Reklama

Najnowsze wiadomości

Styl życia6 grudnia 201608:52

Zapomniana (nie tylko) samborowicka barbórkowa tradycja

Zapomniana (nie tylko) samborowicka barbórkowa tradycja  - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
Reklama
Powiat:

Znamy wiele tradycji. Są takie, które pielęgnujemy od wielu lat, z pokolenia na pokolenie, są też tradycje, o których z czasem zapominamy i przestajemy je kultywować. W tym artykule przedstawimy jeden z takich obyczajów. 

Jak podają źródła historyczne, już od XIV wieku wspomnienie św. Barbary jest na Śląsku bardzo czczone i wiąże się z różnymi tradycjami. Świętą Barbarę znamy jako patronkę górników. Legenda i podania mówią, że była ona córką bogatego kupca Dioskurosa, żyła w Nikomedii (dzisiaj Izmit – Turcja) i za niewyparcie się wiary chrześcijańskiej została skazana i ścięta mieczem przez własnego ojca, który wkrótce po wykonaniu wyroku zginął trafiony i porażony piorunem. Barbara natomiast miała przed śmiercią otrzymać zapewnienie, że nikt, kto ją będzie wspominał, nie umrze bez sakramentów świętych.

Wróćmy jednak do meritum: Samborowic. Tam bowiem do lat 70. XX wieku młode 15- i 16-letnie dziewczyny, wieczorem z 3 na 4 grudnia, wkładały na siebie białą tunikę, na głowę wkładały wykonaną z papieru koronę lub zwykłą przepaskę, a biodra przepasały paskiem, symbolizując tym samym św. Barbarę. Tak przebrane chodziły od domu do domu i kładły na wcześniej wystawione przez dzieci talerzyki jabłka oraz pierniki i inne słodycze, a czasami odłamek węgla. Jeśli któreś z dzieci otrzymało węgiel, oznaczało to, że w przeszłości coś tam przeskrobało i należy mu się na poprawę i opamiętanie czarny węgiel.

Na pewno czytelnik zadaje sobie teraz pytanie, dlaczego jabłka, pierniki, a nie inne słodycze... No i co ma wspólnego z tym wszystkim ta biała odzież? Otóż wiąże się to ściśle z męczeńską śmiercią św. Barbary, ponieważ – jak podaje legenda – krótko przed śmiercią była ona torturowana i znieważana. Podczas ostatniej modlitwy przed wyrokiem ukazał jej się Anioł i okrył ją śnieżno-białą szatą, aby zasłonić ślady niesamowitych tortur i dodać jej tym samym otuchy i ulżyć w cierpieniu. Jabłka z kolei to symbol powstania do życia, ma to związek z gałązkami jabłoni, ale o tym trochę później. Piernik nawiązuje do starych tradycji, w której to górnicy, nie tylko na Śląsku, ale także w austriackich czy bawarskich Alpach, otrzymywali 4 grudnia tzw. chleb św. Barbary, upieczony z ciasta piernikowego. Był on wówczas wyrazem niejako wyższego statusu społecznego, uważano go też za lek na różne choroby. W ten sposób chciano także podkreślić trud górniczy.

Inną tradycją w dniu św. Barbary, którą pielęgnowano nie tylko w Samborowicach, ale także na całej ziemi raciborskiej, było łamanie gałązek. Wieczorem należało się udać do ogrodu, nazrywać z drzew owocowych (najczęściej jabłoni czy też wiśni, a nawet forsycji) gałązek, włożyć je do naczynia z wodą i pozostawić. Punktualnie w wigilię Bożego Narodzenia rozkwitały one, dając charakter dekoracyjny, symbolizując jednocześnie obfitość plonów i dobrobyt na przyszły rok. A jeśli jakiś nie zakwitł, oznaczało to nieszczęście. Co jednak mają znowu gałązki wspólnego ze św. Barbarą? To też wiąże się z jej życiem: któregoś dnia, udając się do wieży więziennej, młoda Barbara zahaczyła rąbkiem swojego płaszcza o krzak. Ułamane wskutek tego zdarzenia gałązki włożyła do naczynia z wodą i pozostawiła. W dniu, w którym została ona ścięta, gałązki te zakwitły w całej swojej obfitości.

Jeśli ktoś z czytelników „zaraził” się zapomnianą tradycją, to podajemy niezawodną receptę, którą warto wypróbować w przyszłym roku: 4 grudnia wieczorem należy ściąć parę gałązek, włożyć do naczynia z dosyć ciepłą wodą (ok. 35 stopni Celsjusza), pozostawić na 24 godziny, a nastepnie co trzy dni wymieniać wodę.

Zachęcamy czytelników do kultywowania od przyszłego roku tej tradycji, aby pięknie ukwiecone gałązki przypominały ciągle nowo budzącą się przyrodę oraz męczennicę i wspomożycielkę św. Barbarę.

Autor: Andrzej Białas, Nikol Urbaniec,

Bądź na bieżąco z nowymi wiadomościami. Obserwuj portal naszraciborz.pl w Google News.

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama

Najczęściej czytane artykuły

Aktualności27 marca 202410:26

Zielone Płuca na Ostrogu kontra deweloperka. Tężnia finiszuje a radny mówi o kulisach inwestycji [FOTO LOTNICZE]

Zielone Płuca na Ostrogu kontra deweloperka. Tężnia finiszuje a radny mówi o kulisach inwestycji [FOTO LOTNICZE] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
39
Racibórz:

Zielone Płuca Ostroga to projekt, który w 2021 r. poparło ponad 3,5 tysiąca mieszkańców Raciborza. W kwietniu 2024 r. kończy się pierwszy etap tego projektu. Raciborzanie będą mogli odpocząć przy tężni, która powstaje przy zbiegu ulic Książęcej i Elżbiety.

red.
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Aktualności28 marca 202414:45

Bonus za wiek. Od marca to ponad 6 tys. zł

Bonus za wiek. Od marca to ponad 6 tys. zł - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
0
Beata Kopczyńska regionalny rzecznik prasowy ZUS w województwie śląskim / fot. pixabay
Aktualności27 marca 202419:33

Polowy: zrealizowaliśmy 82% naszego programu. Komitet Silny Racibórz gwarancją wiarygodności Nowej 10-tki Drużyny Polowego!

Polowy: zrealizowaliśmy 82% naszego programu. Komitet Silny Racibórz gwarancją wiarygodności Nowej 10-tki Drużyny Polowego! - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
72
materiał wyborczy zlecony i finansowany przez KWW Dariusz Polowy - Silny Racibórz
Reklama
Reklama
Aktualności27 marca 202414:47

Konwencja programowa PiS do powiatu. Pięć konkretów [WIDEO]

Konwencja programowa PiS do powiatu. Pięć konkretów [WIDEO] - Serwis informacyjny z Raciborza - naszraciborz.pl
16
Racibórz:

Poseł Paweł Jabłoński oraz kandydaci PiS do Rady Powiatu Raciborskiego przedstawili dziś, 27.03., na Rynku swoje najważniejsze założenia programowe na kadencję 2024-2029.

red.
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama

Partnerzy portalu

Dentica 24
ostrog.net
Szpital Rejonowy w Raciborzu
Spółdzielnia Mieszkaniowa
Ochrona Partner Security
Powiatowy Informator Seniora
PWSZ w Raciborzu
Zajazd Biskupi
Kampka
Nasz Racibórz - Nasza ekologia
Materiały RTK
Fototapeta.shop sklep z tapetami i fototapetami na zamówienie
Reklama
Reklama

Najnowsze wydania gazety

Nasz Racibórz 29.03.2024
29 marca 202415:21

Nasz Racibórz 29.03.2024

Nasz Racibórz 22.03.2024
21 marca 202421:40

Nasz Racibórz 22.03.2024

Nasz Racibórz 15.03.2024
14 marca 202421:35

Nasz Racibórz 15.03.2024

Nasz Racibórz 08.03.2024
7 marca 202423:50

Nasz Racibórz 08.03.2024

Zobacz wszystkie
© 2024 Studio Margomedia Sp. z o.o.