zamku w Korniku, kościoła w Krzeszowicach (1832) oraz zamku Hohenzollernów w Kamieńcu Ząbkowickim (1838). Na tle pierwotnego projektu Krause’go, opracował zupełnie nową koncepcję architektoniczną i rozwiązania wnętrza. Jego plany, datowane na 15 kwietnia 1823 roku, przewidywały wybudowanie wyraźnie klasycystycznego, prostego w formie budynku o bardzo funkcjonalnym wnętrzu. Tą koncepcję zrealizowano.

W trakcie wykonywania wykopów natrafiono na dwie fosy, pozostałości po fortyfikacjach miejskich, co wymagało zastosowania palowania. Użyto do tego pni dębowych. Schinkel w zaleceniach zwrócił uwagę na konieczność solidnego fundamentowania. Radził także wykonanie sklepień dopiero po zrobieniu dachu, aby fundament i ściany mogły osiąść przed obciążeniem ścianami działowymi. Gmach poświęcono 26 kwietnia 1826 roku.

(...)

Pod koniec XIX wieku zlikwidowano przy ulicy Nowej, naprzeciw sądu, istniejącą tam zabudowę parterowych i jednopiętrowych budynków. W ich miejsce powstał rząd okazałych, secesyjnych kamienic z wytwornymi sklepami. Na rogu Nowej i Drzymały przed 1895 rokiem wybudowano dom, w którym na parterze, z wejściem od naroża, mieściła się najelegantsza raciborska kawiarnia Grand Café Residenz, mająca wystrój w stylu wiedeńskim. Te piękne domy strawił ogień w maju 1945 roku.

Za P. Newerla, Dzieje Raciborza i jego dzielnic, wyd. WAW Racibórz 2008

fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Autor: NAC, P. Newerla, redakcja@naszraciborz.pl

Bądź na bieżąco z nowymi wiadomościami. Obserwuj portal naszraciborz.pl w Google News.

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama

Najczęściej czytane artykuły

Reklama
Aktualności26 marca 202409:45

Wózek widłowy zmiażdżył podudzie pracownika

Wózek widłowy zmiażdżył podudzie pracownika - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
red., fot. arch. portalu
Aktualności27 marca 202410:26

Zielone Płuca na Ostrogu kontra deweloperka. Tężnia finiszuje a radny mówi o kulisach inwestycji [FOTO LOTNICZE]

Zielone Płuca na Ostrogu kontra deweloperka. Tężnia finiszuje a radny mówi o kulisach inwestycji [FOTO LOTNICZE] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
38
Racibórz:

Zielone Płuca Ostroga to projekt, który w 2021 r. poparło ponad 3,5 tysiąca mieszkańców Raciborza. W kwietniu 2024 r. kończy się pierwszy etap tego projektu. Raciborzanie będą mogli odpocząć przy tężni, która powstaje przy zbiegu ulic Książęcej i Elżbiety.

red.
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Aktualności26 marca 202409:36

Jazda na zderzaku zakończona kolizją

Jazda na zderzaku zakończona kolizją - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
red., fot. arch. portalu
Aktualności27 marca 202414:47

Konwencja programowa PiS do powiatu. Pięć konkretów [WIDEO]

Konwencja programowa PiS do powiatu. Pięć konkretów [WIDEO] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
16
Racibórz:

Poseł Paweł Jabłoński oraz kandydaci PiS do Rady Powiatu Raciborskiego przedstawili dziś, 27.03., na Rynku swoje najważniejsze założenia programowe na kadencję 2024-2029.

red.
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Aktualności26 marca 202422:16

Pamiętaj o konfesjonale. Przedświąteczna spowiedź w raciborskich parafiach

Pamiętaj o konfesjonale. Przedświąteczna spowiedź w raciborskich parafiach - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
Racibórz:

Przygotowania do Świąt Wielkanocnych w wielu domach już na ostatniej prostej. Raciborskie parafie zachęcają w tym czasie do skorzystania z sakramentu pokuty.

opr. J.P.
Aktualności28 marca 202414:45

Bonus za wiek. Od marca to ponad 6 tys. zł

Bonus za wiek. Od marca to ponad 6 tys. zł - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
Beata Kopczyńska regionalny rzecznik prasowy ZUS w województwie śląskim / fot. pixabay
Reklama
Reklama
Reklama

Partnerzy portalu

Dentica 24
ostrog.net
Szpital Rejonowy w Raciborzu
Spółdzielnia Mieszkaniowa
Ochrona Partner Security
Powiatowy Informator Seniora
PWSZ w Raciborzu
Zajazd Biskupi
Kampka
Nasz Racibórz - Nasza ekologia
Materiały RTK
Fototapeta.shop sklep z tapetami i fototapetami na zamówienie
Reklama
Reklama

Najnowsze wydania gazety

Nasz Racibórz 22.03.2024
21 marca 202421:40

Nasz Racibórz 22.03.2024

Nasz Racibórz 15.03.2024
14 marca 202421:35

Nasz Racibórz 15.03.2024

Nasz Racibórz 08.03.2024
7 marca 202423:50

Nasz Racibórz 08.03.2024

Nasz Racibórz 01.03.2024
29 lutego 202423:20

Nasz Racibórz 01.03.2024

Zobacz wszystkie
© 2024 Studio Margomedia Sp. z o.o.